نام ژنریک:
- لاکتولوز
نام لاتین:
- Lactulose
نام تجاری:
- ®Constulose
- ®Kristalose
گروه دارویی- درمانی:
- دی ساکارید صناعی
- مسهل اسموتیک
طبقه بندی در بارداری:
- گروه B
اشکال دارویی:
- پودر برای محلول: 10 گرم بر 15 میلی لیتر
- شربت: 10 گرم بر 15 میلی لیتر
موارد مصرف، روش و دوزاژ:
- یبوست
بالغین:
10 تا 20 گرم لاکتولوز خوراکی به طور روزانه تجویز می شود.
- پروفیلاکسی و درمان انسفالوپاتی پورتال- سیستمیک و کمای هپاتیک
بالغین:
ابتدا 20 تا 30 گرم لاکتولوز خوراکی روزانه 2 تا 3 بار تجویز می شود و این روند تا زمانی ادامه دارد که روزانه 2 تا 3 بار مدفوع شل دفع گردد.
کودکان و نوجوانان:
ابتدا 40 تا 90 میلی لیتر لاکتولوز روزانه در دوزهای منقسم تجویز می شود تا زمانی که روزانه 2 تا 3 بار مدفوع شل دفع گردد.
شیرخواران:
2.5 تا 10 میلی لیتر لاکتولوز در دوزهای منقسم تجویز می شود سپس تعدیل دوزاژ انجام می شود.
- برقراری حرکات روده پس از عمل هموروئیدکتومی
بالغین:
15 میلی لیتر لاکتولوز خوراکی دو بار در روز قبل از عمل تا 5 روز پس از عمل
مکانیسم اثر:
- مکانیسم اثر لاکتولوز به این ترتیب است: لاکتولوز نوعی قند می باشد که در روده بزرگ به اسیدهای خفیفی تجزیه شده و سبب جذب آب به کولون (بخشی از روده) می گردد و به این ترتیب در نرم کردن مدفوع نقش دارد.
فارماکوکینتیک:
- لاکتولوز جذب گوارشی چندانی ندارد.
- لاکتولوز از طریق ادرار دفع می گردد.
- شروع اثر لاکتولوز 24 تا 48 ساعت می باشد.
نکات با اهمیت:
- بهترین زمان مصرف لاکتولوز و نحوه مصرف لاکتولوز توسط پزشک تعیین می شود.
- میزان مصرف شربت لاکتولوز برای کودکان توسط پزشک تعیین شده و باید به دقت رعایت شود. زیرا مصرف ملین ها احتمال ایجاد وابستگی را به دنبال خواهد داشت. بنابراین استفاده از شربت لاکتولوز برای یبوست نباید به عنوان گزینه دائمی در نظر گرفته شود.
- پیش از شروع مصرف لاکتولوز اگر به دیابت مبتلا هستید پزشک را در جریان قرار دهید.
- شروع تاثیرات درمانی لاکتولوز ممکن است 48 ساعت زمان برد.
- علائم مسمومیت با لاکتولوز عبارت است از: گیجی، تغییراتی در ضربان قلب، تشنگی مفرط، افزایش میزان ادرار و ضعف ماهیچه ای.
موارد منع مصرف:
- حساسیت شدید
- انسداد روده
- شکم حاد
- فکال ایمپکشن (تجمع مدفوع جامد در رکتوم که در نتیجه یبوست مزمن روی می دهد)
- آپاندیسیت
- رژیم غذایی کم گالاکتوز
موارد احتیاط:
- دیابت
- بارداری
- شیردهی
- پروکتوسکوپی
- کولونوسکوپی
تداخلات دارویی:
تداخلات دارویی لاکتولوز عبارت است از:
- مصرف همزمان لاکتولوز با سایر ملین ها در آنسفالوپاتی کبدی مجاز نیست.
- آنتی اسیدها تاثیرات لاکتولوز را کاهش می دهند.
- نئومایسین اثرات لاکتولوز را در درمان انسفالوپاتی کبدی کاهش می دهد.
عوارض جانبی:
هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.
عوارض لاکتولوز عبارت است از:
- GI: نفخ، تهوع، شکم درد، آروغ، دفع گاز
مصرف در بارداری و شیردهی:
- مصرف لاکتولوز در بارداری: مطالعات حیوانی در مورد مصرف لاکتولوز در بارداری تاثیراتی مبنی بر آسیب به جنین را نشان نداده است. داده های کنترل شده ای در مورد مصرف شربت لاکتولوز در بارداری انسان در دست نمی باشد.
- مصرف لاکتولوز در شیردهی: داده ای مبنی بر ترشح لاکتولوز در شیر انسان وجود ندارد. مصرف شربت لاکتولوز در شیردهی باید با احتیاط صورت پذیرد.
توجهات پزشکی - پرستاری:
- در مصارف طولانی مدت لاکتولوز بیمار باید به لحاظ هیپوکالمی، اسهال و هیپوناترمی بررسی شود.
- در طول درمان با لاکتولوز میزان ورود و خروج مایعات را اندازه گیری کنید.
- پیش از تجویز لاکتولوز دلایل یبوست باید بررسی شود.
- در صورت بروز شکم درد شدید، تهوع و استفراغ مصرف لاکتولوز باید قطع گردد.
- در طول درمان با لاکتولوز به نشانه های انسفالوپاتی پورتال توجه داشته باشید: بیقراری، گیجی، خواب آلودگی و تحریک پذیری.
- به رنگ و خصوصیات مدفوع توجه داشته باشید.
- ممکن است در طی درمان با لاکتولوز سطح آمونیاک خون کاهش یابد. بنابراین میزان آمونیاک خون را اندازه گیری کنید.
- لاکتولوز باید با یک لیوان آب، شیر و یا آبمیوه مصرف شود.
توجهات بیمار - خانواده:
- علاوه بر مصرف لاکتولوز میزان مصرف مایعات باید افزایش یابد.
- برای درمان یبوست به اندازه کافی ورزش کنید و از رژیم غذایی پر فیبر استفاده نمایید.
- برای افزایش جذب لاکتولوز آن را با معده خالی استفاده کنید.
- از مصرف طولانی مدت لاکتولوز و سایر ملین ها اجتناب کنید.
- در صورت مصرف لاکتولوز اگر شاهد علائمی مانند تشدید اسهال، شکم درد و یا خونریزی رکتال بودید پزشک را فورا در جریان قرار دهید.
- اگر پزشک به مدت طولانی مصرف لاکتولوز را برای شما در نظر داشته باشد در این شرایط ممکن است نیاز به انجام برخی آزمایشات خون وجود داشته باشد.
شرایط نگهداری دارو:
- لاکتولوز باید در دمای 15 تا 30 درجه نگاهداری شود.
درسنامه جامع داروهای رسمی ایران- ایران فارما تالیف دکتر سعید شهراز- دکتر طاهره غازیانی
مرجع جامع داروهای ژنریک ایران با اقدامات پرستاری و مراقبت تالیف و ترجمه پوران سامی
داروهای ژنریک ایران تالیف دکتر رامین خدام
فارماکولوژی پایه و بالینی کاتزونگ
وبسایت http://www.rxlist.com
- وبسایت http://www.Drugs.com