نام ژنریک:
- ماینوکسیدیل
نام لاتین:
- Minoxidil
نام تجاری:
- ®Loniten
گروه دارویی- درمانی:
- وازودیلاتور
- ضد فشار خون بالا، تحریک کننده رویش مو
طبقه بندی در بارداری:
- گروه C
اشکال دارویی:
- قرص: 10 میلی گرم
- فوم موضعی: 2% و 5% (ماینوکسیدیل فوم)
- محلول موضعی: 2،3،4،5 درصد
موارد مصرف، روش و دوزاژ:
- فشار خون بالا و شدید
بالغین:
5 میلی گرم ماینوکسیدیل خوراکی روزانه به صورت دوز واحد تجویز می شود.
کودکان زیر 12 سال:
0.2 میلی گرم بر کیلوگرم تا حداکثر 5 میلی گرم به صورت دوز واحد دریافت می کنند. حداکثر دوز ماینوکسیدیل در روز 50 میلی گرم می باشد.
مکانیسم اثر:
- ماینوکسیدیل با تاثیر بر عضلات صاف جدار عروق سبب شل شدن این عضلات و گشادی عروق محیطی می شود.
فارماکوکینتیک:
- مدت اثر ماینوکسیدیل 2 تا 5 روز است.
- نیمه عمر ماینوکسیدیل حدود 4 ساعت است.
- ماینوکسیدیل در کبد متابولیزه شده و از طریق ادرار دفع می گردد.
نکات با اهمیت:
- ماینوکسیدیل خوراکی برای درمان فشار خون و ماینوکسیدیل موضعی برای مثال ماینوکسیدیل 5 درصد برای تقویت رویش مو مورد مصرف قرار دارد.
- رشد مو و ناراحتی های گوارشی از شایع ترین عوارض مینوکسیدیل خوراکی می باشد.
- برخی اوقات ضروری است تا دوز اول ماینوکسیدیل خوراکی در بیمارستان آغاز شود.
موارد منع مصرف:
- حساسیت شدید به ماینوکسیدیل
- آنوریسم ائوریت
- فئوکروموسیتوم
موارد احتیاط:
- نارسایی کلیوی
- اختلال شدید قلبی
- پس از میوکاردیال انفارکتوس
تداخلات دارویی:
تداخلات دارویی ماینوکسیدیل خوراکی عبارت است از:
- مصرف ماینوکسیدیل همراه با دیورتیک ها، داروهای ضد فشار خون و نیترات ها سبب افت شدید فشار خون می شود.
- مصرف همزمان ماینوکسیدیل با گوانتیدین خطر افت فشار خون وضعیتی را به دنبال دارد.
عوارض جانبی:
هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.
عوارض جانبی ماینوکسیدیل خوراکی عبارت است از:
- GI: تهوع، استفراغ، خشکی دهان، افزایش وزن
- CV: تغییراتی در نوار قلب، ادم نارسایی قلبی، افوزیون پریکارد،تاکیکاردی
- Derm: راش جلدی، خارش، تیرگی پوست، سندرم استیون جانسون
- Other: ژنیکوماستی
مصرف در بارداری و شیردهی:
- مصرف ماینوکسیدیل در بارداری: مطالعات حیوانی در مورد مصرف ماینوکسیدیل در بارداری شواهدی مبنی بر تراتوژنیک بودن را نشان نداده است. داده های کنترل شده ای در مورد ماینوکسیدیل در حاملگی انسان در دست نیست.
- مصرف ماینوکسیدیل در شیردهی: مصرف ماینوکسیدیل در دوران شیردهی توصیه نمی شود. ماینوکسیدیل در شیر انسان ترشح می شود اما تاثیرات آن بر نوزادان شیرخوار مشخص نیست.
توجهات پزشکی - پرستاری:
- قبل از شروع درمان با ماینوکسیدیل فشار خون بیمار را مرتبا چک کنید.
- در حین درمان با ماینوکسیدیل عملکرد کبدی، سطح الکترولیت ها و عملکرد کلیوی را بررسی کنید.
- میزان خروج و ورود مایعات را در طول درمان با ماینوکسیدیل ارزیابی کنید.
- در طول درمان با ماینوکسیدیل پوست بیمار را به لحاظ هیدراسیون بررسی نمایید.
- برای کاهش عوارض گوارشی ماینوکسیدیل می توان آن را با غذا تجویز کرد.
توجهات بیمار - خانواده:
- طریقه مصرف ماینوکسیدیل باید توسط پزشک تعیین شود.
- ماینوکسیدیل خوراکی را می توان با یا بدون غذا استفاده کرد.
- افزایش موهای بدن در حین درمان با ماینوکسیدیل خوراکی یک عارضه گذرا و برگشت پذیر است.
- علائمی مانند گیجی، سردرد، ادم، افزایش وزن بیش از 5 پوند در هفته، تاکیکاردی، سوء هاضمه، تشدید آنژین و درد قفسه سینه همچنین احساس سبکی سر را به پزشک گزارش دهید.
شرایط نگهداری دارو:
- ماینوکسیدیل باید در دمای 15 تا 30 درجه سانتی گراد نگاهداری شود.
درسنامه جامع داروهای رسمی ایران- ایران فارما تالیف دکتر سعید شهراز- دکتر طاهره غازیانی
مرجع جامع داروهای ژنریک ایران با اقدامات پرستاری و مراقبت تالیف و ترجمه پوران سامی
داروهای ژنریک ایران تالیف دکتر رامین خدام
فارماکولوژی پایه و بالینی کاتزونگ
وبسایت http://www.rxlist.com
- وبسایت http://www.Drugs.com