نام ژنریک:

• سالبوتامول

نام لاتین:

• Salbutamol

نام تجاری:

• ®Ventolin

گروه دارویی- درمانی:

• سمپاتومیمتیک
• برونکودیلاتور

طبقه بندی در بارداری:

• گروه C

اشکال دارویی:

• قرص: 2 میلی گرم
• شربت: 2 میلی گرم در 5 میلی لیتر
• آئوروسل: 100 میکروگرم در هر دوز
• محلول استشاقی: 5 میلی گرم در میلی لیر
• تزریقی:5 میلی گرم در میلی لیتر

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

• درمان برونکواسپاسم

      بالغین:

      200 میکروگرم سالبوتامول هر 4 تا 6 ساعت و یا 2 تا 6 میلی گرم سالبوتامول روزانه 3 تا 4 بار و سپس حداکثر 8 میلی گرم سالبوتامول روزانه 4 بار تجویز می شود.

      کودکان 6 تا 14 سال:

      2 میلی گرم سالبوتامول روزانه 3 تا 4 بار و حداکثر 24 میلی گرم روزانه تجویز می شود.

      کودکان 2 تا 6 سال:

• 0.1 میلی گرم بر کیلوگرم سالبوتامول روزانه 3 بار تا حداکثر 0.2 میلی گرم بر کیلوگرم روزانه 3 بار

• پیشگیری از آسم ناشی از فعالیت بدنی

     بالغین:

      200 میکروگرم سالبوتامول یک ربع قبل از شروع فعالیت باید استفاده شود. (در این مورد شکل استنشاقی سالبوتامول ترجیح داده می شود)

مکانیسم اثر:

• سالبوتامول یک آمین سمپاتومیمتیک می باشد که به طور انتخابی گیرنده های بتا 2 واقع در ریه ها و عضلات صاف برونشیول را تحریک کرده سبب اتساع آن ها می شود.

فارماکوکینتیک:

• نیمه عمر سالبوتامول 2.5 تا 5 ساعت است.
• سالبوتامول عمدتا از طریق ادرار دفع می شود.

نکات با اهمیت:

• عوارض مصرف سالبوتامول در نوزادان چندان مشخص نیست. مصرف سالبوتامول در نوزادان زیر 2 سال ممنوع می باشد.
• اسپری سالبوتامول برای کودکان نباید بیش از 4 پاف در روز استفاده شود، اگر حداقل با مصرف 4 پاف علائم بهتر شود باید فورا با پزشک معالج تماس حاصل کنید.
• دوز اسپری سالبوتامول برای کودکان زیر 12 سال جهت تخفیف علائم آسم یک پاف و نهایتا دو پاف می باشد.
• دوز اسپری سالبوتامول برای کودکان بالای 12 سال مشابه با بزرگسالان است.
• در صورت ابتلا به مشکلات تیروئید، دیابت، بیماری های قلبی، بی نظمی در ضربان قلب و فشار خون بالا پیش از مصرف پزشک معالج خود را در جریان قرار دهید.
• این دارو می تواند سبب کاهش مقدار پتاسیم در خون گردد. اگر چنین شود علائمی مانند بی نظمی در ضربان قلب، ضعف ماهیچه ای یا کرامپ روی می دهد.

موارد منع مصرف:

• حساسیت شدید به سالبوتامول یا سایر سمپاتومیمتیک ها

موارد احتیاط:

• اختلالات قلبی عروقی
• فشار خون بالا
• دیابت
• هیپرتیروئیدیسم (تیروئید پر کار)
• گلوکوم
• بیماری شرائین قلبی
• هایپرپلازی خوش خیم پروستات

تداخلات دارویی:

تداخلات دارویی سالبوتامول عبارت است از:

• مصرف همزمان سالبوتامول با سمپاتومیمتیک ها اثرات قلبی عروقی این دارو را تشدید می کند.
• بتا بلاکرها ممکن است تاثیرات درمانی سالبوتامول را مهار کند.
• مصرف همزمان سالبوتامول همزمان با دیژیتال ها احتمال ایجاد دیس ریتمی قلبی را تشدید می کند.
• مصرف همزمان سالبوتامول با آلکالوئیدهای ارگوت احتمال افزایش فشار خون را به دنبال دارد.
• سالبوتامول عوارض دیورتیک ها را تشدید می کند.

عوارض جانبی:

 هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

عوارض جانبی سالبوتامول عبارت است از:

• CNS: سردرد، سرگیجه، تحریک پذیری، بیخوابی، بیقراری، اضطراب، ترس
• CV: تاکیکاردی، طپش قلب، آنژین صدری، تغییرات فشار خون
• GI: تهوع، استفراغ، خشکی دهان، سوزش معده
• Other: اختلال در ادرار کردن، تاری دید، کرامپ عضلانی

مصرف در بارداری و شیردهی:

• مصرف سالبوتامول در بارداری: اگر باردارید یا قصد بارداری دارید پیش از مصرف سالبوتامول با پزشک خود مشورت کنید.
• مصرف سالبوتامول در شیردهی: مصرف سالبوتامول در شیردهی توصیه نمی شود.

توجهات پزشکی - پرستاری:

• پیش از تجویز سالبوتامول در مور مصرف آمینوفیلین و تئوفیلین از بیمار سوال کنید.
• قبل و بعد از درمان با سالبوتامول صدای تنفسی، ظرفیت حیاتی، الگوی تنفسی، ضربان قلب، ریتم و الگوی قلب میزان و نوع خلط را مورد توجه قرار دهید.
• اگر در طول درمان با سالبوتامول برونکواسپاسم واکنشی روی داد مصرف دارو را قطع کنید.
• روش استفاده از اسپری سالبوتامول را به بیمار بیاموزید.
• قبل استفاده از اسپری سالبوتامول آن را به خوبی تکان دهید. پس از بازدم قطعه دهانی را در درون دهان قرار داده سپس یک دم آهسته انجام دهید. پس از پایان دم یک بازدم آهسته انجام دهید. بین هر دو بار اسپری کردن یک دقیقه فاصله بگذارید.
• برای رفع خشکی دهان ناشی از مصرف سالبوتامول استفاده از آدامس یا آب نبات را در نظر داشته باشید.
• برای کاهش نشانه های گوارشی ناشی از مصرف سالبوتامول آن را با غذا تجویز کنید.
• برای کودکان از محلول خوراکی سالبوتامول فاقد الکل و شکر استفاده کنید.

توجهات بیمار - خانواده:

• در طول درمان با سالبوتامول از انجام کارهایی که به هشیاری کامل نیاز دارند اجتناب کنید.
• در طول درمان با سالبوتامول از مصرف دخانیات اجتناب کنید.
• مصرف سالبوتامول باید مطابق با دستورات پزشک باشد. از قطع ناگهانی سالبوتامول اجتناب کنید.
• حداقل 15 دقیقه قبل از شروع فعالیت ورزشی از اسپری سالبوتامول استفاده کنید.
• در طول درمان با سالبوتامول از مصرف محصولات حاوی کافئین، شکلات، چای، قهوه و کولا خودداری کنید.
• از حضور در اماکن شلوغ و تماس با افراد عفونی اجتناب کنید.

شرایط نگهداری دارو:

• سالبوتامول را در ظرف بسته مقاوم به نور در دمای زیر 30 درجه نگاهداری کنید.