هورمون درمانی یائسگی خطرات و مزیت هایی را در پی دارد. درک منافع و عوارض احتمالی ناشی از هورمون درمانی یائسگی شما را در انتخاب های درمانی بهتر یاری خواهد داد. دوره هایی که برای هورمون درمانی یائسگی در نظر گرفته می شود معمولا دوره های طولانی می باشد. هدف هورمون درمانی یائسگی تخفیف گرگرفتگی و سایر علائم یائسگی است. تصور بر این بود که هورمون درمانی یائسگی در تخفیف احتمال بیماری قلبی موثر می باشد. تا پیش از یائسگی خانم ها در مقایسه با مردان کمتر در خطر ابتلا به بیماری های قلبی قرار دارند. اما با افزایش سن و بعد از یائسگی مقدار استروژن در بدن خانم ها کاهش می یابد. در گذشته متخصصین به خانم های مسن استفاده از هورمون درمانی یائسگی را توصیه می کردند تا سلامت قلبی آن هاحفظ شود. اما باید توجه داشت هورمون درمانی یائسگی نتایج پیچیده ای را به دنبال دارد. خیلی از مزایای تصور شده در مورد هورمون درمانی یائسگی در جمعیت زیادی از خانم ها مشاهده نشده است. برخی از کارآزمایی های بالینی که در مقیاس وسیع انجام گردید افزایش اندک بیماری های قلبی را در خانم هایی نشان داد که در دوران بعد از یائسگی قرار داشته و از هورمون درمانی یائسگی (ترکیب استروژن و پروژسترون) استفاده کرده بودند. در این بررسی ها استفاده از استروژن تنها افزایش ریسک بیماری های قلبی را در پی نداشت.
برخی تحقیقات دیگر نشان می دهد هورمون درمانی یائسگی و مخصوصا استفاده از استروژن به تنهایی ریسک ابتلا به بیماری های قلبی را در صورتی کاهش می دهد که استفاده از آن در اوایل سال های بعد از یائسگی آغاز شود. به طور کلی باید توجه داشت نتایج حاصل از این کارآزمایی های بالینی پیچیده بوده و نمی توان آن ها را برای اهداف بالینی تعمیم داد. زیرا نتایج کارآزمایی های مربوط به هورمون درمانی یائسگی تحت تاثیر فاکتورهای متعددی مانند سن افراد شرکت کننده و دوره هورمون درمانی یائسگی قرار دارد. انجام تحقیقات بیشتر در این زمینه متخصصین را به درک دقیق ارتباط بین هورمون درمانی یائسگی و بیماری های قلبی خواهد رساند. اگر شما علائم آزاردهنده یائسگی را تجربه می کنید، از طرفی نگرانی هایی در مورد هورمون درمانی یائسگی و تاثیرات قلبی آن در ذهن دارید با متخصص زنان خود مشورت کنید همچنین در مورد هورمون درمانی یائسگی نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- اگر شما در اوایل دوران یائسگی قرار دارید و علائم متوسط تا شدیدی از گرگرفتگی یا سایر علائم یائسگی را تجربه می کنید، از طرفی از سلامتی کامل نیز برخوردار هستید باید مزایای هورمون درمانی یائسگی را نسبت به خطرات احتمالی مربوط به بیماری های قلبی بسنجید.
- ریسک بیماری قلبی مرتبط با هورمون درمانی یائسگی باید بر اساس فاکتورهای فردی مانند سابقه بیماری های خانوادگی، سابقه فرد بیمار و شیوه زندگی او در نظر گرفته شود. در این زمینه باید با متخصص خویش مشورت نمایید. اگر احتمال بروز بیماری های قلبی در مورد شما اندک بوده از طرفی علائم یائسگی شدیدی را تجربه می کنید در این شرایط هورمون درمانی یائسگی ممکن است گزینه منطقی برای شما محسوب شود.
- احتمال بروز خطر برای خانم هایی که به یائسگی زودرس مبتلا شده اند یا خانم هایی که دچار نارسایی زودرس تخمدان شده اند متفاوت می باشد. اگر پریودهای شما قبل از سن 40 سالگی به طور ناگهانی متوقف شود در آن صورت دچار یائسگی زودرس شده اید. اگر عملکرد نرمال تخمدان ها قبل از 40 سالگی از دست رود در آن صورت نارسایی زودرس تخمدان ایجاد شده است. در این شرایط فاکتورهای خطر مربوط به بیماری های قلبی عروقی در مورد شما در مقایسه با خانم هایی که در سن معمول دچار یائسگی شده اند متفاوت می باشد (حدود 50 سالگی). در این شرایط احتمال ابتلا به بیماری شرایین قلبی در مورد شما افزایش می یابد. اگر نارسایی زودرس تخمدان روی دهد در آن صوت برای محافظت در برابر ابتلا به بیماری های قلبی انجام هورمون درمانی یائسگی ضرورت می یابد (هورمون درمانی یائسگی زودرس).
