یکی از مشکلات شایع در دوره کودکی، بروز تشنج در کودکان است. گاه این تشنجات موقت و گذرا هستند و در برخی موارد نیز برای چندین سال و ندرتا برای تمام عمر در فرد ادامه پیدا می کند. در اغلب موارد تشنج در کودکان، جهت تشخیص و انتخاب داروی احتمالی جهت کنترل حملات تشنجی، علاوه بر معاینات بالینی لازم است اقدامات آزمایشگاهی نیز انجام شود.

دروانا:

 تشنج در کودکان؛ بررسی های آزمایشگاهی

تشنج در کودکان بر اثر افزایش ناگهانی فعالیت الکتریکی در مغز ایجاد می شود. به طور کلی تشنج در کودکان به دو دسته عمده تقسیم می شود: تشنج ناشی از تب و تشنج بدون تب. در تشنج در کودکان، تعداد زیادی از نورون های مغز به طور هم زمان فعال می شوند و این فعالیت غیر طبیعی بسته به بخشی از مغز که درگیر شده است علائمی چون احساسات غیر عادی، اسپاسم و پرش های عضلانی غیر قابل کنترل و از دست دادن هشیاری را موجب می گردد. تشنج اغلب بینایی و نحوه عملکرد فرد را برای مدت کوتاهی تحت تاثیر قرار می دهد. تشنج در کودکان ممکن است با لرزش غیر قابل کنترل اندام ها و یا حتی صرفا خیره شدن به فضای اطراف همراه باشد. همه این علائم اختلالات کوتاه مدت در عملکرد مغز هستند که اغلب با از دست دادن یا تغییر در هشیاری همراه می شوند.

تشنج در کودکان برای ولدین اضطراب آور است اما در بیشتر موارد تنها چند دقیقه طول می کشد، به خودی خود متوقف می گردد و خطرناک نیست.

تشنج در کودکان: بررسی های آزمایشگاهی

تعیین نوع تشنج در کودکان در تعیین نوع اقدام مورد نیاز و انتخاب روش مناسب برای درمان تشنج در کودکان کمک کننده است.

  • سابقه تشنجی و پزشکی. والدین می توانند شرح دقیقی از علائمی که در تشنج در کودکان ظاهر می شوند، ارائه دهند.
  • معاینه فیزیکی. انجام معاینه کامل فیزیکی در بررسی تشنج در کودکان بسیار اهمیت دارد. این معاینه توسط متخصص کودکان انجام می گیرد. پزشک در این زمینه با متخصص مغز و اعصاب نیز مشورت می نماید.
  • الکتروانسفالوگرام. الکتروانسفالوگرام یک روش تشخیصی ارزشمند در بررسی تشنج در کودکان محسوب می شود که فعالیت الکتریکی مغز را مورد سنجش قرار می دهد. این روش برای یافتن فعالیت الکتریکی غیر طبیعی مغز انجام می گیرد که موجب بروز تشنج در کودکان شده است و امکان درک واضح تر محل و علت بروز تشنج را فراهم می کند. حتی اگر کودک در حین انجام الکتروانسفالوگرام دچار تشنج نشود، این تست اطلاعات مهمی را در اختیار پزشک قرار می دهد.

انجام الکتروانسفالوگرام دردناک نیست و خطری را برای کودک به دنبال ندارد. برخی از کودکان در خواب و برخی در بیداری به انجام الکتروانسفالوگرام نیاز دارند. در مواردی والدین باید کودکان خود را برای انجام الکتروانسفاگرام در ساعاتی از شب بیدار نگه دارند (دیرتر او را به رختخواب ببرند، او را زورتر بیدار کنند و از خوابیدن او در طول انجام آزمون پیشگیری کنند). قبل از انجام الکتروانسفالوگرام، کودک نباید خوراکی ها یا نوشیدنی های حاوی کافئین را مصرف کند. شستشوی موهای کودک در شب قبل از آن نیز ضروری است.

قبل از شروع آزمون، پزشک سر کودک را اندازه می گیرد و نشانه های کوچکی با خودکار بر روی سر او می زند. برای انجام الکتروانسفالوگرام تقریبا 20 سیم با چسب به سر و صورت کودک متصل می شود. از کودک خواسته می شود دراز کشیده و سعی کند به خواب برود. انجام الکتروانسفالوگرام تقریبا یک ساعت طول می کشد. اگر کودک نتواند جهت انجام آزمون به خواب برود، از داروی آرام بخش بدین منظور استفاده می شود.

بعد از اتمام کار، سیم ها جدا می شوند. پزشک نتایج حاصل از الکتروانسفالوگرام کودک را تفسیر می کند.

  • تست های دیگر. برخی کودکان به بررسی های بیشتری برای ارزیابی تشنج نیاز دارند. این بررسی ها شامل سی تی اسکن یا ام آر آی هستند که تصویری از مغز فراهم می کنند. کودکان زیر پنج سال برای انجام سی تی اسکن یا ام آر آی داروی آرام بخش دریافت می کنند، زیرا حرکت حین انجام آن تصاویر را ناواضح می سازد.
  • آزمایش خون نیز یکی دیگر از بررسی های لازم برای تشنج در کودکن می باشد. این آزمایشات اطلاعاتی را در مورد کروموزوم های کودک و سطح مواد شیمیایی و موادی که به طور طبیعی در خون وجود دارند ارائه می دهند. آزمایش مایع نخاع نیز برای کودکانی که در اثر تب بالا دچار تشنج شده اند و یا به یک اختلال متابولیک دچار هستند، توصیه می شود. این بررسی شامل وارد کردن یک سوزن به داخل بخش پایینی کمر و برداشتن مقداری مایع مغزی نخاعی از ناحیه اطراف نخاع است.
دکتر محمد جواد توکلی

دکتر محمد جواد توکلی

متخصص کودکان و نوزادان
دكتر محمد جواد توکلي متخصص نوزادان و کودکان در مشهد، دارای بیش از 17 سال سابقه و تجارب ارزشمند در زمینه کودکان و نوزادان می باشند. دکتر محمد جواد توکلی بعنوان پزشک نمونه استان خراسان در سال 1382 نیز انتخاب گردیدند.
 
تایید شده: توسط دکتر محمد جواد توکلی
برگرفته از: وبسایت https://www.uptodate.com
 

درباره دُروانا

دُروانا محلی برای تحقیق و پژوهش (فرهنگ دهخدا)
وبسایت دروانا در تلاش است با گردآوری ژورنال های تخصصی پزشکی، مجلات پزشکی، مقالات و مطالب علمی، از معتبرترین منابع جهانی، بستری را برای تحقیق و مطالعه فراهم نماید.
از تمامی پزشکانی که دُروانا را برای رسیدن به این هدف همراهی می نمایند، کمال تشکر را داریم.
با دروانا همراه شوید.

موضوعات ویژه