بی اختیاری ادرار در زنان به نشت غیر ارادی ادرار اشاره دارد که در زمان هایی مانند سرفه، عطسه یا خندیدن روی می دهد. همچنین ممکن است نیاز فوری و غیر قابل کنترلی برای ادرار کردن در فرد ایجاد شود. بی اختیاری ادرار در زنان مشکلی بسیار شایع می باشد که با افزایش سن در آن ها پدیدار می شود. برای درک بی اختیاری ادرار در زنان بهتر است ابتدا به سیستم ادرار و عملکرد مثانه ها دقت کنیم. اغلب افراد روزانه بین 4 تا 8 بار برای ادرار کردن به دستشویی می روند. مادامیکه مثانه پر می شود سیگنال هایی به مغز ارسال می گردد که به شما امکان می دهد بدانید چه زمانی برای تخلیه ادرار می توانید دستشویی بروید. مثانه تا زمان ارسال سیگنال های مغزی ادرار را در خود جمع می کند. وقتی که سنسورهای مربوط به پر و تخلیه شدن مثانه مختل شود و یا در صورتی که ماهیچه های کف لگن به طور مناسبی عمل نکند و یا اگر اعصابی که بین نخاع و مغز قرار دارد آسیب ببیند بی اختیاری ادرار در زنان مشخص می گردد. بی اختیاری ادرار در زنان به سه صورت عمده می باشد. بی اختیاری ادرار در زنان از نوع استرسی سبب نشت غیر ارادی ادرار حین خنده، سرفه، عطسه و ورزش می شود. زیرا این فعالیت سبب فشار بر مثانه می گردد. در این شرایط ماهیچه های کف لگن ضعیف می باشند به طوری که قادر به پیشگیری از نشت ادرار نخواهند بود. بی اختیاری ادرار در زنان از نوع استرسی در اثر عواملی مانند زایمان، اضافه وزن یا آسیب به کف لگن ایجاد می گردد. بی اختیاری ادرار در زنان از نوع فوریتی که با نام مثانه بیش فعال نیز خوانده می شود زمانی ایجاد می شود که احساس فوری، شدید و غیر قابل کنترلی از نیاز به ادرار کردن در فرد ایجاد شود. این نوع بی اختیاری ادرار در زنان به دلیل اختلال در ماهیچه های دیواره مثانه ایجاد می شود و می تواند در اثر عواملی مانند استرس های عاطفی، نوشیدن کافئین یا الکل شدت یابد. برخی مشکلات مغزی مانند مالتیپل اسکلروزیس یا ام اس همچنین بیماری پارکینسون نیز از جمله عوامل دخیل در ایجاد این نوع بی اختیاری ادرار در زنان و مردان می باشد. در نوع سوم بی اختیاری ادرار در زنان شاهد ترکیبی از دو حالت مذکور هستیم. در این شرایط فرد حین سرفه یا عطسه دچار نشت ادرار می شود همچنین ممکن است نیاز فوریتی به ادرار کردن را نیز تجربه کند.
درمان بی اختیاری ادرار در زنان
تغییر در شیوه زندگی گام مهمی است که در درمان بی اختیاری ادرار در زنان نقش دارد. توجه به نکاتی مانند کاهش وزن، عدم مصرف سیگار و کاهش مقدار کافئین مصرفی از جمله مواردی است که در کنترل بی اختیاری ادرار در زنان موثر می باشد. فیزیوتراپی در 40 درصد موارد می تواند به درمان بی اختیاری ادرار در زنان از نوع استرسی کمک کند. در تعیین روند فیزیوتراپی ابتدا معاینه داخلی انجام شده و مقدار قدرت ماهیچه های لگنی بررسی می شود سپس بر اساس آن ماهیچه های کف لگن تقویت می گردد. در فیزیوتراپی برای درمان بی اختیاری ادرار در زنان ورزش هایی به شما آموزش داده می شود. انجام این ورزش ها برای درمان بی اختیاری ادرار در زنان حداقل به مدت سه ماه توصیه می گردد. اگر انجام ورزش ها برای درمان بی اختیاری ادرار موثر واقع نگردد استفاده از دستگاه محرک الکتریکی مورد توجه قرار خواهد گرفت. در این مورد هدف آن است که حین ورزش کردن ماهیچه ها واژن و کف لگن تقویت گردد.
داروها نیز ممکن است در درمان بی اختیاری ادرار مورد توجه قرار گیرد. برای اثر بخشی بهتر، داروها همراه با ورزش و تغییراتی در شیوه زندگی توصیه خواهند شد تا درمان بی اختیاری ادرار در زنان با کیفیت بهتری انجام شود. البته لازم به ذکر است که استفاده از داروها در درمان بی اختیاری ادرار در خط دوم درمان قرار دارد. عمده ترین داروهایی که برای درمان بی اختیاری ادرار تجویز می شود دسته دارویی به نام آنتی کولینرژیک می باشد. این داروها ماهیچه های مثانه را ریلکس کرده و امکان می دهد تا ادرار بیشتری در آن ذخیره شود. یبوست، خشکی دهان یا خشکی چشم ها از عوارض داروهای آنتی کولینرژیک می باشد.
این روزها در درمان بی اختیاری ادرار در زنان یائسه از گزینه های دیگری مانند لیزر نیز بهره می برند. استفاده از لیزر در درمان بی اختیاری ادرار در زنان می تواند در رفع سایر علائم مربوط به دوران یائسگی مانند خشکی واژن نیز تا حدی موثر باشد.