نام ژنریک:

• سیپروفلوکساسین

نام لاتین:

• Ciprofloxacin

نام تجاری:

• ®Ciproxin
• ®Ciloxan

گروه دارویی- درمانی:

• فلوئوروکینولون – آنتی بیوتیک

طبقه بندی در بارداری:

• گروه C

اشکال دارویی:

• قرص روکشدار: 250 میلی گرم و 500 میلی گرم
• آمپول: 200 میلی گرم بر 100 میلی لیتر
• قطره چشمی: 0.3 %

موارد مصرف:

• در عفونت های خفیف تا متوسط دستگاه ادراری ناشی از ارگانیسم های حساس کاربرد دارد.
• در اسهال عفونی، عفونت های خفیف تا متوسط دستگاه تنفس، عفونت های استخوان و مفاصل مورد استفاده قرار می گیرد.
• در عفونت های شدید و کمپلیکه دستگاه ادراری، دستگاه تنفسی، پوست، استخوان و مفاصل نیز مصرف می شود.
• در بیماری تیفوئید هم کاربرد دارد.
• از قطره چشمی این دارو در درمان زخم های قرنیه ناشی از پسودومونا آئروژینوزا، استافیلوکوک اورئوس، استافیلوکوک اپی درمیدیس، استافیلوکوک پنومونیه، سراشیا مارسسنس و استرپتوکوک ویریدانس استفاده می شود.

روش و مقدار مصرف:

• بالغین: با توجه به نوع و شدت عفونت، از 250 میلی گرم تا 750 میلی گرم از دارو از راه خوراکی و هر 12 ساعت مصرف می شود. 200 تا 400 میلی گرم از دارو از راه وریدی ( تزریق داخل رگ ) هر 12 ساعت استفاده می گردد.
• در افرادی که نارسایی کلیه دارند، دوزاژ و فواصل مصرف دارو با توجه به شدت اختلال عملکرد کلیه و شدت عفونت تعیین می گردد.

مکانیسم اثر:

• سیپروفلوکساسین، از طریق مهار فعالیت آنزیم DNA gyrase، در همانند سازی DNA باکتری اختلال ایجاد می کند و در نتیجه سنتز DNA باکتری مهار می شود. به این ترتیب از تکثیر باکتری جلوگیری می شود و اثرات باکتریسیدی ایجاد می کند.

فارماکوکینتیک:

• نیمه عمر دارو 4 ساعت است.
• این دارو از راه کلیه و ادرار دفع می شود.

نکات با اهمیت:

• این دارو نباید همزمان کاتیون های دو ظرفیتی مانند لبنیات، مکمل های آهن، کلسیم، مولتی ویتامین و مینرال، آنتی اسید ها استفاده شود و اگر فردی مجبور به استفاده بود، بهتر است 2 ساعت قبل یا 4 ساعت بعد از داروی سیپروفلوکساسین، آنها را مصرف کند.

موارد منع مصرف:

• افرادی که به این دارو و سایر داروهای دسته کینولون ها حساسیت مفرط دارند.
• در کودکان منع مصرف دارد.

موارد احتیاط:

• افرادی که دچار اختلالات دستگاه عصبی مرکزی هستند.
• افرادی که دچار تشنج می شوند.
• افرادی که آتریواسکلروز شدید عروق مغزی دارند.

تداخلات دارویی:

• مصرف همزمان این دارو با تئوفیلین، باعث افزایش سطح سرمی تئوفیلین می گردد.
• مصرف آنتی اسید ها باعث کاهش جذب این دارو می گردد.
• مصرف داروهای قلیایی کننده ادرار باعث افزایش خطر کریستالوری می گردد.
• مصرف همزمان این دارو با سیکلوسپورین باعث افزایش خطر نفروتوکسیسیتی ( سمیت کلیوی) می گردد.
• مصرف همزمان نیتروفورانتوئین باعث کاهش تاثیر این دارو می گردد.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر،ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

• CNS: سردرد، بی قراری، سرگیجه، بی خوابی، کابوسهای شبانه، توهم، ترمور، آتاکسی، تشنج، خواب آلودگی، ضعف، خستگی، بی اشتهایی، افسردگی
• CV: طپش قلب، فلوتر دهلیزی، اکتوپی بطنی، سنکوپ، افزایش فشار خون، آنژین صدری، سکته قلبی، ایست قلبی-تنفسی، ترومبوز مغزی
• Derm: راش، خارش، کهیر، حساسیت به نور، کاندیدیاز پوستی
• GI: تهوع، اسهال، استفراغ، کاندیدیاز دهانی، خونریزی گوارشی
• Musculoskeletal: خشکی، درد مفصلی، درد پشت
• Respiratory: ادم ریوی، ادم لارنژیال، تنگی نفس
• Other: تاری دید، دوبینی، طعم ناخوشایند در دهان

مصرف در بارداری و شیردهی:

• مصرف این دارو در بارداری توصیه نمی شود و در سه ماهه اول بارداری منع مصرف دارد. این دارو با غلظت های کم در شیر مادر ترشح می شود. بدلیل احتمال ایجاد عوارض جانبی در شیرخوار، منافع مصرف دارو باید در برابر ضررهای احتمالی آن سنجیده شود.

توجهات پزشکی - پرستاری:

• در صورت لزوم استفاده از آنتی اسید ها در دوره درمان با داروی سیپروفلوکساسین، باید بین مصرف دو دارو حداقل 4 ساعت فاصله وجود داشته باشد.
• در بیماران دچار اختلال عملکرد کلیه، دوز دارو باید براساس کلیرانس کراتینین تنظیم شود.
• مصرف این دارو همراه با مشتقات تئوفیلین و یا کافئین ممکن است منجر به تحریک سیستم عصبی مرکزی شود.
• برای تهیه محلول جهت تزریق وریدی، سیپروفلوکساسین وریدی با نرمال سالین یا سرم قندی 5 درصد رقیق می شود.
• برای جلوگیری از واکنش های موضعی بهتر است محلول آماده شده جهت انفوزیون وریدی را به آرامی و طی 60 دقیقه به بیمار داد.
• در طی مدتی که به بیمار انفوزیون وریدی سیپروفلوکساسین داده می شود، نباید همزمان از طریق این رگ داروی دیگری هم داده شود و در صورتی که بیمار به تزریق وریدی داروی دیگری نیاز دارد باید از طریق رگ جداگانه ای این کار انجام شود.
• محلولی که جهت تزریق وریدی آماده شده است در صورت نگهداری در یخچال تا 14 روز قابل استفاده است.

توجهات بیمار - خانواده:

• توصیه می شود در طول درمان، مایعات فراوان بنوشید.
• مصرف این دارو ممکن است باعث خواب آلودگی یا گیجی شود. توصیه می شود تا مشخص نشدن اثر دارو از رانندگی و سایر اموری که نیاز به هوشیاری دارند، پرهیز نمایید.
• توصیه می شود در طول درمان با این دارو، از قرار گرفتن در معرض نور خورشید خودداری نمایید.
• در صورت ایجاد واکنش های آلرژیک، دارو باید بلافاصله قطع شود و به پزشک خود اطلاع دهید.

شرایط نگهداری دارو:

• دارو باید در دمای 15 تا 25 درجه سانتیگراد نگهداری شود و از یخ زدگی دارو باید جلوگیری شود.