روزانه در سراسر جهان دوقلو یا چندقلوهای سالم متولد می شوند. با این حال، آگاهی از عوارض بارداری دوقلو یا چند قلو حائز اهمیت است. عوارض بارداری دوقلو عبارتند از:
- تولد نارس. هر چه تعداد جنین ها در بارداری بیشتر باشند احتمال کامل شدن دوره بارداری کاهش می یابد. اگر مادر نشانه های زایمان زودرس را داشته باشد، او باید تزریق هایی از داروی استروئیدی دریافت کند تا تکامل ریه های جنین ها را سرعت بخشد. اقداماتی چون استراحت مطلق برای طولانی کردن دوره بارداری توصیه نمی شود؛ زیرا این که این اقدامات می توانند احتمال بیماری و مرگ را در نوزادان کاهش دهند، ثابت نشده است. چون ممکن است باعث ترومبوآمبولی در مادر شود.
- دیابت بارداری. در صورتی که مادر بارداری دوقلو یا بیشتر داشته باشد، خطر ابتلا به دیابت بارداری در او افزایش می یابد. این وضعیت موجب بالا رفتن سطح قند خون می گردد که می تواند بارداری مادر و سلامت نوزادان را تحت تاثیر قرار دهد. یک متخصص غدد یا متخصص تغذیه می تواند مادر را در کنترل سطح قند خون در دوران بارداری دوقلو یاری دهد.
- فشار خون بالا. خطر بروز اختلالات فشار خون بالا در دوران بارداری در مادرانی که بارداری دوقلو یا بیشتر دارند افزایش می یابد.
- زایمان سزارین. در بارداری دوقلو، در صورتی که سر نوزاد اول رو به پایین باشد، امکان زایمان واژینال (طبیعی) وجود دارد. در غیر این صورت زایمان سزارین برای بارداری دوقلو توصیه می شود. در برخی موارد، عواقب ناشی از زایمان طبیعی اولین نوزاد دوقلو موجب می شود که نوزاد بعدی به کمک زایمان سزارین متولد شود. هر چه تعداد جنین ها در بارداری های چندقلویی بیشتر باشد احتمال انجام زایمان سزارین نیز بیشتر می شود.
- انتقال خون دوقلوها. در دوقلوهای همسان، امکان این که یک رگ خونی در جفت میان دو جنین مشترک باشد و یک جنین خون بیشتر و دیگری خون کمتری دریافت کند، وجود دارد. این عارضه برای هر دو نوزاد خطرناک است که می تواند موجب عوارض قلبی و نیاز به اعمال اقداماتی بر روی جنین ها در دوران بارداری دوقلو گردد.
نکات مراقبتی در بارداری دوقلو
مراقبت از خود بهترین راه برای مراقبت از نوزادان در طول بارداری دوقلو یا بیشتر است. اگر شما بارداری دوقلو یا بیشتر دارید نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- تعداد دفعات بیشتر چکاپ. خانم باردار برای پیگیری رشد و تکامل نوزادان، بررسی وضعیت سلامت خود و ارزیابی نشانه های زایمان زودرس به پزشک مراجعه می کند. خانمی با بارداری دوقلو به انجام سونوگرافی و تست های دیگر در دفعات بیشتر نیاز دارد خصوصا اگر بارداری او در حال پیشرفت بوده و در مراحل آخر قرار داشته باشد.
- افزایش وزن مناسب در دوران بارداری دوقلو می تواند به سلامتی نوزادان کمک به سزایی بکند. در بارداری دوقلو، افزایش وزن مناسب برای خانم هایی که قبل از بارداری وزن نرمالی داشته اند بین17 تا 25 کیلوگرم خواهد بود. این اضافه وزن بیشتر اغلب با دریافت 600 کالری بیشتر در روز همراه است. مادر باید در این باره با پزشک خود مشورت نماید.
زایمان زودرس. اگر زایمان و آمادگی آن به خودی خود آغاز نشود، پزشک القای زایمان یا زایمان سزارین را در زمان مشخصی از سه ماه سوم بارداری توصیه می کند تا خطر عوارض بارداری دوقلو در سه ماهه سوم را کاهش دهد.
دکتر اکرم مهدی زاده شاهی
جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی
دكتر اكرم مهدي زاده شاهي جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی از دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر اکرم مهدی زاده شاهی دارای فلوشیپ نازایی و عضو انجمن زنان و نازایی ایران و آمریکا می باشند.
