بیماری هانسن، لپروسی یا جذام یک عفونت باکتریایی پوستی است که علاوه بر پوست، اعصاب، چشم ها و بینی را تحت تاثیر قرار می دهد. آنتی بیوتیک ها برای درمان بیماری جذام به کار می روند.

دروانا:

تشخیص و درمان بیماری جذام

بیماری هانسن یا همان جذام از طریق ضایعات پوستی که ممکن است تیره تر یا روشن تر از پوست طبیعی باشند قابل تشخیص است. برخی مواقع نواحی پوستی درگیر بیماری ممکن است قرمز شوند. از دست دادن حس در این ضایعات پوستی شایع است؛ بیمار ممکن است لمس خفیف یا ضربه کوچک با سوزن را احساس نکند. برای تایید تشخیص بیماری جذام، پزشک نمونه ای از پوست یا عصب (از طریق نمونه برداری پوستی یا عصبی) تهیه می کند تا وجود باکتری ها را در زیر میکروسکوپ بررسی کرده و همچنین تست هایی را برای رد سایر بیماری های پوستی انجام می دهد.

بیماری جذام چیست؟

بیماری جذام یک عفونت ناشی از باکتری های با رشد کند به نام مایکوباکتریوم لپرا هستند؛ بروز نشانه های عفونت ممکن است به 20 سال زمان نیاز داشته باشد. این بیماری می تواند اعصاب، پوست، چشم ها و پوشش بینی را تحت تاثیر قرار دهد. افراد مبتلا به جذام می توانند به کار خود ادامه دهند و در طول و بعد از درمان زندگی فعالی داشته باشند. در گذشته جذام یک بیماری بسیار واگیر و مخرب در نظر گرفته می شد اما در حال حاضر بسیاری از افراد می دانند که این بیماری به راحتی انتقال نمی یابد و درمان در کنترل آن بسیار موثر است. زمانی که درمان آغاز می شود، بیماری واگیری چندانی ندارد؛ با این حال اتمام دوره درمان حائز اهمیت است.

درمان بیماری جذام

درمان بیماری جذام به کمک ترکیبی از آنتی بیوتیک ها انجام می گیرد. عموما دو یا سه آنتی بیوتیک به طور هم زمان مورد استفاده قرار می گیرند. این ترکیب درمانی شامل داپسون با ریفامپیسین است و در انواعی از بیماری کلوفازیمین نیز به رژیم درمانی اضافه می شود.

این روش درمانی در پیشگیری از بروز مقاومت آنتی بیوتیک در باکتری ها که ممکن است در اثر دوره درمان طولانی رخ دهد، کمک کننده است. درمان بیماری جذام معمولا بین یک تا دو سال به طول می انجامد. اگر درمان طبق دستور پزشک پیگیری شود بیماری بهبود می یابد.

در روند درمان بیماری هانسن، فرد باید نکات زیر را در نظر داشته باشد:

  • در صورت مشاهده بی حسی یا از دست دادن حس در نواحی خاصی از بدن یا ضایعات پوستی، پزشک را مطلع سازد. این ممکن است در اثر آسیب عصبی ناشی از عفونت باشد. اگر بیمار به این حالت دچار شود، باید دقت بیشتری در پیشگیری از جراحت ها همانند سوختگی ها یا بریدگی ها داشته باشد.
  • بیمار باید آنتی بیوتیک ها را طبق دستور پزشک مصرف کند و دوره درمان را کامل نماید. در صورت قطع دارو زودتر از موعد، باکتری ها مجددا شروع به رشد می کنند و بیماری بازمی گردد.
  • در صورت قرمز و دردناک شدن ضایعات پوستی، دردناک یا متورم شدن اعصاب یا بروز تب فرد باید به پزشک مراجعه نماید. این ها عواقب بیماری جذام محسوب می شوند که به درمان جدی تر با داروهایی که می توانند التهاب را کاهش دهند نیاز دارند.

عدم درمان بیماری جذام

در صورت عدم درمان بیماری جذام، آسیب عصبی می تواند موجب فلج و لنگی در دست ها و پاها شود. در موارد بسیار پیشرفته، فرد ممکن است در اثر بی حسی دچار چندین آسیب گردد و در نهایت بدن ممکن است نواحی درگیر را در طول زمان بازجذب کند و انگشتان دست ها و پاها به طور مشخص ناپدید شوند. اگر اعصاب صورت تحت تاثیر قرار گیرند و بی حسی قرنیه ای رخ دهد، زخم های قرنیه ای یا نابینایی نیز ایجاد می گردد. سایر نشانه های لپروسی پیشرفته ممکن است شامل از دست دادن ابروها و تغییر شکل بینی باشد که در اثر آسیب به تیغه بینی ایجاد شده است.

آنتی بیوتیک های مورد استفاده در درمان بیماری جذام باکتری هایی که موجب جذام می شوند را از بین می برند اما با این که درمان می تواند بیماری را مداوا کند و از تشدید آن پیشگیری نماید، آسیب عصبی یا اختلال فیزیکی ایجاد شده قبل از تشخیص را جبران نمی کند. بنابراین تشخیص سریع بیماری قبل از بروز آسیب عصبی دائمی بسیار اهمیت دارد.


دکتر محمد رضا شهسواری

دکتر محمد رضا شهسواری

متخصص پوست، مو و زیبایی
جناب آقای دكتر محمد رضا شهسواري متخصص پوست، مو و زیبایی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی دارای بیش از 24 سال سابقه تخصص پزشکی در رشته پوست و مو و زیبایی می باشند.
 
تهیه شده: توسط دکتر محمد رضا شهسواری
برگرفته از: وبسایت https://www.cdc.gov

درباره دُروانا

دُروانا محلی برای تحقیق و پژوهش (فرهنگ دهخدا)
وبسایت دروانا در تلاش است با گردآوری ژورنال های تخصصی پزشکی، مجلات پزشکی، مقالات و مطالب علمی، از معتبرترین منابع جهانی، بستری را برای تحقیق و مطالعه فراهم نماید.
از تمامی پزشکانی که دُروانا را برای رسیدن به این هدف همراهی می نمایند، کمال تشکر را داریم.
با دروانا همراه شوید.

موضوعات ویژه