تاثیر آلودگی هوا بر روی پوست
پوست انسان و عمدتا لایه بیرونی پوست به نام اپیدرم نقش مهمی را به لحاظ محافظتی ایفا می کند. به عبارتی لایه اپیدرم پوست اولین ارگانی است که می تواند در معرض آلاینده های هوایی قرار بگیرد. عمده ترین آلاینده های هوایی که می تواند بر پوست تاثیر بگذارد عبارت است از تابش فرابنفش حاصل از نور خورشید، دود سیگار، نیتروژن اکسایدها و ترکیبات ارگانیک سبک. تاثیرات منفی حاصل از آلاینده های هوایی در مجاورت سایر آلاینده ها و همچنین فرابنفش خورشید می تواند تشدید و تقویت شود.
تاثیرات آلودگی هوا بر پوست
آلاینده های هوایی می توانند در عملکرد پروتئین ها، لیپیدها و DNA پوست از طریق فرایندهایی به نام استرس اکسیداتیو تاثیر بگذارد. استرس اکسیداتیو مجموعی از واکنش های مخرب در بدن می باشد که به آسیب می انجامد. استرس اکسیداتیو در ایجاد انواعی از سرطان ها در بدن دخالت دارد. استرس اکسیداتیو در پوست می تواند به پیری پوست، ابتلا به شرایط التهابی آلرژیک مانند آتوپیک درماتیت، پسوریازیس، آکنه و سرطان پوست منتهی شود.
اثر سیگار بر پوست
دود سیگار حاوی صدها ترکیب شیمیایی از جمله گونه های واکنش پذیر اکسیژن و نیتروژن می باشد. ترکیبات شیمیایی موجود در دود سیگار می تواند سبب از دست رفتن آب در لایه های پوستی شود، همچنین بر کلاژن و فیبرهای الاستیک پوست نیز تاثیر منفی می گذارد. ار تباط میان سیگار و پیری زودرس از جمله تاثیرات سیگار بر پوست است؛ قرار گرفتن در معرض دود سیگار و یا استفاده از سیگار می تواند پیری زودرس را برای پوست به همراه داشته باشد که با ایجاد چروک های عمیق بر پوست مشخص می گردد. افراد سیگاری در نواحی اطراف لب بالا و پایین، دور چشم ها، همچنین گونه ها و فک دچار خطوطی می گردند. پیگمنتاسیون های متمایل به خاکستری، ارغوانی و یا قرمز روی پوست افراد سیگاری به تدریج ایجاد می گردد. افرادی که به شدت سیگار می کشند 4.7 برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری در معرض چروک های صورت قرار دارند و این مستقل از میزان قرارگیری در معرض نور خورشید در آن ها می باشد.
اثرات پرتو ماورابنفش
تابش فرابنفش خورشید نیز تاثیرات منفی را برای پوست به دنبال دارد. تابش فرابنفش بر پوست سبب تحلیل کلاژن ها می گردد. میزان تاثیر ناشی از فرابنفش به طول موج آن بستگی دارد. برای مثال فرابنفش نوع A منجر به پیری پوست، رنگدانه سازی های نامنظم و چروک های خشن می شود. تابش فرابنفش نوع B به تنهایی در آفتاب سوختگی پوست دخالت دارد. تابش نوعA و B هر دو در سرکوب سیستم ایمنی پوست و ایجاد سرطان های پوستی مانند ملانوما، کارسینومای سلول بازال و کارسینومای سلول سنگفرشی دخالت دارند. امروزه افزایش شیوع سرطان پوست تبدیل به یکی از نگرانی های جهانی شده است. به نظر می رسد افزایش قرارگیری در معرض فرابنفش ناشی از دستگاه های برنزه کننده در بالا رفتن نرخ ابتلا به ملانوما دخالت داشته باشد.
کنترل اثرات آلودگی هوا بر روی پوست
برای کاهش تاثیر آلاینده های هوایی، برخی اقدامات شخصی مانند استفاده از ضد آفتاب مناسب، پرهیز از قرار گرفتن درمعرض دود سیگار، عدم استفاده از سیگار در معابر عمومی، استفاده بیشتر از آنتی اکسیدان های موضعی مانند ترکیبات ضد آفتاب حاوی ویتامین سی یا ایی همچنین استفاده از تهویه ها و فیلترهای هوایی مناسب می تواند موثر واقع شود. افرادی که به دلیل شغل خود، در معرض آلاینده های زیادی هستند، مانند پلیس های راهنمایی و رانندگی که در معابر قرار دارند باید در حین کار از ماسک های مناسب استفاده کنند.