خشکی واژن از مشکلات شایع در بین زنان می باشد که ممکن است در هر سنی روی دهد اما احتمال بروز خشکی واژن در دوران یائسگی بیشتر است همچنین ممکن است به هنگام نزدیکی جنسی نیز خشکی واژن احساس شود. عوارض ناشی از خشکی واژن عبارت است از تحریک و احساس سوزش در واژن، درد حین نزدیکی جنسی، کاهش میل جنسی، دشواری در رسیدن به ارگاسم، نیاز مکرر به ادرار کردن و ابتلای مکرر به عفونت های ادراری. به طور کلی علت خشکی واژن عبارت است از:
- یائسگی: در این دوران مقدار هورمون استروژن کاهش یافته و همین امر در ایجاد خشکی واژن دخالت دارد.
- زایمان یا شیردهی: در این دوران نیز مقدار استروژن تا حدی کاهش یافته و منجر به ایجاد خشکی واژن می شود.
- برخی کنتراسپتیوها: کنتراسپتیوهای ترکیبی و تزریقی ممکن است خشکی واژن را همراه داشته باشند اما این عارضه نسبتا کمتر شایع می باشد.
- درمان سرطان: رادیوتراپی در ناحیه لگن، هورمون درمانی برای سرطان و برخی داروهای شیمی درمانی ممکن است سبب ایجاد خشکی واژن شود.
- سایر علل زمینه ای: بیماری هایی مانند دیابت و سندرم شوگرن در ایجاد خشکی واژن دخالت دارند. در سندرم شوگرن سیستم ایمنی به برخی غدد موجود در بدن حمله می کند.
درمان خشکی واژن
در درمان خشکی واژن برخی گزینه ها در خط اول قرار دارند. استفاده از لوبریکانت ها و مرطوب کننده های واژن که بدون نسخه نیز قابل تهیه می باشند همچنین توجه به نکاتی مانند زمان کافی برای برانگیختگی پیش از نزدیکی از مواردی است که فرد می تواند برای درمان خشکی واژن بدون نیاز به مراجعه به متخصص زنان مورد توجه قرار دهد. مرطوب کننده های واژن کرم هایی هستند که به طور واژینال استفاده می شوند و از لوبریکانت ها بهتر می باشند. اگر خشکی واژن تنها در حین نزدیکی جنسی مطرح نباشد در آن صورت استفاده از مرطوب کننده ها تاثیرات طولانی تری در پی دارد. مرطوب کننده هایی با پایه آبی مناسب ترند زیرا مرطوب کننده های روغنی ممکن است سبب پارگی کاندوم لاتکس شود و در برخی موارد سبب تحریک واژن نیز می شود.
در خط دوم درمان خشکی واژن استروژن واژینال قرار دارد که توسط متخصص زنان نسخه می شود. اگر خشکی واژن ناشی از یائسگی باشد در آن صورت این گزینه در رفع خشکی واژن بسیار مناسب خواهد بود. استروژن واژینال به فرم قرص، کرم یا حلقه های واژینال در بازار دارویی وجود دارد. شروع تاثیرات درمانی استروژن واژینال چند هفته به طول می انجامد. با قطع استروژن تراپی نیز خشکی واژن بازمی گردد.
هورمون درمانی گزینه ای است که در خط سوم درمان خشکی واژن قرار دارد. این فرم از هورمون درمانی به شکل قرص، پچ های پوستی و ایمپلنت های زیر پوستی موجود می باشد. تاثیرات این روش درمانی بر بدن در مقایسه با استروژن واژینال بیشتر می باشد و بنابراین علاوه بر درمان خشکی واژن در رفع سایر علائم یائسگی مانند گر گرفتگی نیز موثر است. اما لازم به ذکر است عوارض این روش درمان خشکی واژن بیشتر می باشد.
دکتر شیبا ماهر جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی عنوان می دارند مصرف استروژن واژینال علاوه بر رفع خشکی واژینال در بهبودی بی اختیاری های استرس ادراری ناشی از زایمان های متعدد واژینال در یائسگی اثر مثبت دارد.
همچنین دکتر شیبا ماهر اظهار می دارند که مصرف واژینال داروی غیر هورمونی پریم رز اثر خوبی دارد.
