دروانا: 

تشخیص و درمان پیچ خوردگی تخمدان

پیچ خوردگی تخمدان زمانی رخ می دهد که تخمدان به دور بافت هایی که آن را احاطه کرده اند می پیچد. برخی مواقع، لوله فالوپ نیز دچار پیچ خوردگی می شود. این وضعیت دردناک جریان خون به این اندام ها را قطع می کند. پیچ خوردگی تخمدان وضعیت اورژانسی است و اگر سریعا درمان نشود، موجب نابودی تخمدان می گردد.  میزان شیوع پیچ خوردگی تخمدان مشخص نیست اما پزشکان معتقدند که شیوع زیادی ندارد. اگر فرد به کیست تخمدان مبتلا باشد که موجب تورم این اندام شود، احتمال پیچ خوردگی تخمدان نیز افزایش می یابد. مصرف ضد بارداری های هورمونی یا سایر داروها با کاهش اندازه کیست ها خطر بروز این وضعیت را کاهش می دهد. پیچ خوردگی تخمدان موجب بروز علائم زیر می گردد:

  • درد شدید و ناگهانی در پایین شکم، کرامپ شکمی، تهوع، استفراغ

این علائم معمولا به طور ناگهانی و بدون هشدار ظاهر می شوند. برخی موارد درد، کرامپ و حساسیت به درد در پایین شکم برای چند هفته بروز می کنند. اگر تخمدان مجددا پیچ خورده و به وضعیت اولیه بازگردد، فرد دچار این علائم می شود. اگر فرد دچار تهوع و استفراغ بدون درد می شود، ممکن است به مشکل دیگری دچار باشد؛ زیرا پیچ خوردن مجدد قطعا با درد همراه است.

تشخیص پیچ خوردگی تخمدان

اگر فرد دچار علائم پیچ خوردگی تخمدان شود، باید سریعا به پزشک مراجعه کند. اگر این وضعیت برای مدت طولانی درمان نشود، احتمال بروز عواقب افزایش می یابد. پزشک بعد از ارزیابی علائم و بررسی سابقه پزشکی، معاینه لگن انجام می دهد تا محل درد را شناسایی کند. پزشک سونوگرافی واژینال انجام می دهد تا تخمدان ها، لوله های فالوپ و جریان خون را مشاهده نماید. پزشک همچنین به کمک آزمایش خون و ادرار سایر مشکلات همانند عفونت مجاری ادرار، آبسه تخمدانی، بارداری اکتوپیک و آپاندیسیت را تشخیص می دهد. با اینکه این روش ها اطلاعات اولیه را برای تشخیص پیچ خوردگی تخمدان فراهم می کنند، تشخیص دقیق این مشکل به کمک جراحی انجام می گیرد.

درمان پیچ خوردگی تخمدان

برای برگردان تخمدان و در صورت لزوم لوله فالوپ، جراحی انجام می گیرد. بعد از جراحی، پزشک دارویی را برای کاهش خطر برگشت پیچ خوردگی تخمدان تجویز می کند. در مواردی ممکن است تخمدانی که دچار پیچ خوردگی شده برداشته شود.

روش های جراحی برای درمان پیچ خوردگی تخمدان:

لاپاراسکوپی

پزشک یک وسیله لوله مانند مجهز به نور را از طریق یک برش کوچک بر روی شکم وارد می کند؛ بدین ترتیب می تواند اندام های داخلی بیمار را ببیند. پزشک برای دسترسی به تخمدان برش های دیگری ایجاد می کند و زمانی که به آن دسترسی می یابد، به کمک یک پروب صاف پیچ تخمدان را باز می کند. در صورت بارداری بیمار، پزشک این روش را برای درمان پیچ خوردگی تخمدان توصیه می کند.

لاپاراتومی

در این روش، پزشک یک برش بزرگ در پایین شکم ایجاد می کند تا به داخل شکم دسترسی پیدا کند و و به کمک دست پیچ تخمدان را باز می کند. لاپاراتومی نیز به کمک بیهوشی عمومی انجام می گیرد و فرد باید یک شب در بیمارستان بستری باشد. اگر مدت زیادی از پیچ خوردگی گذشته باشد و عدم خون رسانی به بافت ها آسیب رسانده باشد، پزشک بافت های آسیب دیده را به کمک روش های زیر برمی دارد:

  • اووفروکتومی. اگر بافت تخمدان برای مدت زیادی زنده نماند، پزشک از این روش لاپاراسکوپیک برای برداشتن تخمدان استفاده می کند.
  • اووفروکتومی سالپینگو. اگر هر دو تخمدان و لوله فالوپ دچار مرگ بافتی شده باشند، پزشک از این روش برای برداشتن هر دو آن ها استفاده می کند. این روش همچنین برای پیشگیری از بازگشت پیچ خوردگی تخمدان در خانم هایی که یائسه شده اند، به کار می رود.

داروها

پزشک داروهای ضد درد را برای رفع علائم بیمار در دوران ریکاوری بعد از جراحی تجویز می کند که شامل استامینوفن، ایبوپروفن و ناپروکسن هستند. اگر درد خیلی شدید باشد، داروهایی چون اکسی کدون و اکسی کدون به همراه استامینوفن برای کنترل آن تجویز می گردند. در مواردی پزشک دوز بالایی از قرص های ضد بارداری یا سایر اشکال ضد بارداری های هورمونی را برای کاهش خطر بازگشت پیچ خوردگی تجویز می کند.

دکتر سیما مظفر جلالی

دکتر سیما مظفر جلالی

جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی
سرکار خانم دکتر سیما مظفر جلالی، جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی از دانشگاه علوم پزشکی تهران، دارای مدرک تکمیلی لاپاراسکوپی، سونوگرافی و همچنین دارای گواهینامه و مدرک تکمیلی جوان سازی واژن با لیزر می باشند.
 
تایید شده: توسط دکتر سیما مظفر جلالی
برگرفته از: وبسایت https://www.healthline.com

درباره دُروانا

دُروانا محلی برای تحقیق و پژوهش (فرهنگ دهخدا)
وبسایت دروانا در تلاش است با گردآوری ژورنال های تخصصی پزشکی، مجلات پزشکی، مقالات و مطالب علمی، از معتبرترین منابع جهانی، بستری را برای تحقیق و مطالعه فراهم نماید.
از تمامی پزشکانی که دُروانا را برای رسیدن به این هدف همراهی می نمایند، کمال تشکر را داریم.
با دروانا همراه شوید.

موضوعات ویژه