هیرسوتیسم چیست؟
هیرسوتیسم در واقع رشد موهای زبر و تیره در نواحی از بدن زنان است، نواحی که اغلب در انها موهای نازک رشد کرده و یا مو رشد نمی کند؛ بالای لب، روی چانه، سینه، شکم و پشت از جمله این نواحی هستند. این رشد زیاد موهای زائد در هیرسوتیسم در اثر افزایش سطح هورمون های مردانه (آندروژن ها) ایجاد می شود. در حالی که این هورمون ها در بدن تمام خانم ها ترشح می شود، افزایش سطح آن ها علت هیسوتیسم در زنان است. خانم هایی با رشد زیاد موهای زائد (هیرسوتیسم) باید توسط پزشک معاینه شوند. در بیشتر موارد، هیرسوتیسم در اثر یک مشکل جدی پزشکی ایجاد نمی شود با این حال، علت هیرسوتیسم باید مشخص گردد و وضعیت زمینه ای که عامل آن است درمان شود.
علل هیرسوتیسم
علت هیرسوتیسم تولید یا عملکرد بیش از حد هورمون هایی به نام آندروژن ها است که از تخمدان ها یا غدد آدرنال ترشح می شوند. چندین مشکل مختلف موجب تولید بیش از حد این هورمون و در نتیجه هیرسوتیسم می گردند. سندرم تخمدان پلی کیستیک و هیرسوتیسم بدون دلیل مشخص از جمله علل هیرسوتیسم هستند. در هر دو حالت، هیرسوتیسم با معاینه فیزیکی، بررسی سابقه پزشکی و خانوادگی و در برخی مواقع آزمایش های خون قابل تشخیص است.
- سندرم تخمدان پلی کیستیک. خانم های مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک اغلب هیرسوتیسم را در کنار آکنه، طاسی در جلوی سر و بی نظمی های قاعدگی تجربه می کنند. تنبلی تخمدان یک وضعیت مزمن است اما راه هایی برای درمان هیرسوتیسم ناشی از آن وجود دارد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک با سایر مشکلات همچون ناباروری (به علت بی نظمی قاعدگی)، چاقی، دیابت، سطح بالای کلسترول و احتمال بیماری قلبی همراه است.
- هیرسوتیسم ایدیوپاتیک. هیرسوتیسم ایدیوپاتیک زمانی که است که علت هیرسوتیسم مشخص نیست. این نوع از هیرسوتیسم مزمن است و افزایش تدریجی رشد موهای زبر بدن عموما تنها علامت هیرسوتیسم ایدیوپاتیک در زنان است. چرخه های قاعدگی در خانم های مبتلا به این بیماری منظم هستند.
درمان هیرسوتیسم
درمان هیرسوتیسم یک تصمیم شخصی است. میزان نرمال رشد موهای بدن در زنان محدوده وسیعی دارد. نژاد و ملیت نیز نقش مهمی در رشد موهای بدن ایفا می کنند. برای مثال خانم های آسیایی و آمریکایی موهای کمتری در بدن خود دارند در حالی که خانم های غربی و مدیترانه ای موهای بیشتر در سطح بدن خود دارند.
درمان هیرسوتیسم یا رشد زیاد موهای زائد به صبر نیاز دارد؛ زیرا چرخه حیات فولیکول های مو یک دوره شش ماهه است. اغلب داروها برای درمان هیرسوتیسم به مدت شش ماه مورد استفاده قرار می گیرند. در طول درمان هیرسوتیسم، پزشک وضعیت شما را تحت نظر دارد و در صورت نگرانی در مورد وجود مشکل زمینه ای تکرار تست ها را توصیه می کند. در صورتی که در ابتدا یک دارو موثر نباشد، دوز یا نوع داروی مصرفی برای درمان هیرسوتیسم تغییر می کند.
در مورد دوره درمان هیرسوتیسم باید گفت درمان برای همیشه انجام می شود؛ زیرا در بیشتر موارد بدن به تولید بیش از حد هورمون های مردانه ادامه می دهد. درمان هیرسوتیسم باید قبل از باردار شدن متوقف گردد. تصمیم برخی از خانم ها در نهایت این است که صرف زمان، هزینه و انرژی برای درمان هیرسوتیسم بی فایده است و وضعیت رشد موهای بدن خود را می پذیرند.
درمان هیرسوتیسم ناشی از سندرم تخمدان پلی کیستیک و بدون دلیل یکسان است. در سندرم تخمدان پلی کیستیک، دیابت، چاقی، ناباروری و فاکتورهای خطر بیماری های قلبی عروقی نیز درمان می شوند.
کم پشت کردن و برداشتن موهای زائد. برخی روش های فیزیکی برای کم پشت کردن یا برداشتن موهای زائد در هیرسوتیسم به کار می روند. این روش ها می توانند در کنار داروها برای درمان هیرسوتیسم به کار گرفته شوند. خانم های باردار باید در خصوص ایمنی روش های مختلف فیزیکی و شیمیایی برای درمان هیرسوتیسم در طول بارداری با پزشک مشورت کنند. الکترولیز و لیزر دو روش دائمی برای برداشت موهای زائد هستند. با این حال، احتمال بازگشت موها بعد از درمان هیرسوتیسم در خانم های مبتلا به تنبلی تخمدان وجود دارد.
- الکترولیز. الکترولیز با وارد کردن سوزن های ریز به داخل فولیکول های مو و اعمال جریان الکتریکی به این فولیکول ها آسیب می رساند. روش الکترولیز بهترین روش درمان هیرسوتیسم در نواحی کوچک است در حالی که درمان نواحی بزرگ تر به کمک این روش در چند جلسه انجام می گیرد. درمان هیرسوتیسم با الکترولیز ایمنی و موثر است اما دردناک و پرهزینه است.
- برداشت موهای زائد با لیزر. برداشت موهای زائد با لیزر روشی پرهزینه اما موثر، سریع و با درد کمتر است که در درمان هیرسوتیسم یا رشد زیاد موهای زائد به کار می رود. لیزر خصوصا در آن هایی که پوست عادی با موهای تیره دارند رشد موها را به طور دائمی کاهش می دهد. بیشتر افراد برای برداشت موهای زائد با لیزر به چهار تا شش جلسه درمان با فاصله حدود چهار تا شش هفته نیاز دارند. برای حفظ نتیجه درمان، بیمار باید هر شش تا دوازده ماه یکبار مجددا روش لیزر را تکرار کند.
- کرم ها. افلورنیتین هیدروکلرید یک کرم پوستی است که برای کند کردن سرعت رشد موهای زائد صورت زنان به کار می رود. این کرم در برداشت دائمی موهای زائد کمک کننده نیست. نتایج درمان هیرسوتیسم با این کرم بعد از شش تا هشت هفته مشخص می شود و با قطع درمان بعد از گذشت هشت هفته رشد موها به وضعیت قبل از درمان بازمی گردد.
