نام ژنریک:
- توپیرامات
نام لاتین:
- Topiramate
نام تجاری:
- ®Topamax
- ®Trokendi XR
- ®Qudexy XR
گروه دارویی- درمانی:
- مونوساکارید سولفامات دار
- ضد صرع و تشنج
طبقه بندی در بارداری:
- گروه C
اشکال دارویی:
قرص روکش دار: 25، 50 و 100 میلی گرم
موارد مصرف، روش و دوزاژ:
- توپیرامات و درمان کمکی در تشنج های نسبی
بالغین:
400 میلی گرم توپیرامات روزانه و در دو دوز منقسم تجویز می شود.
مکانیسم اثر:
- توپیرامات با مهار عملکرد کانال های سدیم و تشدید اثر گابا باعث ورود یون کلر به داخل نورون ها می شود.
فارماکوکینتیک:
- نیمه عمر توپیرامات 21 ساعت می باشد.
- اوج اثر توپیرامات پس از 2 یا چهار ساعت ظاهر می گردد.
- 70 درصد توپیرامات بدون تغییر از طریق ادرار دفع می شود.
نکات با اهمیت:
- در بیماران مبتلا به اختلال شدید در عملکرد کلیه، دوزاژ توپیرامات 50 درصد کاهش می یابد.
- توپیرامات می تواند مانع از ایجاد سردردهای میگرنی در افراد بالغ و کودکان بالای 12 سال شود.
- غلظت توپیرامات در خون نیازی به مانیتور ندارد.
- ریسک ایجاد سنگ کلیه در افرادی که از توپیرامات استفاده می کنند دو تا چهار برابر بیشتر از افراد معمولی است.
موارد منع مصرف:
- حساسیت شدید به توپیرامات و ترکیبات آن
موارد احتیاط:
- اختلال عملکرد کبدی و کلیوی
تداخلات دارویی:
تداخلات توپیرامات عبارت است از:
- داروی توپیرامات تاثیرات کنتراسپتیوهای خوراکی را کاهش می دهد.
- داروهای تضعیف کننده سیستم عصبی مرکزی اثرات دپرسیون عصبی ناشی از توپیرامات را تشدید می کند.
- فنی توئین، باربیتورات ها و کاربامازپین سطح سرمی توپیرامات را کاهش می دهد.
عوارض جانبی:
هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.
عوارض جانبی توپیرامات عبارت است از:
- CNS: سردرد، سرگیجه، بی خوابی، خواب آلودگی، آتاکسی، آژیتاسیون، اختلال در تمرکز، توهم، هایپوکینزی، هایپرتونی، هایپوتونی، اختلالات خلقی، اختلالات گفتاری، لرزش، افسردگی، تمایل به خودکشی، دشواری در تمرکز، فراموشی.
- GI: تهوع، استفراغ، بی اشتهایی، خشکی دهان، یبوست، نفخ، ژنژیویت، گاستریت، شکم درد.
- Respiratory: سرفه، تنگی نفس، برنشیت، عفونت های دستگاه تنفس فوقانی.
- GU: بی اختیاری یا تکرر ادرار، عفونت های مجاری ادراری، منوراژی، واژینیت، دیسمنوره، هماچوری، ایمپوتنسی.
- Other: درد قفسه سینه، تپش قلب، آنمی، لکوپنی، تغییراتی در وزن، کمر درد، میالژی، دو بینی، ادم، تب، سندرم شبه آنفلوآنزا.
مصرف در بارداری و شیردهی:
- مصرف توپیرامات در بارداری: خانم ها در سنین باروری و به هنگام مصرف توپیرامات باید از روش های مطمئن ضد بارداری استفاده کنند زیرا شکاف لب یا کام از اثرات توپیرامات بر جنین در حال رشد می باشد. توپیرامات تنها در صورتی باید در دوران بارداری تجویز شود که بیمار به طور کامل از خطرات صرع کنترل نشده در طول بارداری و خطرات احتمالی توپیرامات بر جنین آگاه باشد.
