دیورتیکولیت چیست؟
رژیم غذایی دیورتیکولیت شامل نکاتی است که پزشک متخصص گوارش به عنوان بخشی از برنامه درمانی کوتاه مدت برای درمان بیماری دیورتیکولیت حاد به بیمار توصیه می کند.
دیورتیکولا کیسه های کوچک و برجسته ای هستند که در پوشش سیستم گوارشی ایجاد می شوند. این کیسه ها عموما در بخش انتهایی روده بزرگ یعنی کولون به وجود می آیند. این حالت دیورتیکولوزیس نامیده می شود.
در برخی موارد، یک یا تعداد بیشتری از کیسه های تشکیل شده ملتهب یا عفونی می شوند. این حالت بیماری دیورتیکولیت نامیده می شود.
موارد خفیف از بیماری دیورتیکولیت عموما با تجویز آنتی بیوتیک و رژیم غذایی دیورتیکولیت توسط متخصص گوارش درمان می شوند که این رژیم غذایی شامل مایعات رقیق و غذاهای با فیبر کم است. درمان دیورتیکولیت شدید عموما به بستری شدن در بیمارستان نیاز دارد.
هدف رژیم غذایی دیورتیکولیت
رژیم غذایی دیورتیکولیت یک راهکار موقتی است که فرصت استراحت را برای سیستم گوارشی بیمار فراهم کند. خوردن از راه دهان معمولا تا زمانی که خونریزی و اسهال کنترل شود، کاهش می یابد.
رژیم غذایی برای دیورتیکولیت
رژیم غذایی دیورتیکولیت تنها با مصرف مایعات رقیق برای چند روز آغاز می شود. نمونه هایی از نوشیدنی هایی که در این رژیم مایعات رقیق قابل مصرف هستند شامل موارد زیر است:
- آبمیوه های بدون تفاله میوه مانند آب سیب
- تکه های یخ
- ژلاتین
- آب
- چای یا قهوه بدون شیر و خامه
با مصرف این نوشیدنی ها همچنان که بیمار احساس بهتری دارد، پزشک مصرف تدریجی غذاهای با فیبر کم را توصیه می کند. نمونه هایی از غذاهای با فیبر کم در زیر آمده است:
- میوه های پخته یا کنسرو شده بدون پوست و هسته
- سبزیجات پخته یا کنسرو شده مانند نخود فرنگی، هویج و سیب زمینی بدون پوست
- تخم مرغ، مرغ و ماهی
- نان سفید فرآوری شده
- آب میوه سبزیجات بدون تفاله
- شیر، ماست و پنیر
- برنج سفید و پاستاها
نتایج حاصل از رژیم غذایی دیورتیکولیت
بیمار باید ظرف دو یا سه روز به دنبال در نظر داشتن رژیم غذایی دیورتیکولیت و مصرف آنتی بیوتیک ها، احساس بهتری داشته باشد. اگر بیمار بعد از رعایت موارد ذکر شده و گذشت زمان تعیین شده، احساس بهبودی نداشته باشد باید با پزشک تماس حاصل کند. بیمار در صورت مواجهه با شرایط زیر نیز باید با پزشک تماس بگیرد:
- بروز تب
- تشدید درد شکمی
- عدم دفع مایعات مصرفی در رژیم غذایی دیورتیکولیت
این شرایط ممکن است نشانه ای از شرایط پیچیده تر باشند که به بستری شدن بیمار در بیمارستان نیاز است.
خطرات رژیم غذایی دیورتیکولیت
رژیم غذایی دیورتیکولیت خطرات کمی دارد. با این حال، ادامه رژیم مایعات رقیق به عنوان بخشی از رژیم غذایی بیماری دیورتیکولیت، موجب ضعف و سایر عواقب می شود؛ زیرا این رژیم مواد مغذی کافی براساس نیاز بدن بیمار را تامین نمی کند. به همین علت، پزشک از بیمار می خواهد در سریع ترین زمانی که توانایی آن را دارد به رژیم غذایی نرمال بازگردد.
آیا ممکن است برخی غذاها بیماری دیورتیکولیت را تشدید کنند؟
در واقع، هیچ نوع غذای خاصی به عنوان محرک حمله های دیورتیکولیت شناخته نمی شود و هیچ رژیم غذایی برای پیشگیری از حمله های دیورتیکولیت تایید نشده است.
در گذشته، به افراد مبتلا به کیسه های کوچک در دیواره کولون (دیورتیکولا) توصیه می شد تا از مصرف دانه ها، مغزیجات و ذرت بو داده خودداری کنند. این تصور وجود داشت که این مواد غذایی در داخل دیورتیکولا ها جای می گیرند و موجب التهاب می شوند (دیورتیکولیت). اما شواهدی مبنی بر این که این مواد غذایی عامل دیورتیکولیت هستند وجود ندارد.
بیماری که در پوشش مجاری گوارشی خود دیورتیکولا دارد باید بر خوردن رژیم غذایی غنی از فیبر متمرکز باشد. غذاهای با فیبر بالا مانند میوه ها، سبزیجات و غلات کامل پسماند های غذایی را نرم کرده و موجب حرکت سریع تر آن ها در طول کولون می شوند. این عمل فشار را در سیستم گوارشی بیمار کاهش داده و به کاهش خطر ملتهب شدن دیورتیکولا ها نیز کمک می کند.
در صورتی که بیمار به حمله های دیورتیکولیت دچار می شود باید با متخصص گوارش مشورت کند. پزشک ممکن است رژیم مایعات رقیق را برای چند روز به بیمار توصیه کند تا سیستم گوارشی او استراحت کرده و وضعیت آن بهبود یابد.
