سونوگرافی ترانس واژینال روشی برای بررسی رحم، تخمدان ها، لوله های فالوپ، دهانه رحم و نواحی داخلی لگن می باشد. واژه ترانس واژینال به این معنی است که سونوگرافی از طریق واژن انجام می شود. در این روش پروب سونوگرافی داخل واژن قرار می گیرد. سونوگرافی ترانس واژینال مبتنی بر امواج صوتی با فرکانس بالا است و بنابراین در آن از تابش اشعه ایکس استفاده نمی شود همچنین ضرر شناخته شده ای برای انسان به دنبال ندارد.
روش انجام سونوگرافی ترانس واژینال
به منظور انجام سونوگرافی ترانس واژینال باید ابتدا با زانوی خمیده روی صندلی قرار بگیرید و پاهای شما روی رکاب هایی قرار خواهد گرفت. پروب یا مبدل داخل واژن قرار می گیرد. روی پروب با استفاده از کاندوم و ژل پوشیده می شود. پروب امواج صوتی را منتقل می کند و انعکاس امواج تصویری از ارگان های داخلی ایجاد می کند. کامپیوتر انعکاس امواج را دریافت می کند و آن ها را به صورت تصویری قابل مشاهده بر مانتیور نشان می دهد. متخصص زنان پروب را در نواحی اطراف حرکت می دهد تا بتواند تصویری از تمام ارگان های لگن داشته باشد. در برخی موارد برای مشاهده ساختار رحم و برای وضوح تصویر از نوعی سونوگرافی ترانس واژینال به نام سونوگرافی انفوزیون سالین استفاده می شود. در این نوع از سونوگرافی ترانس واژینال پیش از انجام سونوگرافی محلول استریل آب نمک وارد رحم خواهد شد تا سبب کشیدگی رحم و وضوح ساختارها شود.
قبل انجام سونوگرافی ترانس واژینال از بیمار خواسته می شود از کمر به پایین برهنه شود. همچنین لازم به ذکر است که سونوگرافی ترانس واژینال می تواند با مثانه خالی یا نیمه پر انجام شود. سونوگرافی ترانس واژینال روشی بی درد است که تنها کمی ناراحتی و فشار در اثر وارد کردن پروب ممکن است ایجاد گردد. لازم به ذکر است که تنها بخش اندکی از پروب داخل واژن قرار خواهد گرفت.
موارد استفاده و نتایج حاصل از سونوگرافی ترانس واژینال
سونوگرافی ترانس واژینال در موارد زیر استفاده می شود:
- وجود یافته های غیر نرمال در معاینه فیزیکی، مواردی مانند کیست، فیبروم یا سایر توده ها
- وجود خونریزی غیر نرمال واژن و مشکلات مربوط به قاعدگی
- برخی انواع ناباروری ها
- بارداری خارج از رحم
- درد لگن
- تایید اینکه آیا دستگاه آی یو دی در موقعیت مناسبی قرار دارد یا خیر
علاوه بر موارد مذکور امکان استفاده از سونوگرافی ترانس واژینال در طول بارداری نیز وجود دارد. در طول بارداری ضربان قلب جنین، بررسی تغییرات دهانه رحم که ممکن است عوارضی مانند سقط و زایمان زودرس را به همراه داشته باشد، همچنین مشخص کردن برخی ناهنجاری ها در جفت، تشخیص سقط احتمالی و یا بررسی علت خونریزی غیر نرمال با استفاده از سونوگرافی ترانس واژینال انجام می شود. یافته های غیر نرمال حاصل از سونوگرافی ترانس واژینال عبارت است از:
- وجود نقص در جنین
- انوع سرطان ها مانند سرطان رحم، تخمدان، واژن و سایر ساختارهای لگنی
- عفونت هایی مانند بیماری التهابی لگن
- وجود توده هایی اطراف رحم و تخمدان ها مانند فیبروم و کیست
- چرخیدگی تخمدان ها
