تعریف:

بارداری که بیش از یک جنین را شامل می شود.

اتیولوژی:

مونوزیگوت: حاصل از تقسیم تخم لقاح یافته (تقسیم زودرس: جفت مجزا، تقسیم دیررس: یک جفت یکسان).

دی‌زیگوت: حاصل از لقاح بیش از یک تخمک، به وسیله اسپرم‌های مجزا (جفت مجزا).

ریسک فاکتور‌ها:

• سابقه قبلی مثبت
• سابقه خانوادگی
• القاء تخمک گذاری با کلومیفن و یا گنادوتروپین‌ها
• نژاد آفریقایی
• بالا بودن سن مادر

اپیدمیولوژی:

دوقلوزایی: 1 مورد، در هر 80 بارداری دیده می شود.

سه قلوزایی: 1 مورد، در 80 بارداری دیده می شود.

شرح حال:

• یافته‌ء تصادفی
• احساس بزرگ شدگی شکم (نسبت به بارداری های قبلی)
• استفراغ شدید (ناشی از بالا بودن سطوح ßhCG)
• حرکات شدید جنین

معاینه بالینی:

معاینه شکم: بالا بودن ارتفاع فوندوس رحم و زیاد بودن محیط شکم (کره ای شکل بودن شکم)، وجود بیش از یک قطب جنینی، وجود بیش از یک قلب و سمع بیش از یک ضربان قلب.

پاتولوژی:

نا مشخص است.

ارزیابی‌ها:

تشخیص قطعی، به وسیله‌ء سونوگرافی است.

درمان:

ویزیت‌های منظم پره‌ناتال از اوایل بارداری (مهم ترین زمان بارداری، 24 تا 30 هفته است). تجویز ترکیبات آهن و فولات ضروری است.

مانیتورینگ: کنترل رشد جنین هر ماه (به کمک سونوگرافی) لازم است، آزمایشات خونی مادر (از نظر وجود آنها)، کنترل فشار خون (از نظر ریسک بالای پره‌اکلامپسی)، آزمایش ادرار (از نظر دیابت بارداری)، اسکن از نظر آنومالی‌های جنین (در سه ماهه‌ء دوم بارداری)، تشخیص پره‌اناتال (غربالگری سرم غیر حساس است).

زایمان: القاء در هفته 40 بارداری (برای کاهش احتمال ناکارایی جفت)، مانیتورینگ مداوم قلب جنین، از دسترسی سریع به متخصص بیهوشی اطمینان یابید، وجود متخصص اطفال، در زمان زایمان ضروری خواهد بود (به دلیل بالا بودن شانس آسفیکسی به ویژه در قل دوم)، در صورتی که هر دو جنین پرزانتاسیون سفالیک داشته باشند، می توان زایمان را به روش واژینال انجام داد، در صورتی که پرزانتاسیون هر دو جنین بریچ باشد، زایمان به روش سزارین ارجح است، پس از تولد قل دوم، برای کاهش شانس خون ریزی پس از زایمان، سنتومترین و یا سنتوسینون، به صورت پروفیلاکتیک تجویز می شود.

عوارض:

عوارض مادری: بالا رفتن شانس استفراغ بدخیم دوران بارداری، آکلامپسی، آنمی (افزایش حجم پلاسما و نیاز جنین به آهن)، خون ریزی پس از زایمان و قبل از زایمان (به دلیل بزرگ بودن جفت)، واریکوز ولوو، دیابت ( به دلیل بالا رفتن حجم استروئید ها)، خستگی و دیسترس روانی در ارتباط با بزرگ کردن فرزندان، کاردیومیوپاتی پس از زایمان.

عوارض جنینی: زایمان زودرس، پلی‌هیدرآمنیوس، ترانسفیوژن قل به قل (آناستوموز جفت مونوکوریون سبب می شود، که در یکی از جنین ها، پلی هیدرآمنیوس و در جنین دیگر، الیگوهیدرآمنیوس ایجاد شود، همچنین در یکی از جنین ها، آنمی و در دیگری، پلی سیتمی ایجاد خواهد شد)، قفل شدگی در طی زایمان (در طی زایمان زمانی که پرزانتاسیون جنین اول به صورت بریچ و جنین دوم به صورت ورتکس باشد، سر اولین جنین با چانه‌ء جنین دوم، دچار قفل شدگی می شود، البته شیوع این عارضه، نادرست است). افزایش شانس پرولاپس بند ناف، مال پرزانتاسیون، مرگ و میر در طی زایمان، مالفورماسیون، IUGR پس از هفته‌ء 28 بارداری.

پیش آگهی:

ریسک مرگ و میر جنین بالاست. با مراقبت های مامایی کافی و مناسب قبل از زایمان، خطرات مادر به حداقل خواهند رسید.