اسکوپولامین چیست؟ اسکوپولامین سبب کاهش ترشحات در ارگان هایی مانند معده می شود. استفاده از برچسب اسکوپولامین سبب پیشگیری از تهوع و استفراغ می گردد. برچسب اسکوپولامین ممکن است به دلایل دیگری نیز استفاده گردد.

نام ژنریک:

  • اسکوپولامین

نام لاتین:

  • Scopolamine

نام تجاری:

  • ®Transderm-Scop

گروه دارویی- درمانی:

  • آنتی کولینرژیک
  • موسکارینی

طبقه بندی در بارداری:

  • گروه C

اشکال دارویی:

  • پچ (برچسب): 1 میلی گرم در طول 72 ساعت

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

  • پیشگیری از تهوع و استفراغ ناشی از بیماری حرکتی

بالغین:

  • یک پچ ترانس درمال اسکوپولامین (برچسب اسکوپولامین) 4 ساعت قبل از حرکت زیر گوش چسبانده می شود.

مکانیسم اثر:

  • اسکوپولامین اثرات موسکارینی استیل کولین را مهار می نماید و سبب کاهش حرکات دستگاه گوارش و بلوک عصب واگ می گردد.

فارماکوکینتیک:

  • اسکوپولامین دفع ادراری دارد.

نکات با اهمیت:

  • علاوه بر پیشگیری از تهوع و استفراغ، داروی اسکوپولامین در اسپاسم های ماهیچه ای و شرایطی مشابه با پارکینسون نیز استفاده می شود. اگر داروی اسکوپولامین برای شرایطی مانند پارکینسون استفاده شود در آن صورت باید از قطع ناگهانی اسکوپولامین اجتناب کنید.
  • داروی اسکوپولامین تعریق را کاهش می دهد و فرد را مستعد حمله قلبی می کند.

موارد منع مصرف:

  • حساسیت به اسکوپولامین
  • گلوکوم زاویه بسته
  • بیماری های انسدادی دستگاه گوارش و مجاری ادراری
  • ایلئوس فلجی
  • میاستنی گراو
  • آتونی روده
  • مگاکولون توکسیک
  • اختلالات قلبی عروقی

موارد احتیاط:

  • بیماری شرایین کرونری
  • هیپرتیروئیدیسم
  • آریتمی قلبی
  • نارسایی احتقانی قلب
  • کولیت زخمی
  • نارسایی کبدی یا کلیوی
  • کودکان زیر 6 سال

تداخلات دارویی:

تداخلات دارویی اسکوپولامین عبارت است از:

  • مصرف همزمان داروی اسکوپولامین با داروهای تضعیف کننده سیستم عصبی مرکزی سبب تشدید تضعیف سیستم عصبی مرکزی می شود.
  • مصرف داروی اسکوپولامین همزمان با دیگوکسین سبب افزایش سطح سرمی این دارو می شود.
  • در صورت مصرف همزمان اسکوپولامین با سایر داروهای آنتی کولینرژیک احتمال مسمومیت با این داروها افزایش می یابد.
  • تجویز همزمان داروی اسکوپولامین با فراورده های خوراکی حاوی پتاسیم سبب بروز زخم های گوارشی می شود.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

عوارض اسکوپولامین عبارت است از:

  • CNS: بی قراری، تحریک پذیری، سرگیجه، خواب آلودگی، سردرد، کنفوزیون، توهم
  • CV: تاکیکاردی، طپش قلب
  • Derm: بثورات جلدی، خشکی پوست، برافروختگی
  • EENT: تاری دید، فتوفوبی
  • GI: خشکی دهان، یبوست
  • GU: اشکال در تخلیه ادرار، احتباس ادرار
  • Other: تب

مصرف در بارداری و شیردهی:

  • مصرف اسکوپولامین در بارداری: داده های کنترل شده ای در مورد مصرف اسکوپولامین در بارداری انسان در دست نیست اما در مطالعات حیوانی تاثیراتی مبنی بر آسیب جنین به دست آمده است. اسکوپولامین از جفت عبور می کند. مصرف اسکوپولامین قبل از شروع وضع حمل سبب دپرسیون سیستم تنفسی در نوزاد می گردد و ممکن است به دلیل کاهش مقدار فاکتور لخته کننده در نوزاد سبب بروز خونریزی شود.
  • مصرف اسکوپولامین در شیردهی: استفاده از اسکوپولامین در شیردهی توصیه نمی شود زیرا اسکوپولامین در شیر انسان ترشح می گردد. اسکوپولامین در زنان شیرده سبب مهار شیردهی می شود.

توجهات پزشکی - پرستاری:

  • پچ اینترادرمال اسکوپولامین (برچسب اسکوپولامین) باید روی پوست خشک و زیر گوش چسبانده شود.
  • به دنبال مصرف طولانی مدت اسکوپولامین مقاومت نسبت به آن ایجاد می شود.
  • در طول درمان با داروی اسکوپولامین وضعیت تنفسی بیمار را چک کنید.

توجهات بیمار - خانواده:

  • اسکوپولامین باید مطابق با دستور پزشک مصرف شود.
  • در طول درمان با داروی اسکوپولامین از تغییر وضعیت ناگهانی و یا انجام فعالیت هایی که به هوشیاری کامل نیاز دارند اجتناب کنید.
  • استفاده از اسکوپولامین سبب حساس شدن چشم ها به نور می شود، بنابراین ممکن است نیاز به استفاده از عینک آفتابی وجود داشته باشد.
  • در صورتیکه به اختلالت تنفسی شدیدی دچار هستید پیش از مصرف اسکوپولامین پزشک را در جریان قرار دهید.
  • تاثیرات داروی اسکوپولامین تا 72 ساعت بعد از مصرف می باشد، بنابراین از برداشتن برچسب اسکوپولامین زودتر از این زمان اجتناب کنید.
  • بعد از مصرف برچسب اسکوپولامین دستان خود را بشویید.
  • پوست زیر برچسب اسکوپولامین باید تمیز باشد و هر بار باید از برچسب تازه اسکوپولامین استفاده کنید.

شرایط نگهداری دارو:

  • داروی اسکوپولامین باید در دمای اتاق و دور از نور و حرارت نگاهداری شود.
برگرفته از:
  • درسنامه جامع داروهای رسمی ایران- ایران فارما تالیف دکتر سعید شهراز- دکتر طاهره غازیانی

  • مرجع جامع داروهای ژنریک ایران با اقدامات پرستاری و مراقبت تالیف و ترجمه پوران سامی

  • داروهای ژنریک ایران تالیف دکتر رامین خدام

  • فارماکولوژی پایه و بالینی کاتزونگ

  • وبسایت http://www.rxlist.com

  • وبسایت http://www.Drugs.com

درباره دُروانا

دُروانا محلی برای تحقیق و پژوهش (فرهنگ دهخدا)
وبسایت دروانا در تلاش است با گردآوری ژورنال های تخصصی پزشکی، مجلات پزشکی، مقالات و مطالب علمی، از معتبرترین منابع جهانی، بستری را برای تحقیق و مطالعه فراهم نماید.
از تمامی پزشکانی که دُروانا را برای رسیدن به این هدف همراهی می نمایند، کمال تشکر را داریم.
با دروانا همراه شوید.

موضوعات ویژه