داروهایی که در درمان اچ ای وی استفاده می شوند معمولا ترکیبی از سه دارو می باشد که اغلب مکانیسم و ترکیب آن ها به صورت مهار کننده ریورس ترانس کریپتاز غیر نوکلئوزیدی (NNRTI) یا مهار کننده پروتئاز (PI) و یا مهار کننده ترانسفر رشته ای اینتگراز (INSTI) همراه با دو مهار کننده ریورس ترانس کریپتاز نوکلئوزیدی یا نوکلئوتیدی (NRTIs) می باشد. داروهایی که در درمان اچ ای وی استفاده می شود باید به طور مستمر مورد مصرف قرار گیرد. در اغلب موارد ضروری است بیماران مبتلا برای درمان اچ ای وی یک یا چند قرص را به طور روزانه استفاده کنند. به تاخیر انداختن یا اختلال در مصرف منظم داروهایی که در درمان اچ ای وی مطرح می باشد احتمال بروز عوارض جانبی و برخی مشکلات را به دنبال خواهد داشت:
- بار ویروسی یا ویرال لود به عبارتی مقدار ویروس در بدن افزایش می یابد. تعداد سلول های T که با عنوان تعدادCD4 شناخته می شود، به عنوان شاخصی از عملکرد سیستم ایمنی کاهش می یابد. در نتیجه این شرایط احتمال تجربه عوارض و مرگ ناشی از بیماری بیشتر می گردد.
- ویروس نسبت به درمان مقاوم می شود. احتمال ایجاد مقاومت دارویی افزایش می یابد. ایجاد مقاومت دارویی به این معنا می باشد که دیگر درمان های فعلی در بیمار موثر واقع نمی شود و نیاز به داروی جدید ایجاد می گردد.
به خاطر داشته باشید داروهایی که امروزه در درمان اچ ای وی نسخه می شود معمولا به خوبی از جانب بیمار تحمل شده و احتمال بروز عوارض جانبی آن کمتر از داروهای قدیمی است و معمولا عوارض جانبی در طول زمان از بین می رود اما در صورت برزو عوارض جانبی به دنبال مصرف داروها حتما متخصص بیماری های عفونی خود را در جریان قرار دهید. اگر به دلیل استفراغ و تهوع قادر به مصرف داروها نیستید فورا با متخصص خود در این مورد مشورت نمایید.
برخی داروهایی که در درمان اچ ای وی به کار می روند با برخی داروها و مکمل ها تداخل دارد. برای مثال مکمل های سیر، میلک تیستل مثل لیورگل و داروی گیاهی St. John's wort (چای کوهی) غلظت مهار کننده های پروتئاز را کاهش می دهد. برخی داروهای به کار رفته در درمان کلسترول بالا، آسم، چاقی و سوزش معده نیز با داروهایی که برای درمان اچ ای وی به کار می رود تداخل دارد. بنابراین پیش از مصرف هر گونه دارویی با متخصص خود در ارتباط باشید.
برخی داروها که در درمان اچ ای وی نسخه می شود باید با معده خالی مصرف شود. یک ساعت قبل از مصرف غذا و یا دو ساعت بعد از صرف غذا به عنوان معده خالی در نظر گرفته می شود. داروی efavirenz باید با معده خالی مصرف شود اما داروهای darunavir, atazanavir و rilpivirine باید همراه با غذا مصرف شود تا اثربخشی لازم را نشان دهد.
در ایجاد برنامه منظم، که شما را در مصرف داروهای اچ آی وی کمک می کند، توجه به برخی نکات موثر خواهد بود. برای مثال می توانید مصرف داروهای دخیل در درمان اچ ای وی را با برخی اقدامات روزمره مانند مسواک زدن همراه سازید و یا از هشدار ساعت یا موبایل برای یادآوری زمان مصرف داروها استفاده کنید.
