نام ژنریک :

• فلوسیتوزین

نام لاتین :

• Flucytosine

نام تجاری:

• ®Ancobon

گروه دارویی- درمانی :

• پیریمیدین فلورینه
• ضد قارچ

طبقه بندی دربارداری:

• گروه C

اشکال دارویی:

• قرص : 500 میلی گرم

موارد مصرف :

• در عفونت های قارچی شدید ناشی از گونه های حساس کاندیدا و کریپتوکوکوس مورد استفاده قرار می گیرد.

روش و مقدار مصرف:

• بالغین و کودکان با وزن بالای 50 کیلوگرم : روزانه 50 تا 150 میلی گرم / کیلوگرم از راه خوراکی، منقسم هر 6 ساعت مصرف می شود. عفونت های شدید مانند مننژیت ممکن است نیاز به دوز های بیشتر از 250 میلی گرم بر کیلوگرم هم داشته باشند.

مکانیسم اثر:

• این دارو به داخل سلول های قارچ نفوذ کرده و مانع ساخت اسید نوکلئیک و پروتئین می شود.

فارماکوکینتیک:

• نیمه عمر دارو 2.5 تا 8 ساعت است.
• این دارو به طور عمده از راه ادرار دفع می شود و در حدود 10 درصد آن از راه مدفوع دفع می شود.

نکات با اهمیت:

• داروی پر مصرفی نیست . بیشتر در بیمارانی استفاده می شود که مبتلا به ایدز هستند و به این دلیل دچار مننژیت قارچی شده اند. چون این دارو از سد خونی-مغزی عبور می کند در این نوع بیماران مصرف می شود.
• در بیمارانی که دچار نارسایی کلیه هستند ، دوز دارو را باید کاهش داد و یا فاصله تجویز دارو را هر 12 تا 24 ساعت یا بیشتر افزایش داد.

موارد منع مصرف:

• افرادی که حساسیت مفرط به دارو دارند.

موارد احتیاط:

• افرادی که مبتلا به اختلال عملکرد کلیه هستند.
• افرادی که مبتلا به دپرسیون مغز و استخوان هستند.
• افرادی که بیماری های خونی دارند.
• بیمارانی که تحت رادیوتراپی یا درمان با داروهای سرکوب کننده مغز استخوان هستند.

تداخلات دارویی:

• دپرسیون مغز استخوان به دنبال مصرف همزمان این دارو با سایر داروهای ضد سرطان و رادیوتراپی تشدید می گردد.
• مصرف همزمان با آمفوتریسین ، سمیت این دارو را افزایش می دهد.
• مصرف سیتارابین باعث کاهش اثر ضد قارچی دارو می شود.
• مصرف همزمان فلوسیتوسین و آمفوتریسین می تواند موجب بروز اثر سینرژستیک بر علیه کریپتوکوکوس نئوفورمانس ، کاندیدا آلبیکانس و کاندیداتروپیکالیس گردد. احتمالا مکانیسم آنبه این صورت است که آمفوتریسین به استرول موجود در غشا سلولی اتصال یافته و موجب افزایش نفوذپذیری غشا سیتوپلاسمی می گردد و به این ترتیب میزان بیشتری فلوسیتوسین به درون سلول غشا نفوذ می کند و اثرات ناشی از آن زیادتر می گردد. البته امکان دارد همین موضوع باعث ظاهر گشتن اثرات سمی فلوسیتوسین نیز شود.

عوارض جانبی :

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر ،ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید

• CNS: سرگیجه ، خواب آلودگی ، کنفوزیون ، سردرد ، ورتیگو ، توهم
• Derm: راش
• GI: تهوع ، استفراغ ، اسهال ، نفخ شکم
• HEMA: آنمی ، لکوپنی ، دپرسیون مغز استخوان ، ترومبوسیتوپنی
• Hepatic: افزایش سطح AST و ALT
• Metabolic: افزایش سطح آلکالین فسفاتاز ، BUN و کراتی نین سرم

مصرف در بارداری و شیردهی:

• بی خطر بودن این دارو در بارداری و شیردهی به اثبات نرسیده است. فلوسیتوسین توانایی عبور اط جفت را دارد و به دلیل این که هنوز مطالعات کافی در رابطه با مصرف این دارو در بارداری در انسان وجود ندارد ، مصرف این دارو در دوران بارداری مجاز نمی باشد. در ایام شیردهی نیز توصیه می شود از مصرف این دارو خودداری شود.

توجهات پزشکی - پرستاری:

• آزمایشات عملکرد کلیه و کبد و خون باید قبل و به صورت متناوب در خلال دوره درمان انجام شود.
• کشت و تست تعیین حساسیت باید قبل از شروع درمان و سپس به صورت هفتگی در خلال درمان انجام گیرد.
• سطح درمانی دارو 25 تا 120 (mcg/ml) است و بالاتر از آن می تواند موجب مسمومیت شود.

توجهات بیمار- خانواده:

• علیرغم احساس بهبودی ، دارو باید مطابق دستور مصرف شود و در صورت فراموش نمودن یک دوز بلافاصله پس از بخاطر آوردن ، آن را مصرف کنید ، مگر آنکه فاصله چندانی تا دوز بعدی وجود نداشته باشد. همچنین باید از دو برابر نمودن دوز های دارو پرهیز نمایید.
• مصرف این دارو باعث سرگیجه و حواس پرتی یا خواب آلودگی می گردد. به همین جهت تا مشخص نشدن اثر دارو از رانندگی و سایر اموری که نیازمند هشیاری است ،پرهیز نمایید.
• در صورت بروز تب ، راش ، گلودرد ، اسهال ، خونریزی یا خون مردگی غیر عادی ، خستگی یا ضعف غیر معمول در طول درمان با این دارو ، به پزشک اطلاع دهید.

شرایط نگهداری دارو:

• دارو را در ظروف مقاوم به نور و در دمای 15 تا 30 درجه سانتیگراد نگهداری نمائید.