مشکلات قاعدگی زنان
چرخه قاعدگی اغلب با علائم آزار دهنده گوناگونی آغاز می شود و در نهایت به قاعدگی ختم می گردد. سندرم پیش از قاعدگی شایع ترین مشکل قاعدگی محسوب می شود که موجب مشکلاتی چون کرامپ خفیف و خستگی می گردد اما علائم معمولا با آغاز قاعدگی برطرف می شوند. با این حال، امکان بروز مشکلات جدی تر قاعدگی نیز وجود دارد. خونریزی قاعدگی ممکن است بسیار سبک یا بسیار سنگین باشد یا قاعدگی رخ ندهد که نشان دهنده وجود سایر مشکلات هستند که موجب چرخه قاعدگی غیر طبیعی شده اند. تعریف چرخه قاعدگی نرمال اندکی در میان افراد مختلف متفاوت است. چرخه ای که در یک فرد طبیعی در نظر گرفته می شود ممکن است در فرد دیگر غیر طبیعی باشد. فرد باید ویژگی های چرخه قاعدگی خود را بشناسد و در صورت مشاهده تغییراتی در این چرخه با پزشک صحبت کند.
سندرم پیش از قاعدگی
سندرم پیش از قاعدگی یک تا دو هفته قبل از آغاز قاعدگی ظاهر می گردد. برخی خانم ها مجموعه ای از علائم فیزیکی و احساسی را تجربه می کنند. برخی نیز علائمی را تجربه نکرده و یا دچار علائم خفیفی می شوند. این سندرم موجب نفخ، تحریک پذیری، درد پشت، سردرد، درد سینه، آکنه، تمایلات غذایی، خستگی زیاد، افسردگی، اضطراب، استرس، بی خوابی، یبوست، اسهال و کرامپ های خفیف معده می گردد. فرد ممکن است در هر ماه علائم گوناگونی را تجربه کند و شدت آن ها نیز متفاوت خواهد بود. سندرم پیش از قاعدگی آزار دهنده است اما عموما تا زمانی که اختلالی در فعالیت های روزمره ایجاد نکرده است نگران کننده نیست.
خونریزی قاعدگی سنگین
دیگر مشکل شایع قاعدگی خونریزی سنگین قاعدگی است. این وضعیت منوراژی نیز نام می گیرد که موجب خونریزی بیش از حد نرمال می گردد. همچنین خونریزی ممکن است طولانی تر از میانگین پنج تا هفت روز باشد. منوراژی اغلب در اثر عدم تعادل هورمونی خصوصا استروژن و پروژسترون ایجاد می شود. سایر علل خونریزی قاعدگی سنگین یا نامنظم عبارتند از: بلوغ، عفونت های واژینال، التهاب دهانه رحم، کم کاری تیروئید، تورموهای غیر سرطانی رحم (فیبروم) و تغییراتی در رژیم غذایی یا ورزش.
نبود خونریزی قاعدگی
در برخی موارد، خانم ها دچار قاعدگی نمی شوند؛ این مشکل آمنوره نام می گیرد. آمنوره اولیه زمانی ایجاد می شود که فرد اولین خونریزی قاعدگی را تا سن 16 سالگی تجربه نمی کند. این در اثر وجود مشکلی در غده هیپوفیز، نقص مادرزادی در سیستم تولید مثل زنانه یا بلوغ دیررس رخ می دهد. آمنوره ثانویه زمانی بروز می کند که پریودهای منظم برای شش ماه یا بیشتر متوقف می گردند. کم اشتهایی، پر کاری تیروئید، کیست های تخمدانی، افزایش یا کاهش ناگهانی وزن، قطع مصرف ضد بارداری ها و بارداری از علل آمنوره اولیه و ثانویه در نوجوانان هستند. علل شایع آمنوره در بزرگسالان عبارتند از: نارسایی زودرس تخمدان، بیماری التهابی لگن، قطع مصرف ضد بارداری ها، بارداری، شیردهی و یائسگی، مشکلات تیروئید، افزایش پرولاکتین خون و غیره.
قاعدگی های دردناک
علاوه بر سبک یا سنگین شدن خونریزی قاعدگی، احتمال دردناک بودن آن نیز وجود دارد. بروز کرامپ در سندرم پیش از قاعدگی طبیعی است و هنگامی که رحم برای آغاز قاعدگی منقبض می شود، بروز می کند. با این حال، برخی خانم ها درد شدیدی را در دوران قاعدگی تجربه می نمایند؛ این حالت دیسمنوره نام میگیرد که درد شدید می تواند در اثر یک مشکل زمینه ای همانند فیبروم، بیماری التهابی لگن و اندومتریوز ایجاد شود.
تشخیص مشکلات قاعدگی. اولین اقدام در تشخیص مشکلات قاعدگی زنان مراجعه به پزشک است. پزشک علائم بیمار و مدت زمانی که آن ها بروز کرده اند را بررسی می کند. بدین منظور، فرد می تواند زمان چرخه قاعدگی خود، میزان نظم آن و تمام علائمی که تجربه می کند را یادداشت نماید. پزشک به کمک این اطلاعات راحت تر می تواند علت مشکلات قاعدگی را شناسایی کند. علاوه بر معاینه فیزیکی، پزشک معاینه لگن را برای تشخیص مشکلات قاعدگی زنان انجام می دهد. معاینه لگن امکان ارزیابی اندام های تولید مثلی فرد و بررسی وجود التهاب در واژن یا دهانه رحم را به پزشک می دهد. تست پاپ اسمیر نیز به منظور رد احتمال سرطان یا سایر شرایط زمینه ای انجام می گیرد. آزمایشات خون در شناسایی عدم تعادل هورمونی که موجب مشکلات قاعدگی زنان می گردد، کمک کننده هستند. اگر فرد مشکوک به بارداری باشد، پزشک انجام تست ادرار یا خون بارداری را توصیه می کند. از دیگر روش های تشخیص مشکلات قاعدگی زنان:
- بیوپسی اندومتر (نمونه برداری از پوشش رحم برای آنالیز بیشتر)
- هیستروسکوپی (مشاهده داخل رحم به کمک دوربین به منظور شناسایی ناهنجاری های موجود)
- سونوگرافی (تهیه تصاویری از رحم به کمک امواج صوتی)