عوارض هورمون درمانی یائسگی به فاکتورهای متعددی بستگی دارد:
- آیا استروژن به تنهایی استفاده می شود و یا در ترکیب با پروژسترون می باشد
- سن فعلی فرد و سن او در زمان یائسگی
- دوز، نوع و روش مصرف هورمون درمانی یائسگی (برای مثال استروژن خوراکی، پچ ترانس درمال یا ترانس واژینال)
- سایر فاکتورهای خطر مانند سابقه خانوادگی در فاکتورهای خطر مربوط به سرطان ها
هورمون درمانی یائسگی در چه افرادی ممنوع می باشد؟
اگر شما به حمله قلبی دچار شده باشید هورمون درمانی یائسگی مناسب نخواهد بود. اگر شما در حال حاضر دچار بیماری های قلبی باشید و یا سابقه ابتلا به بیماری های مرتبط با لخته خونی را داشته باشید در آن صورت انجام هورمون درمانی یائسگی چندان ساده نخواهد بود.
کاهش عوارض هورمون درمانی یائسگی
برای کاهش عوارض هورمون درمانی یائسگی می توانید به نکات زیر توجه داشته باشید:
- کاهش عوارض هورمون درمانی یائسگی: در انتخاب روش مناسب برای هورمون درمانی یائسگی از فرم های دارویی استفاده کنید که تاثیرات سیستمیک کمتری را به دنبال داشته باشد. استروژن و پروژسترون در فرم های مختلفی اعم از قرص، پچ های پوستی، ژل، کرم واژینال، شیاف و حلقه های واژینال در دسترس می باشند. فراورده های حاوی دوز اندک استروژن (کرم، قرص و حلقه های واژینال) به طور موثری می تواند علائم واژینال را کاهش دهد از طرفی جذب سیستمیک این هورمون ها را در بدن به حداقل می رساند. به همین ترتیب هورمون هایی که از طریق پچ های پوستی وارد بدن می شوند به طور گسترده ای متابولیزه نمی شوند در نتیجه عوارض جانبی آن ها محدود می گردد.
- کاهش عوارض هورمون درمانی یائسگی: مقدار داروی مصرفی را به حداقل برسانید. از کمترین دوز موثر هورمون درمانی یائسگی برای کوتاه ترین دوره زمانی به منظور رفع علائم آزار دهنده استفاده کنید. مگر آنکه سن شما زیر 45 سال قرار داشته باشد. در این مورد شما باید به اندازه کافی استروژن استفاده کنید تا از تاثیرات بلند مدت ناشی از فقر استروژن در امان بمانید. اگر علائم یائسگی به نحوی ادامه یابد که کیفیت زندگی شما را مختل سازد در آن صورت پزشک متخصص درمان های طولانی مدتی را برای شما در نظر خواهد گرفت.
- کاهش عوارض هورمون درمانی یائسگی: شیوه زندگی سالمی را برای خود ایجاد کنید. با ایجاد انتخاب های سالم می توانید احتمال ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش دهید. مصرف سیگار را کنار بگذارید و از محصولات حاوی تنباکو استفاده نکنید. به طور منظم ورزش کنید. رژیم غذایی مبتنی بر سبزیجات، میوه ها، غلات و پروتئین کم چرب را دنبال کنید. فشار خون و مقدار کلسترول خون را به طور مرتب اندازه گیری کنید تا علائم بیماری های قلبی را به طور زودهنگام تشخیص دهید.
- کاهش عوارض هورمون درمانی یائسگی: به طور مرتب با متخصص خود در ارتباط باشید. غربالگری های مربوط به سرطان هایی مانند سرطان سینه را به طور منظم انجام دهید. معاینه لگن را به طور دوره ای نزد متخصص زنان خود انجام دهید. همچنین خطرات و معایب هورمونی درمانی یائسگی باید به طور مرتب بر اساس تغییرات جدیدی که در بدن شما اتفاق می افتد ارزیابی گردد.
به طور کلی خانم ها در همه سنین در خطر ابتلا به بیماری های قلبی قرار دارند. اغلب خانم های سالم در طول 5 سال بعد از یائسگی خود می توانند هورمون درمانی یائسگی را به طور مناسبی انجام دهند تا علائم یائسگی کاهش بیابد بدون آنکه ریسک ابتلا به بیماری های قلبی افزایش پیدا کند. اگر دچار علائم آزاردهنده ای مانند گرگرفتگی یائسگی، خشکی واژن یا بی خوابی می باشید با متخصص زنان خود مشورت کنید زیرا پزشک می تواند راه های مناسبی را برای رویایی با این عوارض به شما پیشنها دهد بدون اینکه سلامت شما به خطر بیفتد.
