سندرم تخمدان پلی کیستیک که به اختصار pco نامیده می شود به عدم تعادل هورمونی در خانم ها اشاره دارد. علت زمینه ای سندرم تخمدان پلی کیستیک چندان روشن نیست اما تصور بر این است که عدم تعادل در هورمون های جنسی و مقاومت به انسولین از عمده ترین عواملی است که در ایجاد سندرم تخمدان پلی کیستیک دخالت دارد. سندرم تخمدان پلی کیستیک منجر به بروز طیفی از علائم و مشکلات می گردد. در این مقاله قصد داریم به تست هایی بپردازیم که ما را در تشخیص pco یاری می کند.
باید عنوان داشت تست مشخص و واحدی برای تشخیص pco وجود ندارد، همچنین توافقی نیز در ایجاد معیارهای واحد برای تشخیص pco در دست نیست. به نظر می رسد ترکیبی از یافته های بالینی، سابقه خانوادگی بیمار، معاینات فیزیکی و نتایج حاصل از تست های آزمایشگاهی ما را در تشخیص pco هدایت می کند. به منظور تشخیص pco ابتدا ممکن است تست هایی انجام گردد تا سایر علل احتمالی کنار گذاشته شود. برای مثال تومورهای تخمدانی، آدرنال و یا رشد بیش از حد بافت آدرنال که هایپرپلازی آدرنال خوانده می شود می تواند منجر به تولید بیش از حد هورمون مردانه در خانم ها شود.
تشخیص pco: تست های آزمایشگاهی
برخی تست های هورمونی ممکن است در تشخیص pco کمک کننده باشد. از جمله تست های تشخیصpco عبارت است از:
- اندازه گیری هورمون محرک فولیکول که ممکن است در خانم های مبتلابه pco نرمال یا اندک باشد.
- اندازه گیری هورمون جسم زرد که در این بیماری افزایش می یابد.
- اندازه گیری تستوسترون که معمولا در این بیماری بالا است.
- اندازه گیری استروژن ها که معمولا در این بیماری نرمال یا بالا می باشد.
- اندازه گیری پروتئینی به نام SBGH که ممکن است کاهش بیابد.
- اندازه گیری آندروستندیون که ممکن است مقدار آن بالا باشد.
- اندازه گیری هورمون گنادوتروپین جفتی انسان برای بررسی بارداری حائز اهمیت می باشد.
- اندازه گیری هورمون آنتی مولرین که اغلب در خانم های مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک افزایش می یابد.
تست های زیر برای کنار گذاشتن سایر احتمالات مشابه با سندرم تخمدان پلی کیستیک به کار می رود:
- تست هورمون محرک تیروئید یا TSH برای کنار گذاشتن احتمال اختلال در عملکرد تیروئید
- اندازه گیری کورتیزول برای کنار گذاشتن احتمال سندرم کوشینگ
- اندازه گیری پرولاکتین برای کنار گذاشتن احتمال هایپرپرولاکتینمیا
- اندازه گیری 17-هیدروکسی پروژسترون برای کنار گذاشتن هایپرپلازی آدرنال
- IGF-1: برای کنار گذاشتن احتمال آکرومگالی که در این بیماری مقدار هورمون رشد بیش از حد افزایش می یابد
- DHEAS: برای کنار گذاشتن احتمال تومور آدرنال در خانم هایی که دچار هیرسوتیسم می باشند
سایر تست های خونی که برای بررسی وضعیت سلامت خانم ها و تشخیص عوارض احتمالی انجام می شود عبارت است از:
- پروفایل لیپیدی که به تعیین احتمال ابتلا به بیماری های قلبی عروقی می پردازد.کاهش اچ دی ال، افزایش ال دی ال، افزایش کلسترول توتال و افزایش تری گلیسیرید می تواند خطرناک باشد.
- تست A1c که به بررسی احتمال دیابت می پردازد.
- اندازه گیری انسولین که اغلب به دلیل مقاومت انسولینی ناشی از سندرم تخمدان پلی کیستیک مقدار آن افزایش می یابد.
تشخیص pco: تست های غیر آزمایشگاهی
سونوگرافی لگن به صورت ترانس واژینال و شکمی معمولا برای بررسی وضعیت بزرگ شدن تخمدان ها و تشخیص pco استفاده می شود. در سونوگرافی معمولا کیست های تخمدانی بررسی می گردد. در افراد مبتلا به این بیماری اندازه تخمدان 1.5 تا 3 برابر بزرگ تر از حد نرمال می باشد. لاپاراسکوپی روش دیگری است که برای تشخیص pco و بررسی تخمدان ها انجام می شود.
