چه تفاوتی میان آلرژی غذایی و عدم تحمل غذا وجود دارد؟
واکنش های فیزیکی بر اثر مصرف برخی غذاهای خاص بسیار شایع است اما این واکنش ها بیشتر در اثر عدم تحمل غذا ایجاد می شود تا آلرژی غذایی. عدم تحمل غذا ممکن است موجب برخی علائم و نشانه های مشابه با آنچه در آلرژی غذایی اتفاق می افتد، شود بنابراین تفکیک این دو از یکدیگر دشوار خواهد بود.
آلرژی غذایی چیست؟
یک آلرژی غذایی واقعی موجب شکل گیری یک واکنش سیستم ایمنی می شود که ارگان های مختلفی را در بدن تحت تاثیر قرار می دهد. آلرژی غذایی طیفی از علائم را شامل می شود. در برخی موارد، یک واکنش آلرژیک غذایی می تواند مهلک و خطرناک باشد. در مقابل، علائم عدم تحمل غذا عموما شدت کمتری دارند و تنها به مشکلات گوارشی محدود می شوند.
اگر فردی به بیماری عدم تحمل غذا دچار باشد، ممکن است توانایی خوردن مقدار کمی از غذایی که عامل بروز مشکلات گوارشی است را داشته باشد؛ بدون این که مشکلی بروز کند. حتی در مواردی می تواند از بروز واکنش پیشگیری کرد. برای مثال، اگر فردی به بیماری عدم تحمل لاکتوز مبتلا باشد، می تواند با استفاده از شیر بدون لاکتوز یا قرص های حاوی آنزیم لاکتاز که به هضم لاکتوز کمک می کنند، از بروز علائم عدم تحمل لاکتوز جلوگیری کند.
علت عدم تحمل غذا
علل عدم تحمل غذایی شامل موارد زیر می شود:
- نبود آنزیم مورد نیاز برای هضم کامل یک ماده غذایی. عدم تحمل لاکتوز نمونه ای از این حالت است.
- سندرم روده تحریک پذیر. این سندرم که یک حالت مزمن است موجب کرامپ های شکمی، یبوست و اسهال می شود.
- حساسیت به افزودنی های غذایی. برای مثال، سولفیت های مورد استفاده در میوه هایی که خشک نگه داری می شوند، کنسروها و سرکه می توانند عامل محرکی برای حمله های آسمی در افراد حساس باشند.
- استرس مکرر یا فاکتور های روانی. گاهی اوقات تنها فکر کردن به یک ماده غذایی ممکن است شما را بیمار کند. دلیل این حالت به طور کامل مشخص نیست.
- بیماری سلیاک. بیماری سلیاک مشخصه هایی از یک آلرژی غذایی واقعی را دارد؛ زیرا این بیماری سیستم ایمنی را درگیر می کند. در هر حال، علائم بیماری سلیاک اغلب گوارشی هستند و بیماران مبتلا به این بیماری در معرض خطر آنافیلاکسی قرار ندارند. این بیماری گوارشی مزمن با خوردن گلوتن –پروتئین موجود در گندم و سایر غلات- تشدید می شود.
اگر فردی بعد از خوردن ماده غذایی خاص واکنشی نشان می دهد، باید برای بررسی ابتلا به آلرژی غذایی یا عدم تحمل غذا به متخصص داخلی مراجعه کند.
اگر فرد به آلرژی غذایی مبتلا باشد، ممکن است در خطر واکنش مهلک آلرژیک (آنافیلاکسی) قرار داشته باشد حتی اگر واکنش های قبلی خفیف بوده اند. آگاهی در مورد شناسایی واکنش آلرژیک شدید و چگونگی مقابله با آن در صورت وقوع، بسیار حائز اهمیت خواهد بود. در برخی موارد فرد برای خود درمانی اورژانسی به دریافت اپی نفرین تزریقی نیاز خواهد داشت.
اگر فرد به عدم تحمل غذا مبتلا است، متخصص داخلی اقداماتی را برای کمک به هضم مواد غذایی خاص یا درمان بیماری زمینه ای که موجب این واکنش شده است، ارائه می دهد.
