دروانا: 

 نکاتی پیرامون سلامت واژن

ساختار واژن به نحوی است که قادر به تمیز کردن خود می باشد. تمیز کردن این ارگان با استفاده از ترشحات واژن اتفاق می افتد. بنابراین نیازی به شستن واژن یا ژل شستشوی واژن وجود ندارد. ابتدا به پاسخ این پرسش می پردازیم که واژن کجاست؟ این ارگان لوله ماهیچه ای است که داخل بدن خانم قرار دارد و از دهانه واژن تا دهانه رحم امتداد دارد. باید توجه داشت همانطور که چرخه های قاعدگی روندی طبیعی در بدن خانم ها محسوب می شود وجود ترشحات واژن نیز طبیعی می باشد. ترشحات واژن ترشحاتی شفاف یا متمایل به سفید می باشد که به طور طبیعی از دهانه رحم یا سرویکس ترشح می شود. ترشحات واژن در دوران های مختلف تغییراتی می یابد برای مثال ترشحات واژن در شیردهی، ترشحات واژن هنگام رابطه، ترشحات واژن در بارداری. بنابراین ترشحات واژن لزوما نشان دهنده بیماری های عفونی یا مقاربتی نمی باشد. مشخصه ترشحات واژن در طول چرخه قاعدگی تغییر می کند. برای مثال در زمان تخمک گذاری ترشحات واژن چسبناک و غلیظ تر می شود. باید توجه داشت ترشحات واژن به طور طبیعی فاقد بو یا رنگ می باشند و شما ممکن است تنها احساس خیس شدن نامطلوبی را در اثر ترشحات واژن تجربه کنید. ترشحات واژن به طور طبیعی با خارش یا سوزش همراه نمی باشد. تغییراتی در رنگ، بو یا وجود علائمی مانند خارش واژینال از مواردی است که باید توسط متخصص زنان ارزیابی شود.  

باکتری واژن

باکتری های زیادی در این ارگان زندگی می کنند. به نوعی این ارگان بعد از روده بیش از سایر بخش های بدن حاوی باکتری می باشد. باکتری های مفید واژینال منافع زیر را در پی دارند:

• سبب برقرری تعادل در pH واژینال می شوند. pH واژینال مقدار اسیدی بودن آن را تعیین می کند.
• باکتری واژن سبب تولید آنتی بیوتیک های طبیعی می شود که مقدار باکتری های ناسالم را کاهش می دهد.
• باکتری واژن ماده ای را تولید می کند که مانع از تهاجم باکتری هایی می شود که به دیواره واژینال حمله می کنند.

اگر این تعادل باکتریایی تخریب شود احتمال بروز عفونت و التهاب وجود دارد. باکتری به نام لاکتوباسیلوس pH واژینال را در محدوده نرمال (کمتر از 4.5) حفظ می کند، به این ترتیب در پیشگیری از رشد بیش از حد سایر ارگانیسم ها موثر می باشد. اگر pH واژینال افزایش یابد در آن صورت مقدار اسیدی بودن آن کاهش یافته و کیفیت و مقدار لاکتوباسیلوس افت می کند به همین دلیل تعداد باکتری های نامطلوب افزایش یافته و تکثیر آن ها تقویت می شود. نتیجه چنین رویدادی ابتلا به انواع عفونت های واژن (از جمله واژینوز باکتریال) می باشد. ابتلا به انواع عفونت ها ممکن است علائمی مانند خارش، تحریک یا ترشحات غیرنرمال را به دنبال داشته باشد.

برخی باکتری ها و ویروس ها در طول نزدیکی واژینال وارد بدن می شوند. از جمله این باکتری ها و ویروس ها می توان به عوامل بیماری هایی مانند کلامیدیا، سوزاک، هرپس تناسلی، سیفلیس و اچ آی وی اشاره کرد. با استفاده از کاندوم در هر بار نزدیکی می توانید خود را از ابتلا به این عفونت ها در امان دارید.

شستن واژن

برای حفظ بهداشت واژن بهتر است از مصرف صابون ها و انواع ژل های شستشوی واژن اجتناب کنید. زیرا این ترکیبات تعادل طبیعی باکتری واژینال را بر هم زده و احتمال بروز تحریکات را به دنبال دارد. استفاده از صابون های بدون اسانس برای شستن اطراف ناحیه واژینال ایده مناسبی می باشد. همواره به خاطر داشته باشید این ارگان قادر به پاک سازی خود می باشد. شستن اطراف ناحیه واژینال بیش از یک بار در روز در دوران پریود موثر می باشد. استفاده از ترکیبات دوش واژینال سبب بر هم خوردن تعادل باکتری های نرمال می شود بنابراین استفاده از دوش واژینال توصیه نمی شود. شواهدی در دست نیست که نشان دهد استفاده از دوش واژینال خانم ها را از ابتلا به بیماری های مقاربتی و عفونت ها در امان می دارد.

دکتر سیما مظفر جلالی

جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی

سرکار خانم دکتر سیما مظفر جلالی، جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی از دانشگاه علوم پزشکی تهران، دارای مدرک تکمیلی لاپاراسکوپی، سونوگرافی و همچنین دارای گواهینامه و مدرک تکمیلی جوان سازی واژن با لیزر می باشند.

مشاهده پروفایل دکتر سیما مظفر جلالی