نام ژنریک:

• والپروئیک اسید

نام لاتین:

• Valproic Acid

نام تجاری:

• ®Depakene

گروه دارویی- درمانی:

• اسید کربوکسیلیک
• کنترل حملات صرع نسبی

طبقه بندی در بارداری:

• گروه D

اشکال دارویی:

• کپسول: 100، 250، 500 میلی گرم

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

• کپسول والپروئیک اسید در کنترل حملات تشنج در مبتلایان به صرع نسبی پیچیده (پارشیال کمپلکس) استفاده می شود. والپروئیک اسید ممکن است به تنهایی یا همراه با سایر داروهای ضد صرع تجویز گردد.
• کپسول والپروئیک اسید برای بالغین و کودکان بالای 10 سال مورد مصرف دارد.
• در صورتی که به تنهایی برای کنترل صرع تجویز گردد دوز اولیه والپروئیک اسید با 10 تا 15 میلی گرم بر کیلوگرم در روز شروع می شود و هفته ای 5 تا 10 میلی گرم بر کیلوگرم افزایش داده می شود تا صرع کنترل گردد. حداکثر دوز والپروئیک اسید توصیه شده 60 میلی گرم بر کیلوگرم در روز می باشد.

مکانیسم اثر:

• والپروئیک اسید یون والپروات را در لوله گوارش حل می کند. مکانیسم دقیق والپروئیک اسید در کنترل صرع نامشخص است. یکی از فرضیه های مطرح شده افزایش غلظت گاما آمینوبوتریک اسید (گابا) در مغز می باشد.

فارماکوکینتیک:

• میزان اتصال والپروئیک اسید به پروتئین های پلاسما به غلظت سرمی دارو بستگی دارد.
• والپروئیک اسید به وسیله کبد متابولیزه می شود.
• در حدود 30 تا 50 درصد والپروئیک اسید به فرم کنژوگه از طریق ادرار دفع می شود. کمتر از سه درصد والپروئیک اسید بدون تغییر وارد ادرار می گردد.

نکات با اهمیت:

• در صورتی که والپروئیک اسید توام با سایر داروهای ضد صرع تجویز شود دوز آن با توجه به دوزاژ سایر داروها و واکنش بالینی بیمار تعیین می گردد.
• کپسول والپروئیک اسید نباید در دهان خرد یا فشار داده شود.
• عموما مصرف فولیک اسید قبل از بارور شدن و در طول بارداری به خانم هایی توصیه می شود که با والپروئیک اسید تحت درمان بوده اند تا احتمال بروز برخی تاثیرات جانبی در جنین کاهش یابد.
• یکی از نام های تجاری والپروئیک اسید، دپاکین ®Depakene است بنابراین ممکن است گاهی والپروئیک اسید با نام دپاکین و یا سایر نام های تجاری شناخته شود. 

موارد منع مصرف:

• حساست شدید به دارو
• بیماری های کبدی
• مبتلایان به چرخه اوره

موارد احتیاط:

• سابقه قبلی در اختلال عملکرد کبدی
• پانکراتیت
• هیپوترمی
• هایپرآمونمی
• اختلالات پلاکتی
• اختلالات روانی، افسردگی
• افکار خودکشی

تداخلات دارویی:

تداخلات دارویی والپروئیک اسید عبارت است از:

• فنی توئین،کاربامازپین، فنوباربیتال می تواند کلیرانس والپروئیک اسید را افزایش دهد.
• آسپرین، فلبامات، آنتی بیوتیک های گروه کارباپنم، ریفامپین، آنتی اسیدها، کلرپرومازین، هالوپریدول، سایمتیدین و رانیتیدین، ضد افسردگی های سه حلقه ای،  بنزودیازپین ها، اتوسوکسیمید، لاموتریژین، تولبوتامید، توپیرامات، وارفارین، لیتیم، کنتراسپتیوهای خوراکی (قرص ضد بارداری) و زیدوویدن نباید همزمان با والپروئیک اسید تجویز شود.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

عوارض والپروئیک اسید عبارت است از:  

• CNS: راه رفتن در خواب، گیجی، دو بینی، تاری دید، عدم تعادل، نیستاگموس، ناپایداری خلقی، افسردگی.
• GI: تهوع، استفراغ، شکم درد، اسهال، بی اشتهایی، سوء هاضمه، سمیت کبدی، یبوست.
• Respiratory: سندرم شبه آنفلوآنزا، عفونت، برونشیت، رینیت.
• Blood: ترمبوسیتوپنی، اکیموز.
• Other: سردرد، ضعف، ریزش مو، کاهش وزن، تب.

