بیماری مزمن کلیوی در مراحل اولیه علائمی ظاهر نمی سازد. انجام آزمایش تنها راه بررسی عملکرد کلیه ها است. در صورت داشتن بیماری ها و شرایط زیر فرد باید عملکرد کلیه ها را بررسی کند:
- دیابت، فشار خون بالا، بیماری قلبی، سابقه خانوادگی نارسایی کلیه
اگر فرد به دیابت دچار باشد، آزمایش کلیه باید هر سال انجام گیرد. در صورت ابتلا به فشار خون بالا، بیماری قلبی و یا سابقه خانوادگی نارسایی کلیه، فرد باید پیرامون دفعات انجام آزمایش با پزشک مشورت نماید. هر چه تشخیص بیماری مزمن کلیوی سریع تر انجام گیرد، انجام اقدامات لازم برای درمان بیماری و محافظت از کلیه ها نیز سریع تر انجام می شوند. برای تشخیص بیماری مزمن کلیوی پزشک آزمایش های زیر را انجام می دهد:
آزمایش خون
آزمایش خون که نحوه تصفیه خون توسط کلیه ها را مورد بررسی قرار می دهد. این عملکرد میزان فیلتراسیون گلومرولی نام می گیرد. نتایج این تست برای تشخیص بیماری مزمن کلیوی بدین ترتیب تفسیر می شود:
- در صورتی که میزان فیلتراسیون 60 یا بیشتر باشد، در محدوده نرمال قرار دارد. فرد باید پیرامون زمان تکرار این آزمایش با پزشک مشورت نماید.
- در صورتی که میزان فیلتراسیون کمتر از 60 باشد فرد به بیماری کلیوی دچار است و باید پیرامون اقدامات لازم برای حفظ سلامت کلیه ها در این سطح با پزشک مشورت نماید.
- در صورتی که میزان فیلتراسیون گلومرولی 15 یا کمتر باشد نارسایی کلیه رخ داده است. بیشتر افرادی که این میزان در آن ها پایین است به دیالیز یا پیوند کلیه نیاز دارند. پزشک پیرامون گزینه های درمانی موجود با بیمار صحبت می کند.
کراتینین
کراتینین یک ماده دفعی است که در حالت نرمال از تفکیک عضلات در بدن تولید می شود. کلیه های فرد کراتینین را از خون برمی دارند. پزشکان از میزان کراتینین موجود در خون برای تخمین میزان فیلتراسیون گلومرولی استفاده می کنند. همچنان که بیماری کلیه تشدید می شود، میزان کراتینین نیز بالا می رود.
آزمایش ادرار
آزمایش ادرار که میزان آلبومین را اندازه گیری می کند. آلبومین پروتئینی است که زمانی که کلیه ها آسیب دیده اند می تواند وارد ادرار شود. کلیه های سالم از ورود آلبومین به ادرار پیشگیری می کنند و برعکس کلیه های آسیب دیده اجازه ورود این پروتئین به ادرار را می دهند. هر چه سطح آلبومین در ادرار کمتر باشد وضعیت کلیه ها بهتر خواهد بود. وجود آلبومین در ادرار آلبومینوری نام می گیرد. پزشک به دو طریق می تواند سطح آلبومین را اندازه گیری کند:
تست دیپ استیک برای آلبومین
پزشک از نمونه ادرار فرد برای بررسی وجود آلبومین در ادرار استفاده می کند. فرد نمونه ادرار خود را در یک ظرف مخصوص جمع آوری می کند. در این آزمایش، یک نوار کاغذی مخصوص به نام دیپ استیک در نمونه قرار می گیرد. در صورت وجود آلبومین، رنگ دیپ استیک تغییر می کند.
نسبت آلبومین ادراری به کراتینین
این تست مقدار آلبومین و کراتینین موجود در نمونه ادرار را اندازه گیری کرده و با یکدیگر مقایسه می کند. پزشک از این تست برای بررسی این که چه مقدار آلبومین در طول 24 ساعت وارد ادرار می شود، استفاده می کند. نتایج این آزمایش بدین ترتیب تفسیر می شود:
- 30 میلی گرم بر گرم یا کمتر طبیعی است.
- بیش از 30 میلی گرم بر گرم ممکن است نشانه ای از بیماری کلیوی باشد.
اگر فرد به بیماری مزمن کلیوی دچار باشد، پزشک از هر دو تست برای نظارت بر بیماری و اطمینان از این که برنامه درمانی به خوبی عمل می کند، استفاده می نماید.