دروانا: 

آندومتریوز بیماری است که در آن بافت داخلی رحم یعنی آندومتریوم به فضای خارج از رحم وارد می شود. در اغلب موارد ضایعات حاصل از آندومتریوز در داخل حفره لگن، داخل یا روی تخمدان ها، لوله های فالوپ، بافت هایی که رحم را در جای خود نگاه می دارند و یا در مثانه و روده ها یافت می شود. در موارد نادر آندومتریوز ممکن است به خارج از فضای حفره لگنی و ساختارهایی مانند ریه ها وارد شود. درک محققین در مورد بیماری آندومتریوز به طور مرتب در حال تغییر می باشد و بنابراین فرضیات مختلفی برای آن مطرح می گردد. برای مثال ابتدا تصور بر این بود درد ناشی از آندومتریوز به اندازه ضایعات آندومتریوز مرتبط می باشد. اما شواهد به مرور نشان داد که چنین نیست. در حقیقت اندازه و موقعیت این ضایعات ارتباطی با شدت درد یا موقعیت درد ندارد. در این مقاله تمرکز ما بر درمان آندومتریوز می باشد.

درمان آندومتریوز : دارو درمانی

باید ابتدا عنوان کرد درمان آندومتریوز چندان به قطعیت شناخته نشده است و تنها گزینه هایی برای کنترل علائم وجود دارد. انتخاب درمان آندومتریوز به فاکتورهای متعددی مانند سن بیمار، قصد بچه دار شدن و شدت علائم وابسته می باشد. داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن و ناپروکسن با هدف کنترل درد ناشی از بیماری تجویز می گردد.

اگر قصد باردار شدن وجود نداشته باشد استفاده از قرص های هورمونی اولین قدم در درمان آندومتریوز محسوب می شود. استفاده از قرص های ضد بارداری هورمونی که در درمان آندومتریوز استفاده می شود سبب کاهش تعداد پریودها در سال شده و یا در برخی موارد منجر به عدم بروز پریود می شود. این دسته از داروها به فرم قرص و یا تزریقی در بازار وجود دارد که به کاهش و از بین رفتن درد کمک می کند. این داروها که در درمان آندومتریوز استفاده می شود به صورت ترکیب استروژن و پروژسترون یا پروژسترون تنها موجود می باشد. در برخی موارد برای درمان آندومتریوز از دستگاه درون رحمی یا آی یو دی حاوی هورمون استفاده می شود. استفاده از هورمون ها برای درمان آندومتریوز مادامی موثر است که هورمون ها به طور مرتب استفاده شده از طرفی شدت درد ناشی از بیماری چندان زیاد نباشد.

اگر قصد بارداری وجود داشته باشد در آن صورت آگونیست های هورمونی آزاد کننده گنادوتروپین نسخه می گردد. این داروها که در درمان آندومتریوز استفاده می شود مانع از ایجاد هورمون های دخیل در تخمک گذاری می گردد و رشد ضایعات آندومتریوز را کاهش می دهد. استفاده از این گزینه در درمان آندومتریوز سبب می شود علائمی از یائسگی موقت ایجاد شود. با قطع این داروها روند چرخه ها به طریقه نرمال خود ادامه می یابد و شانس باردار شدن بالا می رود.

درمان آندومتریوز: جراحی

جراحی زمانی برای درمان آندومتریوز استفاده می شود که شدت علائم ناشی از بیماری بسیار زیاد باشد و هورمون ها چندان در درمان آندومتریوز نقش موثری ایفا نکرده باشند. برای انجام جراحی به منظور درمان آندومتریوز ابتدا موقعیت ضایعات توسط متخصص جراح زنان ارزیابی می شود سپس ضایعات برداشته می شود. بعد از جراحی به منظور درمان آندومتریوز، هورمون درمانی دوباره آغاز می شود مگر آنکه قصد باردار شدن وجود داشته باشد. در برخی موارد جراحی برای درمان آندومتریوز با استفاده از لاپاراسکوپی انجام می شود. در این روش ابتدا شکم بیمار با استفاده از گازی بی ضرر پر می گردد و سپس ابزاری مجهز به نور به نام لاپاراسکوپ وارد شده تا ضایعات به دقت مشاهده شود. در ادامه با استفاد از برش ایجاد شده ضایعات آندومتریوز با کمک لیزر و یا اعمال حرارت از بین می رود.

دکتر شاهده خوانساری

جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی

دكتر شاهده خوانساري جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی از دانشگاه علوم پزشکی همدان، دکتر شاهده خوانساری پزشک تمام وقت درمانی می باشند.

مشاهده پروفایل دکتر شاهده خوانساری