نام ژنریک:

• منیزیم سولفات

نام لاتین:

• Magnesium Sulfate 7H2O

نام تجاری:

• ®Magnesium Sulfate-Sodium Chloride

گروه دارویی- درمانی:

• سولفات منیزیم
• ضد تشنج

طبقه بندی در بارداری:

• گروه B

اشکال دارویی:

تزریقی: 10%،20%،50% (10 میلی لیتر و 50 میلی لیتر)

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

• پیشگیری یا کنترل تشنج در هایپرتنشن بارداری

بالغین:

ابتدا 4 گرم منیزیم سولفات در 250 سی سی محلول DW5% به صورت وریدی و 4 گرم به صورت عضلانی در دو طرف سرین به صورت عمیق تجویز می شود. یا 4 گرم منیزیم سولفات وریدی به صورت بولوس و سپس 1 تا 3 گرم در ساعت به صورت انفوزیون وریدی تجویز می شود. حداکثر دوز روزانه منیزیم سولفات 30 تا 40 گرم است.

• تشنج ناشی هایپومنیزیم (افت میزان منیزیم)

بالغین:

1 گرم منیزیم سولفات عضلانی یا وریدی با 1 تا 2 گرم (10%) منیزیم سولفات وریدی به مدت 15 دقیقه تجویز می گردد سپس هر 4 تا 6 ساعت 1 گرم مینزیم سولفات عضلانی بسته به واکنش بالینی بیمار تجویز می شود.

• تشنج ناشی از هایپومنیزیمی در نفریت حاد

کودکان:

0.2 میلی گرم بر کیلوگرم منیزیم سولفات 50 درصد به صورت عضلانی هر 4 تا 6 ساعت بسته به نیاز و یا 100 تا 200 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت انفوزیون آهسته وریدی تجویز می شود.

مکانیسم اثر:

• منیزیم سولفات با مهار سازی استیل کولین در محل اتصالات عصبی- عضلانی باعث کاهش انقباض عضلات و تضعیف سیستم عصبی مرکزی و تنفس می شود.

فارماکوکینتیک:

• تزریق منیزیم سولفات به صورت وریدی و عضلانی تجویز می شود.
• منیزیم سولفات از طریق ادرار دفع می شود.
• منیزیم سولفات با تزریق وریدی بلافاصله تاثیرات خود را نشان می دهد و بعد از تزریق عضلانی، شروع تاثیرات درمانی یک ساعت به طول می انجامد.

نکات با اهمیت:

• عوارض ناشی از افزایش منیزیم عبارت است از تغییر در سطح تفکر و منطق، احساس تنبلی، حرکات آهسته، تنگی نفس، درد در معده و احساس سرگیجه.
• در طول تزریق منیزیم سولفات عوارضی مانند تعریق زیاد، احساس سرما، عدم توانایی در حرکت کردن، کرامپ یا اسپاسم های شدید، احساس بی حسی یا سوزن سوزن شدن و گرگرفتگی را فورا به پزشک اطلاع دهید.
• در حین تزریق مینزیم سولفات وضعیت تنفس، فشار خون، مقدار اکسیژن و سایر علائم حیاتی باید بررسی شود. 

موارد منع مصرف:

• حساسیت شدید به دارو
• بلوک قلبی
• صدمات میوکارد
• آنوری
• انقباضات فعال رحم در زایمان

موارد احتیاط:

• اختلالات شدید کلیوی
• بیماری های قلبی
• اختلالات روده ای یا اختلالاتی در معده
• دهیدراته شدن

تداخلات دارویی:

تداخلات دارویی منیزیم سولفات عبارت است از:

• منیزیم سولفات همراه با سایر داروهای تضعیف کننده سیستم عصبی مرکزی باعث دپرسیون شدید اعصاب می شود.
• منیزیم سولفات تاثیرات داروهای بلوکه کننده عصبی – عضلانی را تشدید می کند.
• از مصرف توام سولفات منیزیم با گلیکوزیدهای قلبی باید خودداری کرد.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

عوارض منیزیم سولفات عبارت است از:

• CNS: خواب آلودگی، فلج شل عضلانی، هایپورفلاکسی.
• CV: برادیکاردی، هایپوتنشن (افت فشار خون)، برافروختگی صورت، آریتمی، تضعیف میوکارد.
• Other: اسهال، تعریق شدید، هایپوترمی

مصرف در بارداری و شیردهی:

• مصرف منیزیم سولفات در بارداری: مصرف سولفات منیزیم در حاملگی توصیه نمی شود. داده های کنترل شده ای در بارداری انسان در دسترس نیست. منیزیم سولفات می تواند از جفت عبور کند. عوارض سولفات منیزیم بر جنین عبارت است از افت فشار خون و هایپوتونی. غلظت سرمی در جنین مشابه مادر می باشد. برخی گزارشات نشان داده است که در صورت مصرف منیزیم سولفات به مدت بیش از 5 تا 7 روز، احتمال وجود برخی ناهنجاری ها مانند هایپوکلسمی، دمینرالیزاسیون اسکلتی، استئوپنی و برخی ناهنجاری های اسکلتی در جنین وجود دارد. علاوه بر این افزایش احتمال شکستگی در نوزاد نیز گزارش شده است.
• مصرف منیزیم سولفات در دوران شیردهی: مصرف منیزیم سولفات در دوران شیردهی توصیه نمی شود. غلظت منیزیم در شیر مادر دو برابر غلظت دارو در سرم خون مادر می باشد. 50 تا 90 درصد منیزیم موجود در شیر جذب می شود. پس از قطع وریدی منیزیم سولفات، منیزیم ظرف 24 ساعت از شیر مادر پاک می شود.

توجهات پزشکی - پرستاری:

• منیزیم سولفات برای درمان یبوست درمانی علامتی محسوب می شود و در مورد علت یبوست باید تحقیق شود (مصرف مایعات و فیبر غذایی، ورزش را می توان به بیمار توصیه کرد).
• روزانه میزان ورود و خروج مایعات بدن را کنترل کنید.
• وضعیت تنفسی بیمار را در طول درمان با منیزیم سولفات مرتبا چک کنید.
• در صورت مشاهده این علائم مصرف منیزیم سولفات را قطع کنید: شکم درد، تهوع و استفراغ و خونریزی رکتال.
• علائم مسمومیت با منیزیم را بشناسید و گزارش کنید: گیجی، عطش،هایپورفلکسی و رتالژی.
• مصرف طولانی مدت منیزیم سولفات ممکن است سبب بروز سنگ ادراری شود.
• تزریق منیزیم سولفات به صورت عضلانی باید به صورت عمیق در عضلات بزرگ انجام شود.
• برای وقوع احتمالی مسمومیت با منیزیم آمادگی لازم را داشته باشید.
• گلوکونات کلسیم را برای رفع مسمومیت در دسترس داشته باشید.
• برای تزریق منیزیم سولفات به صورت وریدی می توانید از پمپ انفوزیون استفاده کنید.
• سرعت تزریق منیزیم سولفات حداکثر 150 میلی گرم بر دقیقه می باشد.
• قبل و بعد از تجویز منیزیم سولفات رفلکس های بیمار را کنترل کنید.

توجهات بیمار - خانواده:

• منیزیم سولفات می تواند به صورت خوراکی به عنوان ملین استفاده شود. بنابراین اندیکاسیون مینزیم سولفات خوراکی متفاوت از منیزیم سولفات تزریقی می باشد.

شرایط نگهداری دارو:

• منیزیم سولفات باید در دمای 15 تا 30 درجه سانتی گراد نگاهداری شود.