مصرف در بارداری و شیردهی:

• مصرف والپروئیک اسید در بارداری: تاثیر والپروئیک اسید بر جنین قابل توجه و معنی دار می باشد. والپروئیک اسید می تواند در صورت باردار بودن نواقصی را در جنین به همراه داشته باشد و می تواند به کاهش آی کیوی جنین منجر شود. والپروئیک اسید تاثیر تراتوژنیک خود مانند نقص در لوله عصبی، سیستم اسکلتی، قلبی و یوروژنیتال، ناهنجاری های رفتاری، عقب ماندگی رشد داخل رحمی و تغییرات هیستوپاتولوژیک مغزی را در مطالعات حیوانی نشان داده است. والپروئیک اسید نباید در خانم هایی که پتانسیل باروری دارند استفاده شود مگر آن که ضرورتی برای آن وجود داشته باشد. اگر والپروئیک اسید در دوران بارداری استفاده شود باید به صورت مونوتراپی و در دوزهای منقسم در پایین ترین دوز موثر و به صورت فراورده هایی باشد که آزادسازی دارو در آن ها آهسته است.
• مصرف والپروئیک اسید در شیردهی: اثرات قطعی والپروئیک اسید در شیردهی گزارش نشده است. به لحاظ نظری نوزادان شیرخوار در خطر سمیت کبدی قرار دارند. شیردهی در صورت مونوتراپی مادر با والپروئیک اسید به نظر نمی رسد بر رشد نوزاد تاثیر منفی بگذارد. درمان ترکیبی با سایر داروهای ضد تشنج خواب آور و یا داروهای سایکوتروپ می تواند علائم انزوا و یا خواب آوری را در نوزاد به همراه داشته باشد. نوزادان شیرخوار باید به لحاظ زردی و سایر علائم مربوط به آسیب کبدی تحت نظر باشند. برخی متخصصین توصیه می کنند که میزان سرمی والپروئیک اسید در خون نوزاد، پلاکت ها و هم چنین آنزیم های کبدی در طول درمان آنالیز شود.

توجهات پزشکی - پرستاری:

• قبل از شروع درمان با والپروئیک اسید در مورد بیماری کبدی یا سابقه آن از بیمار سوال کنید. تست های عملکرد کبدی را کنترل کنید.
• قبل از شروع درمان با والپروئیک اسید از عدم بارداری بیمار اطمینان حاصل کنید.
• در طی درمان با والپروئیک اسید عملکرد کبدی، گوارشی، ذهنی و روانی بیمار را کنترل کنید.
• فهرستی از داروهای مصرفی بیمار را در اختیار پزشک قرار دهید.
• از بیمار بخواهید والپروئیک اسید را مطابق با دستور پزشک مصرف کند.
• از خرد کردن و  جویدن کپسول والپروئیک اسید باید اجتناب شود.
• در طی دوره درمان با والپروئیک اسید وضعیت تشنج را ارزیابی کنید و از واکنش مناسب بالینی اطمینان حاصل کنید.
• در صورت عدم کنترل حملات صرع پزشک را در جریان قرار دهید.

توجهات بیمار - خانواده:

• کپسول والپروئیک اسید را فقط ببلعید از جویدن و  خرد کردن آن بپرهیزید. کپسول والپروئیک اسید باید با آب مصرف شود.
• داروی والپروئیک اسید باید مطابق با دوز توصیه شده و در زمان مناسب مصرف شود. کپسول والپروئیک اسید نباید ناگهانی قطع شود زیرا احتمال بروز تشنج را به همراه دارد. والپروئیک اسید تدریجا و تحت نظر پزشک قطع خواهد شد.
• وجود هر گونه سابقه بیماری کبدی، کلیوی و روانی را به پزشک اطلاع دهید.
• در صورت مصرف والپروئیک اسید ممکن است نتایج برخی از تست های آزمایشگاهی تان تغییر کند. بنابراین مسئول آزمایشگاه را در جریان مصرف والپروئیک اسید قرار دهید.
• در طول درمان با والپروئیک اسید در صورت داشتن علائمی مانند تهوع، استفراغ، درد در بخش بالایی شکم، از دست رفتن اشتها، ادرار تیره، مدفوعی به رنگ خاکستری و زردی فورا با پزشک تماس بگیرید. این علائم می تواند نشان دهنده سمیت کبدی باشد.
• در صورت بروز علائمی مانند تغییرات خلقی و رفتاری، اضطراب، حملات پانیک، مشکلات خواب، احساس بی قراری، بیش فعالی و یا پرخاشگری فورا پزشک را مطلع سازید.
• در طول مصرف داروی والپروئیک اسید ممکن است به سادگی دچار خونریزی شوید بنابراین حین انجام کارهایی مانند مسواک کردن دندان ها مراقب باشید.
• در طول درمان با والپروئیک اسید از انجام کارهایی که به هشیاری بالا نیاز دارد مانند رانندگی بپرهیزید.
• سایر داروهای مصرفی خود را به پزشک اعلام کنید.
• در طی درمان با والپروئیک اسید از روش های مطمئن ضد بارداری استفاده کنید.

شرایط نگهداری دارو:

• والپروئیک اسید باید در دمای اتاق و دور از رطوبت نگاهداری شود.