پنتوپرازول تولید اسید معده را کاهش می دهد و در درمان رفلاکس مری-معده و سندرم زولینگر الیسون به کار می رود. پنتوپرازول 40، 20 و 15 میلی گرم در بازار وجود دارد. از مهم ترین عوارض جانبی پنتوپرازول می توان به مشکلات کلیوی و کاهش منیزیم اشاره کرد. مصرف پنتوپرازول در بارداری و شیردهی توصیه نمی شود.

نام ژنریک:

  • پنتوپرازول

نام لاتین:

  • Pantoprazole

نام تجاری:

  • ®Protonix

گروه دارویی- درمانی:

  • مشتقات بنزایمیدازول، مهار کننده پمپ هیدروژن
  • ضد زخم پپتیک

طبقه بندی در بارداری:

  • گروه B

اشکال دارویی:

  • کپسول تاخیری: 15، 20 و 40 میلی گرم
  • قرص تاخیری: 20 و 40 میلی گرم
  • تزریقی: 40 میلی گرم در هر ویال (آمپول پنتوپرازول)

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

  • درمان کوتاه مدت رفلاکس معده-مری

      بالغین:

      پنتوپرازول 40 میلی گرم خوراکی روزانه به مدت 8 هفته تجویز می شود.

  • درمان دراز مدت سندرم زولینگر الیسون

      بالغین:

     دوز اولیه پنتوپرازول 40 میلی گرم خوراکی روزانه 2 بار و حداکثر دوزاژ 240 میلی گرم می باشد.

مکانیسم اثر:

  • پنتوپرازول با مهار پمپ پتاسیم/هیدروژن سبب مهار ترشح اسید معده می گردد.

فارماکوکینتیک:

  • نیمه عمر پنتوپرازول یک ساعت و اوج اثر آن 2.5 ساعت می باشد.

نکات با اهمیت:

  • بی خطر بودن مصرف پنتوپرازول در کودکان اثبات نشده است.
  • راش، تب و علائم سرماخوردگی از عوارض جانبی پنتوپرازول در کودکان می باشد.
  • پنتوپرازول درمان فوری برای سوزش معده محسوب نمی شود.
  • مصرف پنتوپرازول در طولانی مدت جذب ویتامین ب 12 را مختل می کند.
  • احتمال بروز مشکلات کلیوی از عوارض جانبی پنتوپرازول محسوب می شود. بنابراین اگر کمتر از حد معمول ادرار می کنید و یا در ادرار شما خون وجود دارد پزشک را در جریان قرار دهید.
  • مصرف پنتوپرازول سبب تشدید لوپوس می شود بنابراین اگر دچار درد مفاصل و یا راش پوستی شده اید پزشک را در جریان قرار دهید.
  • مصرف پنتوپرازول در طولانی مدت احتمال تضعیف استخوان ها را در پی دارد.

موارد منع مصرف:

  • حساسیت شدید به پنتوپرازول یا ترکیبات تشکیل دهنده آن
  • دوران شیردهی

موارد احتیاط:

  • دوران بارداری
  • کودکان

تداخلات دارویی:

تداخلات دارویی پنتوپرازول عبارت است از:

  • مصرف همزمان پنتوپرازول با وارفارین سبب افزایش خونریزی می گردد.
  • مصرف همزمان این دارو با دیازپام و فنی توئین سبب افزایش سطح پلاسمایی این داروها می شود.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

عوارض جانبی پنتوپرازول عبارت است از:

  • CNS: سردرد، بی خوابی، اضطراب، میگرن
  • GI: درد شکم، اسهال، تهوع، استفراغ، یبوست
  • Other: هیپرگلیسمی، بثورات جلدی

مصرف در بارداری و شیردهی:

  • مصرف پنتوپرازول در بارداری: داده های کنترل شده ای در مورد مصرف پنتوپرازول در بارداری انسان در دست نمی باشد. مطالعات حیوانی شواهدی مبنی بر آسیب به جنین را نشان داده است اما اهمیت این یافته ها در مورد انسان چندان روشن نیست. اگر جایگزین قرص پنتوپرازول گزینه مناسب تری باشد در آن صورت مصرف پنتوپرازول در بارداری توصیه نمی شود.  
  • مصرف پنتوپرازول در شیردهی: مصرف پنتوپرازول در شیردهی ممنوع می باشد زیرا تاثیرات آن بر نوزاد شیرخوار مشخص نمی باشد.

توجهات پزشکی - پرستاری:

  • در حین درمان آنزیم های کبدی را چک کنید.
  • به وضعیت گوارشی بیمار توجه داشته باشید.
  • از خرد کردن قرص ها یا کپسول های تاخیری اجتناب کنید.
  • دارو را می توانید با یا بدون غذا تجویز شود.
  • برای رقیق کردن آمپول پنتوپرازول آن را با 100 میلی لیتر محلول نرمال سالین رقیق کنید.

توجهات بیمار - خانواده:

  • در صورت ابتلا به دیابت با مصرف پنتوپرازول احتمال هیپوگلیسمی وجود دارد.
  • زمان مصرف پنتوپرازول و دوز مصرفی پنتوپرازول توسط پزشک تعیین می شود.
  • در طول مصرف پنتوپرازول احتمال ایجاد گیجی وجود دارد بنابراین تا مدتی از انجام فعالیت هایی که به هوشیاری کامل نیاز دارند اجتناب کنید.
  • اگر در طول درمان دچار اسهال شدید به پزشک اطلاع دهید.
  • در صورتیکه باردارید یا قصد باردار شدن دارید پزشک را در جریان قرار دهید.
  • اگر به بیماری لوپوس، پوکی استخوان و یا کاهش منیزیم در خون دچار هستید پیش از مصرف پنتوپرازول پزشک را در جریان قرار دهید.

شرایط نگهداری دارو:

  • پنتوپرازول باید در دمای اطاق نگاهداری شود.
برگرفته از:
  • درسنامه جامع داروهای رسمی ایران- ایران فارما تالیف دکتر سعید شهراز- دکتر طاهره غازیانی

  • مرجع جامع داروهای ژنریک ایران با اقدامات پرستاری و مراقبت تالیف و ترجمه پوران سامی

  • داروهای ژنریک ایران تالیف دکتر رامین خدام

  • فارماکولوژی پایه و بالینی کاتزونگ

  • وبسایت http://www.rxlist.com

  • وبسایت http://www.Drugs.com

درباره دُروانا

دُروانا محلی برای تحقیق و پژوهش (فرهنگ دهخدا)
وبسایت دروانا در تلاش است با گردآوری ژورنال های تخصصی پزشکی، مجلات پزشکی، مقالات و مطالب علمی، از معتبرترین منابع جهانی، بستری را برای تحقیق و مطالعه فراهم نماید.
از تمامی پزشکانی که دُروانا را برای رسیدن به این هدف همراهی می نمایند، کمال تشکر را داریم.
با دروانا همراه شوید.

موضوعات ویژه