عوارض داروهای ضد افسردگی
شیوع افسردگی در زنان دو برابر مردان صورت می گیرد. خانم ها در دوران مختلفی از زندگی شان از جمله بلوغ، بارداری، پس از زایمان و یائسگی مستعد ابتلا به افسردگی می باشند. از این رو مراجعه خانم ها به پزشک برای بررسی موارد مربوط به افسردگی (افسردگی در بارداری، افسردگی بعد از زایمان و...) اقدامی است که مستمرا روی می دهد. در این شرایط ممکن است پزشک استفاده از داروهای ضد افسردگی را برای فرد در نظر داشته باشد. مصرف مداوم داروهای افسردگی ممکن است عوارض آزاردهنده ای را به دنبال داشته باشد. در مقاله پیش رو به شایع ترین اثرات جانبی داروهای ضد افسردگی می پردازیم.
باید به خاطر داشت اثرات جانبی داروهای ضد افسردگی چندان خطرناک نمی باشند اما ممکن است آزاردهنده باشند. داروهای ضد افسردگی در بیشتر موارد تاثیرات نامطلوبی را به دنبال دارند. علائمی مانند تهوع، اضافه وزن و مشکلاتی در خوابیدن در ابتدای مصرف دارهای ضد افسردگی ممکن است بسیار شایع باشد. خیلی از افراد ظرف هفته های بعد از مصرف داروهای ضد افسردگی علائم این چنینی را تجربه نخواهند کرد اما در برخی موارد عوارض مصرف داروهای ضد افسردگی ممکن است به سادگی از بین نروند.
به خاطر داشته باشیم که در مورد عوارض جانبی داروهای ضد افسردگی که تجربه می کنید می توانید با پزشک خود مشورت کنید. در برخی موارد ضروری است تا مقدار داروی ضد افسردگی در خون اندازه گیری شود تا دوز موثر تعیین شده و در موارد لزوم به منظور کاهش اثرات جانبی داروهای ضد افسردگی، دوز مصرفی کاهش یابد. به ندرت مصرف داروهای ضد افسردگی سبب بروز علائمی می گردد که به درمان فوری نیاز داشته باشد.
بسته به نوع داروی ضد افسردگی که مصرف می کنید لازم است به طور دوره ای الکتروکاردیوگرام (نوار قلب) انجام دهید تا از سلامت ریتم قلب اطمینان حاصل شود.
اگر عوارض مصرف داروهای ضد افسردگی قابل تحمل نباشد در آن صورت ممکن است مصرف دارو متوقف شده و یا دوز آن کاهش یابد که هر دوی این موارد باید تحت نظر پزشک صورت گیرد. به خاطر داشته باشید عوارض قطع ناگهانی داروهای ضد افسردگی ممکن است بسیار شدید باشد. همچنین احتمال عود علائم افسردگی نیز وجود خواهد داشت. بنابراین هرگز نباید خود بیمار در مورد نحوه مصرف داروهای ضد افسردگی خود تصمیم بگیرد و در آن تغییری ایجاد کند.
عوارض داروهای ضد افسردگی چیست؟
تهوع
بعد از شروع مصرف داروهای ضد افسردگی احتمال بروز حالت تهوع وجود دارد. پس از گذشت چند هفته زمانی که بدن با مصرف داروهای ضد افسردگی مطابق گردید حالت تهوع به عنوان اثر جانبی داروهای ضد افسردگی نیز از بین خواهد رفت. مصرف داروهای ضد افسردگی همراه با غذا، افزایش تعداد وعده های غذایی و کاهش حجم غذا در هر وعده، مکیدن آبنبات همچنین مصرف مقدار کافی مایعات می تواند از اقدامات موثری باشد که به کاهش حالت تهوع ناشی از مصرف داورهای ضد افسردگی کمک می کند. در صورتی که حالت تهوع در شما بسیار آزاردهنده باشد می توانید با پزشک خود مشورت کنید تا دوز یا فرم دارو را برای شما تغییر دهد.
افزایش اشتها و اضافه وزن
با فروکش کردن علائم افسردگی ممکن است اشتهای شما بیشتر شود. برخی داروهای ضد افسردگی بیش از سایر داروهای ضد افسردگی می توانند احتمال اضافه وزن را به دنبال داشته باشند. اگر اضافه وزن ناشی از مصرف داروهای ضد افسردگی شما را نگران می کند در این مورد می توانید با پزشک خود مشورت کنید. علاوه بر مشورت با پزشک می توانید موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- مصرف قند، شکر و نوشیدنی های شیرین را کاهش دهید.
- مواد مغذی با کالری کم تر مانند انواع سبزیجات را انتخاب کنید و از مصرف چربی های اشباع شده اجتناب کنید.
- غذاهای مصرفی خود را یادداشت کرده و مراقب کالری دریافتی باشید.
- می توانید با متخصص تغذیه مشورت کنید.
