سوختگی چیست؟
سوختگی یک آسیب پوستی است که در اثر آب جوش (سوختگی با آب جوش)، قرار گیری بیش از حد در معرض نور خورشید و سایر پرتوها، تماس با شعله های آتش، مواد شیمیایی یا جریان برق (سوختگی با برق) و استنشاق دود ایجاد می شود.
سوختگی ها ممکن است به صورت مشکلات خفیف پوستی و یا وضعیت های اورژانسی و مهلک اتفاق بیافتند. بسیاری از مردم هر سال در اثر سوختگی های ناشی از آتش جان خود را از دست می دهند. درمان سوختگی ها بسته به محل و شدت، ممکن است در خانه و یا مراکز درمانی انجام گیرد.
سوختگی شدید یا سوختگی خفیف
علایم سوختگی شدید شامل موارد زیر می شوند و برای مداوای آن ها باید فورا با اورژانس تماس گرفت. سوختگی هایی که:
- عمیق هستند.
- حالت چرم مانند و خشکی در پوست ایجاد کرده اند.
- ممکن است ظاهری تیره و یا لکه های پوستی سفید، قهوه ای و یا سیاه داشته باشد.
- قطری بیش از 3 اینچ یا 8 سانتی متر داشته باشند و یا دست ها، پاها، صورت، باسن، کشاله ران و یا یک مفصل مهم را درگیر کرده باشند.
سوختگی هایی سطحی که نیازی به مراقبت اورژانس ندارند:
- قرمزی پوست سطحی مانند حالتی که در آفتاب سوختگی اتفاق می افتد.
- درد
- تاول
- ناحیه درگیر قطری بیش از 8 سانتی متر ندارد.
درمان سوختگی های شدید
در موارد سوختگی های شدید، شما می توانید تا زمان رسیدن اورژانس، اقداماتی را انجام دهید:
- فرد سوخته از آسیب بیشتر، محافظت کنید: اگر می توانید این کار را با خیال راحت انجام دهید، اطمینان حاصل کنید که فرد در تماس با منبع سوختگی قرار ندارد. در سوختگی های ناشی از برق، از قطع بودن منبع نیرو قبل از این که به فرد سوخته نزدیک شود، اطمینان حاصل کنید.
- مطمئن شوید که فرد سوخته نفس می کشد: اگر می دانید که چطور این کار را انجام دهید، در صورت نیاز از تنفس مصنوعی برای نجات فرد سوخته استفاده کنید.
- جواهرات، کمربند و سایر اشیا مزاحم را خارج کنید: باید این اشیا را به سرعت از نواحی سوخته خصوصا گردن دور کنیدو نواحی سوخته به سرعت ورم می کنند.
- نواحی سوخته را بپوشانید: از یک پانسمان مرطوب و خنک و یا یک پارچه تمیز برای پوشاندن سوختگی ها استفاده کنید.
- سوختگی ها بزرگ و شدید را در آب غوطه ور نکنید: انجام این کار موجب افت جدی درجه حرارات بدن می شود (هایپوترمی).
- مراقبت نشانه های شوک باشید: خفگی، رنگ پریدگی و یا تنفش کم عمق از علائم و نشانه های شوک هستند.
درمان سوختگی سطحی
برای درمان سوختگی سطحی می توانید:
- سوختگی را خنک کنید: نواحی سوختگی را زیر آب خنک (و نه یخ) بگیرید و یا از یک کمپرس خنک و مرطوب استفاده کنید تا درد سوختگی تسکین یابد.
- حلقه و یا سایر اشیا سفت را از نواحی سوخته جدا کنید: این کار را به سرعت و با ملایمت قبل از این ناحیه درگیر ورم کند انجام دهید.
- تاول ها را نترکانید: تاول های پر شده از مایع از بروز عفونت جلوگیری می کنند. اگر تاول ترکید، آن ناحیه را به کم آب (و صابون ملایم) شستشو دهید. از یک آنتی بیوتیک موضعی مانند پماد استفاده کنید. در صورت مشاهده راش پوستی، استفاده از پماد را متوقف سازید.
- از لوسیون استفاده کنید: زمانی که سوختگی به طور کامل خنک شد، از یک لوسیون برای مثال لوسیونی که دارای آلوئه ورا و یا یک مرطوب کننده است استفاده کنید. این کار از خشکی پوسته سوخته جلوگیری کرده و بهبودی بیشتر کمک می کند.
- سوختگی را پانسمان کنید: سوختگی را به کمک گاز استریل (و نه یک پارچه پرزدار) پانسمان کنید. برای جلوگیری از فشار بر روی پوست سوخته، پانسمان را آزاد بگذارید. پانسمان کردن ناحیه سوخته را از تماس با هوا دور نگه می دارد، درد را کاهش می دهد و از پوست دارای تاول محافظت می کند.
- در صورت نیاز، از یک مسکن غیر نسخه ای استفاده کنید: داروهایی مانند ایبوپروفن، ناپروکسین سدیم و استامینوفن مسکن های مناسبی بدین منظور هستند.
دارو های درمان سوختگی
تجویز دارو عموما برای درمان سوختگی های شدید و جدی توسط متخصص پوست صورت می گیرد.
- درمان های بر پابه آب: با استفاده از تکنیک هایی بر پایه سونوگرافی بافت های زخمی تمیز شده و روند بهبود آن ها تقویت می گردد.
- تزریق مایعات برای پیشگیری از دهیدراتاسیون و نارسایی اندام ها
- تجویز داروهای ضد درد و داروهای ضد اضطراب برای کنترل درد و اضطراب در طول دوره درمان سوختگی
- استفاده از پماد ها و کرم های سوختگی به منظور حفظ رطوبت زخم ها، کاهش درد، پیشگیری از عفونت و تسریع بهبودی
- تجویز آنتی بیوتیک های تزریقی در صورت بروز عفونت در زخم ها
- متخصص پوست ممکن است تزریق واکسن کزاز را بعد از آسیب سوختگی به شما توصیه کند.