به دنبال بحث های طولانی که در مورد بی خطر بودن استفاده از داروهای ضد افسردگی در بارداری مطرح است مطالعات جدید نشان می دهد استفاده از داروهای ضد افسردگی در بارداری، جنین در حال رشد را با خطر اوتیسم مواجه می سازد.
ریسک اوتیسم برای کودکانی که مادران آنها از داروهای ضد افسردگی در بارداری استفاده کرده بودند در مقایسه با کودکانی که مادران آنها به اختلال روانی دچار بوده اما از داروهای ضد افسردگی استفاده نکرده بودند 45 درصد بیشتر بود.
Dheeraj Rai محقق این پروژه از دانشگاه بریستول انگلیس عنوان کرد ما نتایج سازگاری را در مورد استفاده از داروهای ضد افسردگی در بارداری و اوتیسم به دست آوردیم، مخصوصا در مورد انواعی از اوتیسم که بدون ناتوانی ذهنی می باشد. او افزود مهم است که به خاطر داشته باشیم این ریسک اندک است. بیش از 95 درصد خانم هایی که در این تحقیق از داروهای ضد افسردگی در طول بارداری استفاده کردند با خطر اوتیسم در فرزندان خود رو به رو نشدند.
بنابراین این تحقیق به گونه ای طراحی نشده بود که علت این ارتباط را توضیح دهد و تنها وجود ارتباطی بین مصرف داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری و ریسک اوتیسم را نشان داد.
توماس فریزیر افسر ارشد Autism Speaks متذکر شد آنالیزهای بیشتر توسط محققین نشان داد عدم استفاده از داروهای ضد افسردگی در طول دوران بارداری لزوما سبب کاهش قابل توجه در نرخ بروز اوتیسم نمی شود. او ادامه داد نتایج به دست آمده نشان می دهد اگر هیچ خانم بارداری در طول دوران بارداری از داروهای ضد افسردگی استفاده نکند از دو درصد موارد ابتلا به اوتیسم جلوگیری می شود. این عامل قطعا سهم بزرگی ندارد. در این میان به نظر می رسد ارتباط واقعی و معنی داری وجود دارد اما به اندازه ای قوی نیست که مانع از موارد زیادی شود.
تحقیق دیگری اخیرا در تاریخ 12 جولای در JAMA Psychiatry منتشر شد که حاوی اخبار بهتری برای مادران افسرده بود. این تحقیق نشان داد تفاوت آماری معنی داری در ناتوانی ذهنی کودکان متولد شده از مادران مصرف کننده داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری و کودکان متولد شده از مادرانی که از این داروها استفاده نمی کنند وجود ندارد.
در این تحقیق Rai و تیم تحقیقاتی او داده های بیش از 254000 کودک 4 تا 17 ساله را در سال های 2001 تا 2011 در استکهلم بررسی کردند.
تقریبا 5400 کودک به اوتیسم مبتلا شدند. بیش از 3300 مورد از این کودکان در طول بارداری در معرض داروهای ضد افسردگی قرار داشتند. و بیش از 12000 کودک از مادرانی متولد شدند که به اختلالات روانی دچار بودند اما از داروهای ضد افسردگی در طول بارداری استفاده نمی کردند.
حدود 4 درصد کودکانی که در معرض داروهای ضد افسردگی بودند به اوتیسم دچار شدند. در عین حال 2.9 درصد کودکان مبتلا به اوتیسم از مادرانی متولد شدند که سابقه ابتلا به اختلال روانی داشتند اما در طول بارداری از داروهای ضد افسردگی استفاده نکرده بودند.
بنا به گفته محققین، استفاده از داروهای ضد افسردگی در بارداری ارتباط قوی با مواردی از اوتیسم داشت که شامل ناتوانی ذهنی نبود.
به گفته فریزیز و Rai علت دقیق ارتباط بین اوتیسم و داروهای ضد افسردگی مشخص نیست، اما اغلب داروهای ضد افسردگی ماده ای شیمیایی در مغز به نام سروتونین را افزایش می دهند. سروتونین در رشد مغز اهمیت دارد و افزایش میزان آن در کودکان مبتلا به اوتیسم مشاهده شده است. تحقیقات حیوانی نیز نشان داده است که اگر جنین حیوان را در معرض داروهای ضد افسردگی قرار دهیم که میزان سروتونین را افزایش می دهد علائمی شبیه اوتیسم در حیوانات ایجاد می شود.
Rai هم چنین افزود زود است این احتمال را کنار بگذاریم که صرف افسردگی ریسک اوتیسم را افزایش می دهد.
مشخص است که فرم های مزمن استرس می تواند بر رشد مغز جنین تاثیر بگذارد. این احتمال نیز وجود دارد خانم هایی که به لحاظ ژنتیکی بیشتر در خطر ابتلا به اوتیسم قرار دارند بیشتر به افسردگی شدید و استفاده از داروهای ضد افسردگی نسخه ای دچار می شوند.
Rai و فریزیر هر دو موافق بودند که خانم های باردار مبتلا به افسردگی نباید داروهای خود را بدون مشورت با پزشک قطع کنند. آن ها نباید بر اساس تحقیقات منتشر شده مصرف داروهای افسردگی در دوران بارداری را متوقف کنند، مخصوصا زمانی که شواهد تحقیقی نتایج متناقضی را نشان می دهد و در این مورد تحقیقات متفاوت جمع بندی های متفاوتی داشته است.
ریسک قطع کردن یا عدم استفاده از داروهای ضد افسردگی در طول بارداری بسیار شدیدتر است و برای مادر و جنین خطراتی را در پی دارد. بنابراین مزایای این داروها برای مادرانی که به آن نیاز دارند نباید فراموش شود.
جمع بندی چنین بود" این تحقیق نشان می دهد تلاش کوچکی برای درک مکانیسم های پیچیده پشت اوتیسم انجام شده است و هرگز به این معنا نخواهد بود که داروهای ضد افسردگی می توانند سبب بروز اوتیسم شوند و یا در آن نقشی داشته باشند."
این تحقیق به صورت آن لاین در نهم جولای در ژورنال BMJ منتشر شده است.