- به طور مستمر ورزش کنید
تاثیرات جانبی بر میل جنسی
از دیگر عوارض داروهای ضد افسردگی کاهش میل جنسی است. داروهای ضد افسردگی میل جنسی را کاهش داده و توانایی رسیدن به ارگاسم را تحت تاثیر قرار می دهد. نکته های زیر شما را در مقابله با این تاثیر جانبی یاری خواهد داد:
- سعی کنید فعالیت جنسی خود را قبل از مصرف داروهای ضد افسردگی انجام دهید.
- با پزشک خود در این مورد صحبت کنید.
- خانم ها در چنین مواردی می توانند با مشورت پزشک از کرم های استروژن استفاده کنند.
خستگی
در هفته های اول بعد از مصرف داروهای ضد افسردگی بروز خستگی به عنوان یکی از عوارض جانبی داروهای ضد افسردگی شایع می باشد. به همین دلیل می توانید در طول روز کمی استراحت کنید. همچنین فعالیت های فیزیکی مانند پیاده روی را همچنان ادامه دهید. تا برطرف شدن خستگی از انجام کارهایی که به هشیاری کامل نیاز دارند اجتناب کنید. می توانید با مشورت پزشک دارو را قبل از خواب شب استفاده کنید.
بی خوابی
برخی داروهای ضد افسردگی سبب بروز بی خوابی می گردد. بهتر است با تایید پزشک این داروها را صبح هنگام مصرف کنید. از مصرف نوشیدنی های کافئین دار در طول روز اجتناب کنید. بهتر است فعالیت های فیزیکی مانند پیاده روی را در ساعات نزدیک به خواب شب انجام دهید. اگر بی خوابی همچنان ادامه داشته باشد در این صورت می توانید با پزشک مشورت کنید.
خشکی دهان
خشکی دهان از تاثیرات جانبی شایع داروهای ضد افسردگی می باشد. برای مقابله با این تاثیر جانبی می توانید مرتب آب بنوشید، از آدامس های بدون قند استفاده کنید، از مصرف الکل، تنباکو و نوشیدنی های کافئین دار اجتناب کنید. سعی کنید از راه بینی تنفس کنید. مرتب دندان های خود را مسواک کنید و به ملاقات پزشک بروید. زیرا خشکی دهان احتمال ابتلا به بیماری های دهانی را افزایش می دهد.
تاری دید
تاری دید از جمله سایر اثرات جانبی داروهای ضد افسردگی می باشد که بسیار شایع می باشد. در صورتی که با استمرار مصرف دارو تاری دید از بین نرفت می توانید در مورد تغییر دوز داروهای ضد افسردگی خود با پزشک مشورت کنید. همچنین با مشورت پزشک می توانید از قطره های چشمی مخصوص استفاده کنید.
یبوست
یبوست از جمله اثرات جانبی داروهای ضد افسردگی می باشد که ممکن است بسیار آزاردهنده باشد. برای رفع یبوست ناشی از مصرف داروهای ضد افسردگی موارد زیر را به خاطر داشته باشید:
- مصرف آب کافی
- مصرف غذاهای سرشار از فیبر مانند میوه ها و سبزیجات
- داشتن فعالیت فیزیکی منظم
- مصرف فیبر به صورت مکمل
در صورت مشورت با پزشک می توانید از ترکیبات مسهل نیز بهره برید.
سرگیجه
احساس سرگیجه از جمله تاثیرات جانبی شایع برخی داروهای ضد افسردگی می باشد. این داروها عوارضی مانند افت فشار خون را به دنبال دارند. در نتیجه افت فشار خون احساس سرگیجه نیز روی خواهد داد. در این شرایط بهتر است به هنگام نشستن یا ایستادن دقت کنید. برای محافظت بیشتر می توانید از نرده و یا عصا استفاده کنید. از انجام اعمالی مانند رانندگی اجتناب کنید. از مصرف کافئین، تنباکو و یا الکل اجتناب کنید. مصرف مایعات را فراموش نکنید. با تایید پزشک بهتر است مصرف آنتی دپرشنت ها را به زمانی قبل از خوابیدن موکول کنید.
بی قراری و اضطراب
بی قراری و اضطراب می توانند به عنوان اثرات جانبی داروهای ضد افسردگی در نتیجه مصرف برخی داروهای آنتی دپرشنت روی دهد. در این شرایط بهتر است فعالیت فیزیکی منظمی مانند پیاده روی یا دوچرخه سواری را ادامه دهید. می توانید با پزشک خود در این مورد مشورت کنید تا ورزش مناسب با شرایط خود را بیابید. تکنیک های ریلکس سازی مانند نحوه تنفس کردن و یا یوگا را در نظر داشته باشید. در صورت شدت یافتن بی قراری و اضطراب با پزشک خود صحبت کنید زیرا ممکن است این نشانه ها به اختلال دیگری غیر از افسردگی مربوط باشد.
