اقداماتی در تشخیص آسم
تشخیص آسم بر اساس چندین فاکتور شامل بررسی سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی علائم و بررسی سلامت کلی و نتایج تست ها انجام می شود.
سابقه پزشکی در تشخیص آسم
اولین قدم در تشخیص آسم صحبت با متخصص داخلی در مورد علائم و وضعیت سلامتی خود است. این کار مشخص می کند که علائم شما در اثر آسم یا سایر مشکلات ایجاد شده اند. پزشک در مورد علائم و موارد مرتبط با آسم که در معرض آن ها قرار گرفته اید از شما می پرسد. در تشخیص آسم سوالات پزشک ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- علائم شما چه هستند؟ چه زمان ظاهر می شوند؟ آیا عاملی آن ها تشدید می کند؟
- آیا شما اغلب در معرض تنباکو، غبارهای شیمیایی یا سایر محرک های موجود در هوا قرار می گیرید؟
- آیا شما به تب یا سایر علائم آلرژی دچار هستید؟
- آیا سابقه آسم، تب یونجه یا سایر آلرژی ها در خانواده شما وجود دارد؟
- شما به چه مشکلات دیگری دچار هستید؟
- چه داروها یا مکمل های گیاهی مصرف می کنید؟
- شغل شما چیست؟
- آیا حیوان خانگی دارید؟
معاینه فیزیکی برای تشخیص آسم
متخصص داخلی ممکن است معاینات زیر را برای تشخیص آسم انجام دهد:
- بینی، گلو و مسیرهای هوایی فوقانی را معاینه می کند.
- از استتوسکوپ برای گوش دادن به صدای نفس کشیدن شما استفاده می کند. خس خس کردن (صداهایی شبیه به سوت حین تنفس) یکی از مهم ترین علائم آسم است.
- پوست را برای وجود علائم آلرژی مانند اگزما و کهیر معاینه می کند.
پزشک همچنین وجود برخی نشانه ها و علائم آسم را برای تشخیص آسم در نظر می گیرد. این علائم شامل:
- خس خس کردن مکرر
- سرفه
- مشکل در تنفس
- سفتی قفسه سینه
- علائمی که در شب ظاهر شده یا تشدید می شوند.
- علائمی که با هوای سرد، ورزش یا قرارگیری در معرض آلرژن ها آغاز می شوند.
نشانه ها و علائم آسم در کودکان
نشانه ها و علائم آسم در کودکان شامل موارد بیشتری است که در زیر به آن ها اشاره می شود:
- تنفس سریع تر یا کند تر از حالت طبیعی. نوزادان اغلب 30-60 تنفس در دقیقه انجام می دهند. تعداد تنفس کودکان در دقیقه 20-40 بار است.
- سرفه مکرر یا سرفه ای که بعد از بازی تشدید می شود.
- سرفه، تولید خلط شفاف و آبریزش بینی ناشی از تب یونجه
- نرفتن به مدرسه برای چندین روز
- مشارکت محدود در فعالیت های فیزیکی
تست تشخیص آسم
پزشک ممکن است از چندین تست برای تعیین نحوه عملکرد ریه های شما و در نتیجه تشخیص آسم استفاده کند.
اسپیرومتری برای تشخیص آسم
تست اسپیرومتری مهم ترین تستی است که پزشک اغلب برای تشخیص آسم در افراد بالای 5 سال به کار می برد.
برای تعیین نحوه عملکرد ریه ها، پزشک از شما می خواهد یک نفس عمیق کشیده و با یک بازدم قوی آن را به داخل یک لوله متصل به اسپیرومتر وارد کنید.
داده های به دست آمده یعنی مقدار (حجم) هوایی که بازدم کرده اید و سرعت بازدم هوا ثبت می شوند. اگر این شاخص ها میزانی زیر حالت نرمال برای سن شما داشته باشند، این حالت می تواند به تشخیص آسم منجر گردد که راه های هوایی را تنگ کرده است.
بعد از انجام تست اسپیرومتری، پزشک از شما می خواهد یک داروی استنشاقی آسم را برای باز کردن راه های هوایی استفاده کنید و مجددا تست را انجام دهید. در صورتی که اسپیرومتری نشان دهنده بهبودی چشمگیر وضعیت ریه ها بعد از استفاده از دارو باشد، این بدین معنی است که شما به بیماری آسم دچار هستید.
تست چالش برای تشخیص آسم
اگر نتایج اسپیرومتری نرمال یا نزدیک به نرمال بودند، پزشک برای تشخیص آسم از شما درخواست می کند که موادی که موجب تنگ شدن راه های هوایی در افراد مبتلا به آسم می شوند مانند متاکولین را استنشاق کنید.
اگر شما دچار آسم ناشی از ورزش هستید، برای تحریک علائم و در نتیجه رسیدن به تشخیص آسم از شما خواسته می شود تا فعالیت فیزیکی انجام دهید. بعد از انجام تست چالش، شما مجددا اسپیرومتری را تکرار می کنید. اگر شاخص ها در تست اسپیرومتری برای تشخیص آسم نرمال بودند، شما به احتمال زیاد به بیماری آسم دچار نیستید. اما اگر شاخص های اسپیرومتری به طور چشمگیری افت کرده باشند، احتمال وجود بیماری آسم در شما وجود دارد.
تست های ریوی برای تشخیص آسم در کودکان
متخصصین به ندرت تست های ریوی را برای تشخیص آسم در کودکان زیر 5 سال انجام می دهند. در عوض، تشخیص آسم در این کودکان عموما براساس نشانه ها و علائم کودک، سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی انجام می شود. تشخیص آسم خصوصا در کودکان کوچک تر بسیار دشوار است؛ زیرا شرایط زیادی وجود دارند که موجب علائم شبه آسم در این گروه سنی می شوند.
اگر پزشک به بیماری آسم در کودک مشکوک است، ممکن است یک برونکودیلاتور (دارویی که راه های هوایی را باز می کند) تجویز نماید. اگر نشانه ها و علائم کودک بعد از مصرف این دارو بهبود یافت، تشخیص آسم در کودک صحیح بوده است.
تست نیتریک اکسید استنشاقی برای تشخیص آسم
در این تست برای تشخیص آسم، شما داخل یک لوله متصل به دستگاهی که مقدار نیتریک اسید در نفس شما را اندازه گیری می کند، تنفس می کنید. گاز نیتریک اسید به طور طبیعی در بدن تولید می شود اما سطح بالای آن در نفس می تواند نشانه ای از التهاب راه های هوایی و نشانه ای از بیماری آسم باشد.
آیا تشخیص آسم با اسپیرومتری به آمادگی خاصی نیاز دارد؟
دکتر محمد علی همایون فر متخصص داخلی در پاسخ به این سوال عنوان می دارند: بله – اولا بهتر است در مدتی که بیمار علایم دارد اسپیرومتری انجام شود و دیگر اینکه در روز انجام تست از 4-6 ساعت قبل، از برونکودیلاتور استفاده نکرده باشد.
