کهیر مزمن چیست؟
کهیر مزمن به عنوان وجود کهیر در بیشتر روزهای هفته برای دوره ای بیش از شش هفته تعریف می شود. شیوع کهیر مزمن در حدود یک درصد از جمعیت عمومی آمریکا و البته سراسر جهان است. آنژیوادم ناشی از کهیر مزمن نیز در حدود 40 درصد از بیماران مبتلا به کهیر مزمن ظاهر می شود و معمولا لب ها، گونه ها، نواحی تناسلی و اندام ها را تحت تاثیر قرار می دهد. در این مقاله می خواهیم کنترل کهیر مزمن در بیشتر بیماران و همچنین مشاوره با افراد مبتلا به کهیر مزمن را مورد بررسی قرار دهیم.
کهیر مزمن: آگاهی بیمار
کهیر مزمن موجب استرس زیاد در بیمار می گردد؛ زیرا از لحاظ فیزیکی بیمار را دچار ناراحتی می کند، افت و خیز آن قابل پیش بینی نیست، در خواب، کار و مدرسه رفتن بیمار اختلال ایجاد می کند و اغلب درمان کهیر مزمن دشوار است. شدت و طول دوره علائم کهیر مزمن در میان افراد مختلف متفاوت است و در بیشتر موارد علت زمینه ای کهیر مزمن مشخص نیست. علاوه بر این، کهیر مزمن ممکن است با بیماری های عفونی اشتباه گرفته شود به همین دلیل بیمار ترجیح می دهد در منزل بماند. همه این عوامل موجب اضطراب و ناامیدی در بیمار مبتلا به کهیر مزمن می شوند. در نظر داشتن نکات زیر نقش مهمی در کنترل کهیر مزمن دارد:
- بیماران باید بدانند که کهیر مزمن در موارد نادر دائمی است و درمان کهیر مزمن تقریبا در 50 درصد از بیماران در طول یک سال انجام می شود.
- در حالی که کهیر حاد و آنژیوادم ممکن است نشانه هایی از واکنش های آلرژیک مهلک باشند، کهیر مزمن اختلال متفاوتی است که ندرتا موجب خطر حادی در بیمار می شود.
- علائم کهیر مزمن در بیشتر بیماران به خوبی قابل کنترل است.
کهیر مزمن: خودداری از عوامل تشدید کننده
در 80-90 درصد بیماران مبتلا به کهیر مزمن هیچ گونه دلیل خارجی شناسایی نشده است. زمانی که تشخیص کهیر مزمن ایدیوپاتیک انجام می شود، پزشک آموزش های لازم را برای کنترل کهیر مزمن از جمله خودداری از عواملی که کهیر مزمن را تشدید می کنند در اختیار بیمار قرار می دهد. این عوامل عبارتند از:
- فاکتورهای فیزیکی. دسته قابل توجهی از بیماران مبتلا به کهیر مزمن در اثر محرک های فیزیی دچار عود بیماری می گردند. خوددرای از قرارگیری در معرض این عوامل نقش مهمی در کنترل علائم کهیر مزمن دارد. به عنوان مثال، گرما (آب داغ، رطوبت شدید) یک عامل تحریک کننده شایع در کهیر مزمن است. پوشیدن لباس تنگ نیز می تواند علائم کهیر مزمن را تشدید کند. بیمارانی که فاکتورهای فیزیکی محرک عمده در بروز لائم کهیر مزن هستند، به سندرم کهیر مزمن مانند کهیر کولینرژیک یا کهیر فشاری مبتلا هستند.
- داروهای ضد التهاب و الکل. داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و الکل می توانند علائم کهیر مزمن را تشدید کنند.
کهیر مزمن: درمان دارویی
بیشتر بیماران مبتلا به کهیر مزمن در ابتدا با داروهای آنتی هیستامین اغلب به همراه دوره های کوتاه مدت مصرف گلوکوکورتیکوئیدهای خوراکی (برای علائم مقاوم کهیر مزمن)، درمان می شوند. در هر حال، درمان طولانی مدت با گلوکوکورتیکوئیدهای خوراکی عوارض جانبی جدی را به دنبال دارد و علائم دائمی کهیر مزمن باید با سایر داروهای مهار کننده و تنظیم کننده سیستم ایمنی و یا عوامل محافظ استروئیدها درمان شوند.
- آنتی هیستامین های H1. این دسته دارویی اساس درمان دارویی کهیر مزمن را در برخی از بیماران می سازند. بیماران مبتلا به کهیر مزمن پاسخ های مختلفی را به آنتی هستامین ها می دهند. میزان اثرگذاری این دارو در درمان کهیر مزمن متفاوت است؛ طبق گزارشات به دست آمده در 50-95 درصد از بیماران بیماری با مصرف یکی یا ترکیبی از این داروها بدون استفاده از سایر داروها، به خوبی کنترل می شود. هر دو دسته آنتی هیستامین های H1 (نسل اول و دوم) در کاهش علائم مهم کهیر مزمن (خارش، تشکیل کهیر و اختلال در خواب و فعالیت های روزانه) کمک کننده هستند.
آنتی هستامین های نسل دوم (ستیریزین، لووستیریزین، فکسوفنادین، لوراتادین، دس لوراتادین) در مقایسه با دوز متوسط آنتی هیستامین های نسل اول اثرگذاری بیشتری در درمان کهیر مزمن داشته و بهتر تحمل می شوند.
- آنتی هیستامین های H2. بیمارانی که علائم کهیر مزمن در آن ها با آنتی هیستامین های H1 به خوبی کنترل نمی شوند، اغلب با اضافه کردن دارویی از آنتی هیستامین های H2 به رژیم درمانی بهبود می یابند. ترکیب داروهایی از آنتی هیستامین های H1 و H2 که به طور مشابه در کبد متابولیزه می شوند، احتمال درمان موثر کهیر مزمن را تا حد زیادی بالا می برند؛ زیرا سطح خونی این داروها به طور چشمگیری افزایش می یابد.
- داروهای موضعی. با این که بسیاری از گزارشات نشان دهنده مزیت داروهای موضعی در درمان کهیر مزمن هستند، استفاده معمول از آن ها نتایج مناسبی را به دنبال ندارد؛ زیرا این داروها اثرات پایداری را در بهبود کهیر مزمن ندارند . برخی از این عوامل که برای درمان کهیر مزمن به کار می روند شامل نرم کننده های حاوی منتول، فنول یا پراموکسین (موادی که اثرگذاری چندانی ندارند) هستند. سایر عوامل حاوی کورتیکواستروئیدهای موضعی قوی هستند که موجب آتروفی پوست می شوند و یا آنتی هیستامین های موضعی (داروهای حاوی دوکسپین) که حساسیت تماسی را به دنبال دارند.
- گلوکوکورتیکوئیدهای سیستمیک. گلوکوکورتیکوئیدهای سیستمیک در کنترل علائم کهیر مزمن در بیشتر بیماران موثر هستند. در هرحال، استفاده بیش از چند هفته از این داروها توصیه نمی شود؛ زیرا این داروها عوارض جانبی جدی و قابل پیش بینی را به دنبال دارند. گولوکورتیکوئیدها اغلب برای کنترل موقت علائم شدید کهیر مزمن به کار می روند. این داروها همچنین به عنوان درمان کمکی در افرادی که علائم مقاوم در برابر آنتی هیستامین ها دارند استفاده می شوند.