دروانا:

ملانوما چیست؟

ملانوما یک فرم خطرناک از سرطان پوست است که از سلول های پوستی تولید کننده رنگدانه (ملانوسیت ها) آغاز می شود. ملانوما ششمین سرطان شایع در آمریکا است و تعداد کسانی که هر سال این نوع سرطان پوست در آن ها تشخیص داده می شود بیش از هر سرطان دیگری در حال افزایش است. آفتاب گرفتن و تغییرات جهانی مانند نازک شدن لایه اوزون عواملی برای افزایش شیوع سرطان پوست ملانوما هستند.

بر خلاف سایر انواع سرطان پوست (کارسینوم سلول سنگفرشی و بازال) که معمولا در نواحی از بدن که در معرض نور خورشید قرار می گیرند ایجاد می شوند، ملانوما ممکن است در هر بخشی از سطح پوست، غشای موکوسی پوشاننده دهان، بینی و نواحی تناسلی ایجاد شود. در صورت عدم درمان ملانوما، این سرطان پوست بر خلاف سایر انواع این سرطان می تواند به نواحی دیگر بدن نیز انتشار یابد. تشخیص ملانوما در مراحل اولیه، امکان درمان موثر آن و پیشگیری از انتشار بیماری را فراهم می کند.

مراحل بالینی ملانوما

بعد از تشخیص ملانوما، تعیین مرحله بالینی یا میزان پراکندگی بیماری قدم بعدی است. تعیین دقیق مراحل ملانوما در انتخاب روش مناسب برای درمان ملانوما بسیار مهم است. انجمن سرطان آمریکا براساس مشخصات زیر سیستمی برای مرحله بندی بالینی ملانوما تعیین کرده است:

• ضخامت تومور
• زخم در سطح ملانوما
• درگیری سیستم لنفاوی و گره های لنفاوی اطراف
• شواهدی مبنی بر انتشار تومور فراتر از گره های لنفاوی (متاستاز دور)

عموما برای ارزیابی درگیری گره های لنفاوی یا متاستاز دور تومور در ملانوما معاینه فیزیکی، عکس برداری اشعه ایکس از قفسه سینه و آزمایش های خون انجام می گیرد.

تست های رادیولوژیک دیگر نیز خصوصا برای افراد مبتلا به ملانوما پیشرفته، افرادی که در گذشته به سرطان پوست ملانوما دچار بوده اند و افرادی که نشانه ها و علائم متاستاز (ملانوما بدخیم) را ظاهر کرده اند، به کار می روند. این تست ها معمولا بعد از بررسی گره های لنفاوی و تشخیص درگیری آن ها انجام می شوند.

جراحی

در بیشتر بیماران، جراحی برای برداشتن کامل ملانوما به عنوان راهی برای درمان ملانوما به کار می رود. به طور کلی، در جراحی ملانوما یک تا دو سانتی متر از پوست احاطه کننده ضایعه ملانوما نیز به همراه ضایعه برداشته می شود. این روش جراحی برای درمان ملانوما برش موضعی نامیده می شود. این روش احتمال بازگشت ملانوما در همین محل را کاهش می دهد.

در بیشتر موارد جراحی ملانوما در یک روز و در بیمارستان یا مراکز جراحی انجام می شود. فرد یک روز بعد از جراحی ملانوما می تواند به منزل بازگردد.

در برخی موارد انجام پیوند پوست به منظور تسریع بهبودی و جایگزینی پوست برداشته شده در جراحی ملانوما، ضرورت دارد. در برخی بیماران (افرادی که در گردن یا صورت خود دچار ملانوما شده اند) برداشت مقدار کافی از پوئست نرمال به همراه قسمت درگیر در ملانوما به منظور ایجاد حاشیه امن، دشوار است. در این موارد پرتو درمانی بعد از جراحی برای درمان ملانوما توصیه می شود.

اگر در نواحی اطراف درگیر در ملانوما گره لنفاوی بزرگ شده ای وجود داشته باشد، هنگام جراحی ملانوما نمونه ای از آن برداشته می شود. حتی اگر بزرگ شدن گره لنفاوی قابل تشخیص نباشد، بررسی گره های لنفاوی در حین و بعد از جراحی ملانوما ضرورت دارد.

ارزیابی گره های لنفاوی

شایع ترین نواحی که ملانوما به آن ها راه می یابد گره های لنفاوی اطراف هستند. در برخی مواقع، درگیری گره لنفاوی به ملانوما مشهود است؛ زیرا بزرگ شدن گره لنفاوی به راحتی قابل احساس است. در این موارد، برداشتن تمام گره های لنفاوی نواحی درگیر ملانوما (برداشت درمانی گره لنفاوی) روشی استاندارد است. برداشت درمانی گره لنفاوی درگیر سرطان پوست ملانوما فرصتی برای درمان ملانوما فراهم می کند؛ خصوصا زمانی که به همراه درمان های سیستمیک کمکی برای درمان ملانوما به کار می رود.

در بیشتر موارد، بزرگ شدن گره لنفاوی واضح نیست و تنها راه تعیین درگیری گره در ملانوما نمونه برداری از آن در طول جراحی است. این کار اغلب به همراه بیوپسی گره لنفاوی نگهبان انجام می شود.

بیوپسی گره لنفاوی نگهبان. این روش بر پایه این تئوری انجام می شود که زمانی که سلول های توموری مهاجرت می کنند، قبل از درگیر کردن گره های دیگر اغلب در یک یا چند گره لنفاوی پراکنده می شوند. این گره ها با تزریق رنگ آب یا ماده رادیواکتیو به اطراف تومور اولیه ملانوما قبل از انجام برش موضعی و سپس جستجوی گره ای که رنگ یا ماده رادیواکتیو را جذب کرده است قابل تشخیص هستند. این کار نقشه یابی لنفاوی نامیده می شود. این روش نمونه برداری و نقشه یابی اغلب در زمان جراحی ملانوما انجام می گیرند. این روش در بیمارستان ها و با بیهوشی عمومی انجا می شود.

وضعیت اولین گره لنفاوی به طور دقیقی وضعیت سایر گره های لنفاوی محلی را تعیین می کند. از آن جایی که یک و یا تعداد کمی از گره های لنفاوی برداشته می شوند، خطر این روش در ارزیابی گره های لنفاوی درگیر ملانوما پایین بوده و دقت آن بیشتر از حالتی است که گره لنفاوی به طور کامل برداشته می شوند. بعد از برداشت، گره لنفاوی برای وجود سلول های غیر طبیعی ملانوما در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می گیرند.

در صورتی که نتایج نمونه بردای نشان دهنده درگیر شدن گره ها با ملانوما باشد، این بار برداشت کامل گره لنفاوی انجام می شود که در آن بقیه گره ها برداشته می شوند. اگر نتیجه نمونه برداری گره لنفاوی نگهبان برای وجود تومور ملانوما منفی باشد، برداشت بقیه گره ها تا زمانی که احتمال درگیری با ملانوما 5 درصد یا کمتر باشد، انجام نمی شود.