دروانا:

 زخم های دهانی در شیمی درمانی

آگاهی از نحوه کنترل عوارض جانبی ناشی از درمان سرطان مانند زخم های دهانی، به شما کمک می کند تا احساس بهتری در طول درمان سرطان داشته باشید. 

اگر شما می خواهید درمان سرطان را آغاز کنید، بدانید که بعضی درمان های خاص موجب زخم های دهانی یا موکوزیت دهانی می شوند. موکوزیت دهانی یک عارضه شایع بعد از درمان سرطان خصوصا شیمی درمانی است؛ این زخم ها 5 تا 10 روز بعد از آغاز درمان ظاهر شده و تا 7 تا 14 روز و یا بیشتر به طول می انجامند. درمان های سرطان موجب تخریب و از بین رفتن پوشش موکوسی دهان شده و ایجاد زخم می کنند.

زخم های دهانی اغلب دردناک و آزار دهنده هستند. این زخم ها می توانند تنها یک آسیب و یا یک عارضه جدی باشند که ادامه درمان را برای شما غیر ممکن می کنند.

زخم دهانی در شیمی درمانی

این که شما در طول شیمی درمانی زخم های دهانی را تجربه می کنید یا خیر به نوع و دوز داروی دریافتی و این که چقدر درمان را دریافت کرده اید بستگی دارد. داروهای شیمی درمانی که احتمال بروز زخم های دهانی با مصرف آن ها بیشتر است شامل:

• کاپسیتابین
• سیسپلاتین
• سیتارابین
• دوکسوروبیسین
• اتوپوساید
• فلورواوراسیل

زخم های دهانی در شیمی درمانی چند روز بعد از آغاز درمان ظاهر شده و 1 تا 3 هفته بعد از پایان درمان بهبود می یابند. زخم های دهانی معمولا در روز هفتم بعد از پایان شیمی درمانی به اوج خود می رسند.

پرتو درمانی سر یا گردن

پرتو درمانی تنها در سر و گردن موجب بروز زخم های دهانی می شود. ایجاد زخم های دهانی در اثر پرتو درمانی، به میزان پرتو درمانی در شما و این که آیا شیمی درمانی نیز به طور هم زمان انجام می شود یا خیر، بستگی دارد.

زخم های دهانی دردناک ممکن است دو تا سه هفته بعد از آغاز پرتو درمانی، ظاهر شوند. دوز قوی تر پرتو درمانی موجب شکل گیری سریع تر زخم های دهانی خواهد شد. زخم های دهانی ناشی از پرتو درمانی ممکن است 4 تا 6 هفته بعد از اتمام درمان ادامه داشته باشند.

برای پیشگیری از زخم های دهانی ناشی از درمان سرطان چه کنیم؟

با این که راه تضمین شده ای برای پیشگیری از بروز زخم های دهانی وجود ندارد، شما می توانید خطر را کاهش دهید. در مورد خطر بروز زخم های دهانی و راهکار هایی برای پیشگیری از آن ها با پزشک خود و یا متخصص پوست مشورت کنید.

پزشک ممکن است توصیه هایی برای شما داشته باشد:

• دندان های خود را چک کنید. قبل از آغاز درمان سرطان به ملاقات دندانپزشک خود بروید تا از مشکلات احتمالی دندان مانند بیماری لثه، حفره ها یا دندان هایی که باید کشیده شوند آگاه شوید.
• اگر سابقه زخم های دهانی دارید پزشک را مطلع سازید. اگر شما زخم های دهانی برگشت پذیر را در گذشته تجربه کرده اید، در این مورد با پزشک خود صحبت کنید. در برخی موارد، داروها ممکن است به پیشگیری از بروز زخم های دهانی در طول درمان سرطان کمک کنند. برای مثال بیماری که زخم های دهانی ناشی از ویروس هرپس را تجربه کرده است با مصرف داروهای ضد ویروس ممکن است از زخم های دهانی ناشی از درمان سرطان جلوگیری کند. شستشوی دهان با داروی دگزامتازون، به پیشگیری از زخم های ناشی از داروی اورلیموس کمک می کند.
• رژیم غذایی غنی از میوه ها و سبزیجات داشته باشید. مقدار زیادی میوه و سبزیجات مصرف کنید. بدن شما برای مقابله با عفونت ها در طول درمان سرطان، به ویتامین ها و مواد مغذی نیاز دارد.

بسته به نوع سرطان و درمان آن، پزشک ممکن است موارد دیگری برای کاهش خطر زخم های دهانی توصیه کند:

• سرما درمانی (کریوتراپی): در صورتی که شیمی درمانی انجام می دهید، می تواند در نیم ساعت اول درمان از تکه های یخ و یا آب سرد در اطراف دهان خود استفاده کنید. سردی موجب کاهش جریان خون و در نتیجه کاهش میزان دارویی که به دهان شما می رسد شده و احتمال خطر زخم های دهانی را پایین می آورد.
• دارو برای ترمیم سلول های دهانی: داروی پلی فرمین رشد سلول های سطح دهان شما را افزایش می دهد. اگر سلول های شما به سرعت ترمیم شوند، احتمال بروز زخم های دهانی در شما بسیار کاهش خواهد یافت.

برگرفته از: وبسایت https://www.mayoclinic.org