متاپروترنول اتساع دهنده برونش می باشد که با ریلکس کردن ماهیچه ها در مجاری هوایی به تقویت تنفس کمک می کند. متاپروترنول در درمان آسم و برونشیت کاربرد دارد. در صورتی که به اختلال در ریتم قلب مبتلا هستید نباید از متاپروترنول استفاده کنید.

نام ژنریک:

  • متاپروترنول

نام لاتین:

  • Metaproterenol Sulfate

نام تجاری:

  • ®Alupent

گروه دارویی- درمانی:

  • داروی آدرنرژیک
  • برونکودیلاتور

طبقه بندی در بارداری:

  • گروه C

اشکال دارویی:

  • قرص: 20 میلی گرم
  • تزریقی: 5 میلی گرم

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

  • برونکواسپاسم، آسم برونشیال

       بالغین و کودکان با وزن بالای 27 کیلوگرم:

      20 میلی گرم متاپروترنول خوراکی روزانه 3 تا 4 بار و یا 0.5 میلی گرم متاپروترنول عضلانی که در صورت نیاز نیم ساعت بعد دوباره همین دوز تکرار می شود.

      کودکانی با وزن کمتر از 27 کیلوگرم:

      10 میلی گرم متاپروترنول خوراکی روزانه 3 تا 4 بار

مکانیسم اثر:

  • متاپروترنول با تحریک رسپتورهای بتا 2 آدرنرژیک سبب شل شدن عضلات صاف برونش ها همچنین عروق محیطی می شود. دوزهای بالای متاپروترنول ممکن است سبب تحریک سیستم عصبی مرکزی و قلب شود.

فارماکوکینتیک:

  • جذب گوارشی متاپروترنول مناسب است و به طور وسیع در بافت های بدن متابولیزه می گردد.
  • متاپروترنول در کبد متابولیزه شده و از طریق ادرار دفع می گردد.

نکات با اهمیت:

  • در صورت ابتلا به بیماری های قلبی، فشار خون بالا، صرع، افت مقدار پتاسیم و تیروئید پر کار پیش از مصرف متاپروترنول با پزشک مشورت کنید.
  • تجویز متاپروترنول در کودکان زیر 6 سال ممنوع می باشد.
  • برای اطمینان از این که مصرف متاپروترنول تاثیرات مخربی بر ریه ها به همراه ندارد انجام عکسبرداری از ریه ها و یا برخی تست ها ضروری می باشد.
  • شایع ترین عوارض متاپروترنول عبارت است از بی قراری، سردرد، گیجی، تهوع، اسهال، خشکی دهان، احساس خستگی یا بی خوابی.

موارد منع مصرف:

  • سابقه حساسیت شدید به متاپروترنول
  • دیس ریتمی های قلبی
  • هیپوکسی و هیپرکاپنه
  • ترومبوز عروق محیطی

موارد احتیاط:

  • دیابت
  • هیپرتیروئیدی
  • اختلال شدید کبدی و کلیوی
  • فشار خون بالا
  • بیماری شرائین قلبی

تداخلات دارویی:

تداخلات دارویی متاپروترنول عبارت است از:

  • متاپروترنول اثرات بتابلاکرها را آنتاگونیزه می کند.
  • مصرف همزمان متاپروترنول با مهارکننده های مونوآمینواکسیداز احتمال بروز بحران فشار خون را تشدید می کند.
  • سمپاتومیمتیک ها اثرات متاپروترنول را افزایش می دهد.
  • متاپروترنول همراه با داروهای محرک ممکن است به تحریک سیستم عصبی مرکزی منجر شود.

عوارض جانبی:

 هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

عوارض جانبی متاپروترنول عبارت است:

  • CNS: ضعف، سردرد، سرگیجه، لرزش، خواب آلودگی، تحریک پذیری
  • GI: تهوع و استفراغ، سوزش معده، خشکی دهان، طعم نامطلوب در دهان
  • CV: تاکیکاردی، افت فشار خون، ایست قلبی
  • Respiratory: سرفه، خشکی گلو، برونکواسپاسم
  • Other: واکنش های حساسیتی، راش، بثورات جلدی

مصرف در بارداری و شیردهی:

  • مصرف متاپروترنول در بارداری: داده های کنترل شده ای در مورد مصرف متاپروترنول در بارداری انسان در دست نیست. مطالعات حیوانی تاثیرات تراتوژنیک را در دوزهایی 30 برابر دوز نرمال انسانی نشان داده است.
  • مصرف متاپروترنول در شیردهی: داده ای مبنی بر ترشح متاپروترنول در شیر انسان در دست نمی باشد. مصرف متاپروترنول در شیردهی باید با احتیاط باشد.

توجهات پزشکی - پرستاری:

  • برای پیشگیری از مشکلات گوارشی متاپروترنول را با غذا تجویز کنید.
  • برای جلوگیری از اختلال در خواب دارو باید حداقل دو ساعت قبل از خواب تجویز شود.
  • در درمان های طولانی مدت ممکن است تحمل نسبت به متاپروترنول ایجاد شود.
  • وضعیت تنفسی بیمار را در طول مصرف متاپروترنول بررسی کنید.

توجهات بیمار - خانواده:

  • از مصرف الکل و داروهای غیرنسخه ای همزمان با متاپروترنول اجتناب کنید.
  • مصرف مایعات را به 2 تا 3 لیتر در روز برسانید.
  • استعمال دخانیات را قطع کنید.
  • برای رفع خشکی دهان ناشی از مصرف متاپروترنول می توانید از آدامس یا آبنبات استفاده کنید.

شرایط نگهداری دارو:

  • متاپروترنول باید در دمای اطاق نگاهداری شود.
برگرفته از:
  • درسنامه جامع داروهای رسمی ایران- ایران فارما تالیف دکتر سعید شهراز- دکتر طاهره غازیانی

  • مرجع جامع داروهای ژنریک ایران با اقدامات پرستاری و مراقبت تالیف و ترجمه پوران سامی

  • داروهای ژنریک ایران تالیف دکتر رامین خدام

  • فارماکولوژی پایه و بالینی کاتزونگ

  • وبسایت http://www.rxlist.com

  • وبسایت http://www.Drugs.com

درباره دُروانا

دُروانا محلی برای تحقیق و پژوهش (فرهنگ دهخدا)
وبسایت دروانا در تلاش است با گردآوری ژورنال های تخصصی پزشکی، مجلات پزشکی، مقالات و مطالب علمی، از معتبرترین منابع جهانی، بستری را برای تحقیق و مطالعه فراهم نماید.
از تمامی پزشکانی که دُروانا را برای رسیدن به این هدف همراهی می نمایند، کمال تشکر را داریم.
با دروانا همراه شوید.

موضوعات ویژه