- مصرف توپیرامات در شیردهی: نوازدان شیرخوار که به واسطه مادر در تماس با توپیرامات قرار دارند در مقایسه با مادر غلظت پلاسمایی 10 تا 20 درصد توپیرامات را نشان داده اند. توپبرامات در شیر مادر ترشح می شود و در صورتی که نوزاد در معرض توپیرامات قرار دارد باید به لحاظ اسهال، خواب آلودگی و اضافه وزن مناسب مانیتور شود. به طور کلی تجویز توپیرامات در شیردهی باید با احتیاط بسیار باشد.
توجهات پزشکی - پرستاری:
- قبل و بعد از درمان با توپیرامات وضعیت ذهنی بیمار را مورد بررسی قرار دهید.
- در حین درمان با توپیرامات تست های کلیوی، اسید اوریک و میزان مصرف و دفع مایعات، عملکرد کبدی، آلکالین فسفاتاز و سی بی سی را چک کنید.
- درد ناگهانی در چشم با یا بدون وجود گلوکوم به دنبال مصرف توپیرامات گزارش شده است. این عارضه ظرف یک ماه پس از شروع درمان با توپیرامات هم در افراد بالغ و هم در کودکان گزارش شده است. در صورت بروز این عارضه به منظور پیشگیری از آسیب دائمی به چشم ها مصرف توپیرامات باید قطع شده و فورا پزشک را مطلع سازید.
- اختلال در سطح بی کربنات ها می توند به اسیدوز متابولیک منجر شود، بنابراین در مصرف همزمان متفورمین و توپیرامات باید احتیاط کرد.
- باید به خاطر داشت توپیرامات در درمان میگرن نقشی ندارد و فقط در از ایجاد حمله جلوگیری می کند.
- کاهش در توانایی تعریق و افزایش دمای بدن در اثر مصرف توپیرامات ایجاد می شود. این عارضه در کودکان شایع تر است مخصوصا در آب و هوای گرم و یا زمانی که توپیرامات همراه با داروهای دیگری استفاده شود که دمای بدن را افزایش می دهد. کاهش در دمای بدن نیز در اثر مصرف همزمان توپیرامات با والپروات گزارش شده است. بنابراین در صورت عدم تعریق در حین فعالیت کردن در آب و هوای گرم، باید پزشک را مطلع سازید.
- حمله تشنجی را به لحاظ نوع، مدت، شدت، وجود اورا، عوامل تشدید کننده و عوامل تسکین دهنده بررسی کنید.
- برای جلوگیری از سقوط بیمار را هنگام حرکت یاری دهید.
- توپیرامات را می توان بدون توجه وعده غذایی تجویز کرد.
توجهات بیمار - خانواده:
- در طول درمان با توپیرامات از انجام فعالیت هایی که به هوشیاری کامل نیاز دارند اجتناب کنید.
- در طول درمان با توپیرامات از تغییر وضعیت ناگهانی بپرهیزید.
- کارت شناسایی نشان دهنده نوع بیماری و داروی مصرفی تان را به همراه داشته باشید.
- تاری دید، ادم اطراف چشم و هرگونه نشانه آلرژیک را به پزشک اطلاع دهید.
- در طول درمان با توپیرامات از روش های ضد بارداری غیر هورمونی استفاده کنید.
- توپیرامات باید بر اساس دستور پزشک مصرف شود. از قطع ناگهانی توپیرامات اجتناب کنید.
- در طول درمان با توپیرامات مایعات فراوانی مصرف کنید.
- در طول درمان با توپیرامات از قرار گرفتن در ارتفاعات و مکان های پر خطر اجتناب کنید.
شرایط نگهداری دارو:
- توپیرامات باید در مای 15 تا 30 درجه سانتی گراد و به دور از رطوبت نگاهداری شود.
درسنامه جامع داروهای رسمی ایران- ایران فارما تالیف دکتر سعید شهراز- دکتر طاهره غازیانی
مرجع جامع داروهای ژنریک ایران با اقدامات پرستاری و مراقبت تالیف و ترجمه پوران سامی
داروهای ژنریک ایران تالیف دکتر رامین خدام
فارماکولوژی پایه و بالینی کاتزونگ
وبسایت http://www.rxlist.com
- وبسایت http://www.Drugs.com