نام ژنریک:

• پردنیزولون
• پردنیزولون فورت
• پردنیزولون استات

نام لاتین:

• Prednisolone
• Prednisolone Forte
• [.Prednisolone acetate (Microfine) [Opht

نام تجاری:

• ®Cortalone
• ®Delta-Cortef
• ®Prelone
• ®AK-pred

گروه دارویی- درمانی:

• گلوکورتیکوئید صناعی
• ضد التهاب
• ضد التهاب چشمی
• تضعیف کننده سیستم ایمنی

طبقه بندی در بارداری:

• گروه C

اشکال دارویی:

• قرص: 5 و 50 میلی گرم
• قطره استریل چشمی: 1 درصد

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

• التهاب شدید

بالغین: 2.5 تا 15 میلی گرم 2 تا 4 بار در روز مصرف می شود. حداکثر دوزاژ روزانه 250 میلی گرم است.

کودکان: 0.5 تا 2 میلی گرم/کیلوگرم 3 تا 4 بار در روز تجویز می شود.

• سرکوب سیستم ایمنی بدن با اهداف درمانی مختلف

بالغین: روزانه 5 تا 60 میلی گرم به صورت تک دوز یا منقسم مصرف می شود. معمولا از قرص 50 میلی گرم دارو یا پردنیزولون فورت استفاده می شود.

• وضعیت های التهابی و آلرژیک چشم مانند التهاب قرنیه، کونژنکتیویت

بالغین و کودکان: بر حسب شدت بیماری 1 تا 2 قطره 2 تا 4 بار در روز به داخل کیسه ملتحمه چشم مبتلا چکانده می شود.

در صورت بروز التهاب شدید می توان در ابتدا با 1 تا 2 قطره هر ساعت در زمان بیداری و هر 2 ساعت در طول شب شروع کرد و سپس بعد از تسکین التهاب، هر 4 ساعت یک بار ادامه داد. بعد از فروکش کردن کامل التهاب، درمان با دوز معمول تجویز می شود.

مکانیسم اثر:

• پردنیزولون سنتز آنزیم های مورد نیاز برای واکنش التهابی را مهار می کند. همچنین عبور کمپلکس های ایمنی از غشا پایه را کاهش می دهد.

فارماکوکینتیک:

• شروع اثر داروی پردنیزولون یک ساعت بعد از مصرف آن می باشد.
• اوج اثر دارو 1 تا 2 ساعت است.
• نیمه عمر دارو 115 تا 200 دقیقه است.
• پردنیزولون از طریق ادرار دفع می گردد.

نکات با اهمیت:

• پردنیزولون کاربرد های درمانی بسیاری دارد. اثر گلوکوکورتیکوئیدی آن 4 برابر قوی تر از کورتیزول طبیعی بدن و هیدروکورتیزون است که روزانه ترشح می گردد. در بدن انسان روزانه 20 میلی گرم کورتیزول ترشح می شود.
• توجه داشته باشید در عفونت های باکتریال چشمی، داروهای ضد باکتری نیز باید همراه با قطره پردنیزولون تجویز شود و در بیماری هایی که قسمت های داخلی تر چشم را درگیر کرده است ممکن است لازم باشد از دوز خوراکی ضد التهاب استروئیدی استفاده نمود.
• واکنش مناسب درمانی داروی پردنیزولون به صورت کاهش التهاب، تضعیف ایمنی و بهبود وضعیت تنفسی ظاهر می شود.

موارد منع مصرف:

• حساسیت مفرط به دارو
• عفونت های قارچی سیستمیک
• شیردهی (در دوزهای بالا)

موارد احتیاط:

• سکته قلبی
• زخم های گوارشی
• بیماری های کلیوی
• فشارخون بالا
• پوکی استخوان
• دیابت ملیتوس
• کم کاری تیروئید
• سیروز کبدی
• سایکوز یا اختلالات روانی
• بالا بودن چربی خون
• گلوکوم
• کاتاراکت
• دوران بارداری

تداخلات دارویی:

در مصرف همزمان با NSAIDs، عوارض گوارشی دارو تشدید می یابد.

در صورت مصرف همزمان پردنیزولون با آمفوترسین بی، کاربنی سیلین، پی پراسیلین، تی کارسیلین یا داروهای مدر بیمار دچار هیپوکالمی شدید می گردد.

هیپوکالمی ایجاد شده توسط توسط این دارو خطر بروز مسمومیت با گلیکوزید های قلبی را افزایش می دهد.

