سندرم هلپ شرایطی وخیم و جدی می باشد که در دوران بارداری روی می دهد. سندرم هلپ فرم شدیدی از پره اکلامپسی می باشد. پره اکلامپسی به فشار خون بالا و آسیب ارگان هایی مانند کبد و کلیه ها اشاره دارد. پره اکلامپسی معمولا بعد از هفته بیستم بارداری در خانم هایی مشخص می شود که ممکن است پیش از آن فشار خون نرمالی داشته اند. سندرم هلپ می تواند برای مادر و جنین شرایط مرگ باری را ایجاد کند. در برخی موقعیت ها سندرم هلپ بدون اینکه علائم بالینی نشان دهد و حتی قبل از مشخص شدن افزایش فشار خون به طور ناگهانی ایجاد می شود. سندرم هلپ درد شدیدی را در بخش بالایی شکم به همراه دارد. سندرم هلپ معمولا در سه ماهه آخر بارداری روی می دهد اما ممکن است زودتر و یا حتی 1 تا 2 روز بعد از تولد نوزاد نیز روی دهد. سندرم هلپ (HELLP) مخفف همولیز (تخریب سلول های قرمز خونی)، افزایش آنزیم ها و کاهش تعداد پلاکت ها می باشد.
علائم سندرم هلپ عبارت است از:
- درد شکم مخصوصا در بخش بالایی شکم
- سردرد
- تهوع یا استفراغ
- احساس مریضی
- تورم
- تغییراتی در میدان دید
- درد در شانه ها و درد هنگام تنفس عمیق
- افزایش فشار خون
- دفع پروتئین در ادرار
عوارض سندرم هلپ برای مادر و جنین عبارت است از:
- سندرم هلپ به سلول های خونی، کبد، کلیه ها و سایر ارگان ها آسیب می رساند.
- سندرم هلپ به جفت آسیب می رساند. جفت ارگانی است که وظیفه اکسیژن رسانی و دفع مواد زائد را برای جنین ایفا می کند. ممکن است جفت زودتر از تولد نوزاد از رحم جدا شود در این شرایط ممکن است جنین مواد مغذی و اکسیژن کافی دریافت نکند. این عارضه منجر به خونریزی شدیدی می شود که می تواند برای مادر یا جنین مرگ بار باشد.
- سندرم هلپ ممکن است منجر به تولد زودهنگام جنین شود. نارس بودن مشکلاتی را در ریه، چشم ها و مغز به همراه دارد.
سندرم هلپ تغییراتی را در خون به دنبال دارد. بنابراین متخصص زنان می تواند مجموعی از تست های خونی را برای تشخیص سندرم هلپ در نظر داشته باشد. در موارد زیر مراجعه به متخصص زنان را همواره به خاطر داشته باشید:
- درد در ناحیه شکم مخصوصا اگر درد در بخش بالایی شکم وجود داشته باشد
- تهوع و استفراغ مخصوصا اگر با درد شکم همراه باشد
تنها راه درمان سندرم هلپ زایمان زودرس می باشد. در این شرایط متخصص زنان و زایمان داروهایی را برای بیمار استفاده می کند تا وضع حمل سریع تر آغاز شود. در برخی موارد انجام سزارین ضرورت می یابد. خطرات ناشی از سندرم هلپ در مقایسه با خطرات زایمان زودرس بیشتر می باشد. دو روز قبل از انجام زایمان زودرس از داروهای استروئیدی استفاده می شود. این داروها کمک می کند تا ریه های جنین زودتر رشد کند. به این ترتیب جنین بعد از تولد راحت تر تنفس می کند. علاوه بر این داروهایی برای کنترل فشار خون بالا در مادر استفاده می شود. اگر تشنج نیز همراه با پره اکلامپسی روی دهد باید از داروهایی برای کنترل تشنج استفاده نمود.
اگر در بارداری قبلی خود دچار سندرم هلپ شده باشید احتمال ابتلا به آن در بارداری های بعدی نیز وجود دارد. بنابراین قبل از بارداری مجدد باید چکاپ های لازم را انجام دهید.
