نام ژنریک :
- سلکوکسیب
نام لاتین :
- Celecoxib
نام تجاری :
- ®Celebrex
- ®Celexib
- ®Celebrin
- ®Cobix
- ®Cebex
گروه دارویی- درمانی :
- ضد التهابی غیر استروئیدی
- ضد التهاب
- ضد درد
طبقه بندی در بارداری:
- گروه C (در سه ماهه سوم بارداری: گروه D)
اشکال دارویی:
- کپسول: 100 میلی گرم و 200 میلی گرم
موارد مصرف :
- سلکوکسیب (سلبرکس) در درد های ناشی از استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید (درد استخوان و مفاصل) مصرف می شود.
- همچنین از سلکوکسیب می توان در درد های حاد و دیسمنوره حاد (درد هنگام قاعدگی یا درد پریود در زنان) استفاده کرد.
روش و مقدار مصرف :
- مصرف کپسول سلکوکسیب در بالغین: با توجه به شدت درد 100 تا 400 میلی گرم از دارو را می توان از راه خوراکی 2 بار در روز مصرف کرد.
- دستور مصرف متداول سلکوکسیب هر 12 ساعت 1 کپسول است. نهایتا در روز می توان تا 400 میلی گرم از این دارو را استفاده کرد (2 کپسول سلکوکسیب 200 میلی گرم یا 4 کپسول سلکوکسیب 100 میلی گرم).
مکانیسم اثر :
- اثر ضد التهاب سلکوکسیب، از طریق مهار سنتز پروستاگلندین ها است و این دارو جز مهار کننده های انتخابی COX2 می باشد.
فارماکوکینتیک :
- نیمه عمر سلکوکسیب ناشناخته است.
- این دارو در کبد متابولیزه و از طریق ادرار دفع می شود.
نکات با اهمیت:
- از جمله نام های تجاری معروف داروی سلکوکسیب می توان به سلبرکس Celebrex و سبکس Cebex اشاره کرد.
- سلکوکسیب زخم های گوارشی کمتری نسبت به اکثر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی دیگر ایجاد می کند.
- سلکوکسیب احتمالا به این دلیل که یک سولفونامید است، ممکن است بثورات را ایجاد کند.
- این دارو در دوز های متعارف بر تجمع پلاکت ها اثر ندارد.
موارد منع مصرف:
- افرادی که حساسیت مفرط به آسپرین و سایر داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی و ید دارند.
- افراد مبتلا به آسم
موارد احتیاط:
- دوران شیردهی
- کودکان
- افرادی که اختلالات انعقادی دارند.
- افرادی که بیماریهای گوارشی دارند.
- افرادی که بیماری های قلبی دارند.
تداخلات دارویی:
- اگر سلکوکسیب همزمان با آسپرین مصرف شود باعث کاهش اثرات این دارو می شود.
- اگر سلکوکسیب همزمان با داروهای ضد انعقادی خوراکی مصرف شود، خطر خونریزی افزایش می یابد.
- مصرف این دارو خطر مسمومیت با لیتیوم را افزایش می دهد.
عوارض جانبی :
هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.از جمله عوارض جانبی سلکوکسیب (سلبرکس یا سبکس) می توان به مواد زیر اشاره کرد:
- CNS: ضعف، اضطراب، عصبی شدن، افسردگی
- CV: طپش قلب، آریتمی (بی نظمی در ضربان قلب)، تاکیکاردی
- EENT: تاری دید، کاهش شنوایی، درد چشم
- GI: تهوع، استفراغ، یبوست، بی اشتهایی، خونریزی گوارشی، خشکی دهان
- Hema: آنمی (کم خونی)
- Other: خارش، حساسیت به نور، سرفه
مصرف در بارداری و شیردهی:
- سلکوکسیب نباید در بارداری به خصوص سه ماهه سوم بارداری، استفاده شود.
- مصرف سلکوکسیب در دوران شیردهی توصیه نمی شود.
توجهات پزشکی - پرستاری:
- بیماران با سابقه زخم ها یا خونریزی های گوارشی، ریسک بالایی برای خونریزی گوارشی دارند.
- در طول درمان و سپس در فواصل مناسب آزمایش CBC درخواست نمائید و در صورت بروز ترومبوسیتوپنی تجویز دارو را قطع نمائید.
توجهات بیمار- خانواده:
- به منظور کاهش عوارض گوارشی سلکوکسیب، دارو را همراه با غذا یا شیر مصرف نمایید.
- دارو را باید همراه با یک لیوان آب مصرف کرد.
- باید از جویدن یا خرد کردن دارو خودداری کرد.
- مصرف سلکوکسیب در کودکان با احتیاط همراه است.
- از مصرف همزمان این دارو با سایر دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی خودداری نمایید.
- در صورت بروز خونریزی یا ضعف به پزشک مراجعه نمایید.
- بیمارانی که سابقه خونریزی گوارشی یا زخم های گوارشی دارند نباید داروی سلکوکسیب را مصرف کنند زیرا ریسک بالایی برای خونریزی گوارشی دارند.
شرایط نگهداری دارو:
- دارو را در ظروف دربسته و در دمای 15 تا 30 درجه سانتیگراد نگهداری نمائید.
برگرفته از:
- راهنمای کاربرد داروهای ژنریک ایران، تالیف دکتر رامین خدام
- درسنامه جامع داروهای رسمی ایران - ایران فارما، تالیف دکتر سعید شهراز- دکتر طاهره غازیانی
- فارماکولوژی پایه و بالینی کاتزونگ
- وبسایت http://www.Drugs.com