در طول درمان با پردنیزولون نیاز به انسولین یا داروهای خوراکی کاهنده قند خون، افزایش می یابد.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

• CNS: گیجی، تحریک پذیری، سردرد، بی قراری، رفتارهای عصبی
• GI: زخم گوارشی، افزایش اشتها، افزایش وزن
• CV: ادم یا احتباس مایعات در بدن، اختلالات قلبی، افزایش فشارخون
• Metabolic: هیپوکالمی، احتباس آب و سدیم، افزایش چربی خون، پوکی استخوان، مهار رشد کودکان
• Other: راش پوستی، آکنه، برفک، عفونت های قارچی مختلف

مصرف در بارداری و شیردهی:

• در بعضی مطالعات حیوانی شواهدی مبنی بر آسیب جنینی دیده شده اما مطالعات کنترلی روی انسان انجام نشده است. با این حال منافع دارو باید در برابر ضررهای احتمالی آن سنجیده شود.
• برای مصرف این دارو در دوران شیردهی نیاز به مطالعات بیشتر وجود دارد با این حال مصرف آن در این دوران توصیه نمی شود و منع مصرف دارد.

توجهات پزشکی - پرستاری:

• درمان را با کمترین دوز موثر دارو آغاز نمائید، در صورت نیاز تدریجی دوز را افزایش دهید.
• پس از مصرف طولانی مدت دوز دارو را به تدریج کاهش دهید.
• وزن، فشارخون و سطح سرمی الکترولیت های بیمار را تحت نظر داشته باشید. افزایش وزن بیش از 5 پوند در هفته قابل توجه و پیگیری است.
• در طول درمان سطح کورتیزول را کنترل نمائید. سطح کورتیزول در نمونه ساعت 8 صبح، 138 تا 635 میلی مول بر لیتر است.
• درجه حرارت بدن بیمار را هر 4 ساعت کنترل نمائید. تب ممکن است نشانه ای از عفونت باشد.
• در طول درمان تغییرات ذهنی، عاطفی، روانی و رفتاری بیمار را بررسی نمائید.
• بیماران دیابتی ممکن است به افزایش دوز انسولین نیاز داشته باشند.
• در طول درمان به خصوص در سالمندان انجام دانسیتومتری برای سنجش تراکم استخوان لازم است.

توجهات بیمار - خانواده:

• برای کاهش عوارض گوارشی، قرص پردنیزولون را با غذا مصرف نمائید.
• دارو را مطابق دستور پزشک مصرف نمائید. از تغییر دوز دارو و قطع ناگهانی دارو خودداری نمائید.
• از حذف یا دو برابر کردن دوزهای دارو به علت فراموش نمودن یکی از نوبت ها پرهیز نمایید.
• قطع ناگهانی دارو باعث نارسایی غده آدرنال می گردد. علائمی مانند بی اشتهایی، تهوع، استفراغ، ضعف عمومی، پرفشاری خون، تنگی نفس و هیپوگلیسمی. در صورت بروز این علائم سریعا به پزشک اطلاع دهید زیرا این وضعیت می تواند حیات بیمار را به خطر بیندازد.
• از مصرف هرگونه داروی مسکن و الکل در طول درمان با این دارو خودداری نمائید.
• فشارخون را در منزل مرتبا چک نمائید. افزایش فشارخون و ادم را به پزشک اطلاع دهید.
• این دارو اثرات سرکوب کنندگی سیستم ایمنی را دارد و علائم مربوط به بیماری های عفونی را مخفی می کند. بنابراین توصیه می شود در طول درمان از حضور در محل های شلوغ و تماس با افراد مبتلا به بیماری های عفونی پرهیز نمائید و علائم احتمالی عفونت را سریعا به پزشک اطلاع دهید.
• در صورت مصرف طولانی مدت از این دارو سعی نمائید رژیم غذایی غنی از کلسیم و پتاسیم اما با مقدار کم سدیم و کربوهیدرات باشد.
• در صورت احساس درد شدید در شکم یا قیری شدن رنگ مدفوع فورا به پزشک مراجعه نمائید. همچنین علائمی مانند تورم غیرعادی، افزایش وزن، احساس خستگی، درد استخوان، خون مردگی، عدم بهبود زخم ها، اختلال بینایی یا تغییرات رفتاری را به پزشک اطلاع دهید.
• در طول درمان بدون مشورت پزشک از مصرف هر واکسنی پرهیز نمائید.
• بعد از چکاندن قطره چشمی پردنیزولون، برای جلوگیری از جذب سیستمیک آن، مدتی زاویه داخلی چشم را فشار دهدی.
• قطره چشمی پردنیزولون ممکن است باعث تحریک، سوزش و خشکی بافت اطراف چشم شود.

شرایط نگهداری دارو:

• دارو را در دمای اتاق نگهداری نمائید.