نام ژنریک:
- کلوبتازول
- کلوبتازول پروپیونات
نام لاتین:
- Clobetazol Propionate
نام تجاری:
- ®Temovate
- ®Dermovate
گروه دارویی- درمانی:
- کورتیکواستروئید صناعی
- ضد التهاب موضعی
طبقه بندی در بارداری:
اشکال دارویی:
- کرم موضعی: 0.05%
- پماد موضعی: 0.05%
- لوسیون موضعی: 0.05%
موارد مصرف، روش و دوزاژ:
- پماد کلوبتازول یا کرم کلوبتازول و لوسیون موضعی کلوبتازول برای درمان درماتیت (التهاب پوست) استفاده می شود:
پماد کلوبتازول در بالغین: روزی دو بار لایه نازکی از پماد یا کرم کلوبتازول روی موضع مالیده شود.
حداکثر مدت مصرف کرم یا پماد کلوبتازول دو هفته است و میزان مصرف آن در یک هفته نباید بیشتر از 50 گرم باشد.
مصرف لوسیون موضعی کلوبتازول و همچنین کرم و پماد کلوبتازول در کودکان زیر 12 سال توصیه نمی شود.
مکانیسم اثر:
- پماد، کرم یا لوسیون کلوبتازول از دسته کورتیکواستروئیدهای موضعی با قدرت اثر خیلی بالا می باشد. فقط در مواردی تجویز می شود که بیمار به سایر کورتون ها جواب نمی دهد.
فارماکوکینتیک:
- کلوبتازول در کبد متابولیزه شده و عمدتا از راه ادراری دفع می شود.
نکات با اهمیت:
- پماد کلوبتازول برای درمان درماتیت استفاده می شود، درماتیت یا التهاب پوستی انواع مختلفی دارد و می تواند مناطق مختلف پوست و همچنین پوست سر را درگیر کند، مانند درماتیت آلرژیک تماسی، درماتیت آتوپیک، درماتیت اگزمایی، درماتیت سبوره. از جمله علائم بارز درماتیت، خارش پوست، قرمزی، تورم و التهاب و پوسته ریزی سر است.
- ممکن است گاهی پماد کلوبتازول برای واژن، پوست صورت، گردن و سینه تجویز شود. لوسیون کلوبتازول برای ریزش مو یا شوره سر به دلیل درماتیت تجویز می شود.
- توجه شود که کلوبتازول قوی ترین داروی کورتون موضعی (کورتیکواستروئید موضعی) است.
- مصرف داروی کلوبتازول موضعی که شامل پماد کلوبتازول، کرم کلوبتازول و لوسیون کلوبتازول است، فقط باید در درمان کوتاه مدت و بر روی سطح محدودی از پوست استفاده شود. از بکار بردن دارو در چشم و اطراف آن بپرهیزید.
- به طور کلی مصرف کورتیکواستروئیدهای موضعی قوی در مقادیر کمتر از 50 گرم در هفته در بزرگسالان و 15 گرم در هفته برای کودکان بدون استفاده از پانسمان بسته اثر اندکی بر محور هیپوتالاموس، هیپوفیز، آدرنال (HPA) دارد.
- کلوبتازول حتی با دوز 2 گرم در روز موجب سرکوب محور HPA می شود.
- در اثر مصرف کلوبتازول، کودکان نسبت به بروز عوارض سیستمیک مستعد ترند.
موارد منع مصرف:
- حساسیت شدید به کورتیکواستروئیدها
موارد احتیاط:
- آکنه
- آکنه روزاسه
- درماتیت اطراف دهان
تداخلات دارویی:
- تداخل دارویی خاصی برای کلوبتازول گزارش نشده است.
عوارض جانبی:
هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.از جمله عوارض جانبی کلوبتازول می توان به موارد زیر اشاره کرد:
Derm: راش، خارش، سوزش، قرمزی، خشکی پوست، نازک شدن پوست، تغییر در رنگ پوست
Other: تورم فولیکول های مو، ریزش موی موقتی
مصرف در بارداری و شیردهی:
- کلوبتازول در سه ماهه اول بارداری در گروه D و در سایر دوران بارداری در گروه C می باشد. مصرف پماد کلوبتازول در بارداری توصیه نمی شود.
- اطلاعات دقیقی در مورد مصرف کلوبتازول در شیردهی در دسترس نمی باشد. قبل از مصرف حتما با پزشک متخصص مشورت شود.
توجهات پزشکی - پرستاری:
- مراقب علائم جذب سیستمیک دارو باشید: تب، التهاب، تحریک پذیری
- در صورت وقوع تب مصرف کلوبتازول باید قطع شود.
- کرم و پماد کلوبتازول را فقط روی مناطق مبتلا بمالید و از تماس با اطراف لب ها و چشم ها بپرهیزید.
- از پانسمان بسته روی محل استعمال کرم و پماد کلوبتازول خودداری کنید زیرا جذب سیستمیک ایجاد می کند.
- از درمان دراز مدت با کلوبتازول اجتناب کنید. حداکثر مدت درمان 14 روز است.
توجهات بیمار - خانواده:
- در طول دوره درمان با کلوبتازول از تماس مستقیم با نور خورشید اجتناب کنید و از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
- در صورت برزو تب به پزشک اطلاع دهید.
- قبل و بعد از مصرف کلوبتازول دست ها را شست و شو دهید.
شرایط نگهداری دارو:
- دارو در دمای اتاق، دور از نور و رطوبت نگهداری شود.
برگرفته از:
- درسنامه جامع داروهای رسمی ایران- ایران فارما تالیف دکتر سعید شهراز- دکتر طاهره غازیانی
- مرجع جامع داروهای ژنریک ایران با اقدامات پرستاری و مراقبت تالیف و ترجمه پوران سامی
- داروهای ژنریک ایران تالیف دکتر رامین خدام
- فارماکولوژی پایه و بالینی کاتزونگ
- وبسایت http://www.rxlist.com
- وبسایت http://www.Drugs.com