کلسترول خون می تواند کلسترول بد بوده و عواقبی را به دنبال داشته باشد. کلسترول خوب در واقع نقش مثبتی در سلامتی ایفا می کند. نام دیگر کلسترول بد لیپوپروتئین با دانسیته پایین (LDL) است. کلسترول خوب نیز لیپوپروتئین با دانسیته بالا (HDL) نامیده می شود. زمانی که سطح ال دی ال بالا باشد، شما برای کنترل کلسترول خون به درمان دارویی به کمک استاتین ها نیاز دارید. در هر حال، با توجه به عوارض جانبی احتمالی، شما ممکن است به دنبال جایگزین دیگری برای کنترل کلسترول خون برای مثال داروی نیاسین (ویتامین ب3( باشید.
کنترل کلسترون خون: علل کلسترول بالا
علل گوناگونی برای کلسترول بالا وجود دارد. برخی از آن ها خارج از کنترل بوده و تحت تاثیر عوامل ژنتیکی هستند و برخی دیگر در اثر شیوه زندگی ایجاد می شوند که قابل تغییر هستند. فاکتورهای مختلفی که می توانند خطر کلسترول بالا را افزایش دهند عبارتند از:
- سابقه خانوادگی کلسترول بالا
- سیگار کشیدن
- خوردن غذاهای ناسالم با مقدار کلسترول و چربی اشباع شده
- ورزش نکردن
- داشتن بیماری های دیگر مانند دیابت
- مصرف داروهایی چون استروئیدها و پروژستین
- چاقی
- سن (با افزایش سن سطح کلسترول بالا می رود)
- جنسیت (سطح کلسترول در خانم ها به راحتی بالا می رود و ممکن است زیر سن 55 سالگی دچار افزایش کلسترول شوند)
کنترل کلسترول خون: استاتین ها
همان طور که می دانید، کنترل کلسترول خون تنها با انتخاب های مناسب در رژیم غذایی امکان پذیر نیست. در واقع، کلسترول در کبد ساخته می شود و از این اندام وارد جریان خون شده و در تمام بدن گردش می کند. بنابراین، تولید بیش از حد کلسترول در کبد مشکل ساز خواهد بود.
در این موارد، یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم نمی تواند برای کنترل کلسترون خون کافی باشد. شما به استاتین ها یا مهار کننده های HMG-CoA ردوکتاز برای کنترل کلسترول خون نیاز دارید. استاتین ها به عنوان داروی کنترل کلسترول خون آنزیم موجود در کبد که تولید کلسترول می کند را مهار می کنند. این داروها عموما در کاهش سطح ای دی ال کمک کننده هستند. این داروها در روند کنترل کلسترول خون، سطح کلسترول خوب را افزایش نمی دهند.
دیگر مزیت استاتین ها در کنترل کلسترول خون، توانایی حذف تجمع کلسترول در سرخرگ ها است. این کار خطر بروز حمله قلبی را کاهش می دهد؛ به همین دلیل است که استاتین ها در رژیم درمانی افرادی که در معرض خطر بالای بیماری قلبی قرار دارند تجویز می شوند. نمونه هایی از استاتین ها که برای کنترل کلسترول خون به کار می روند عبارتند از:
- آتورواستاتین
- سیمواستاتین
- فلوواستاتین
- لووستاتین
استاتین ها برای کنترل کلسترول خون در برخی بیماران بیشتر تجویز می شوند. تجویز این داروها برای خانم ها بیشتر از آقایان است. تجویز این داروها برای کنترل کلسترول خون در گروه های زیر بیشتر انجام می شود:
- افرادی که تاکنون به بیماری قلبی دچار شده اند.
- بیماران بین سنین 40 تا 75 سال که به دیابت نوع دو مبتلا هستند.
- بیماران بین سنین 40 تا 75 سال در معرض خطر بیماری قلبی در 10 سال آینده قرار دارند.
- افرادی که به طور انحصاری سطح کلسترول بالایی دارند.
استفاده از استاتین ها برای کنترل کلسترول خون اغلب برای تمام عمر است. در بیشتر موارد، شما باید تغییرات جدی و همیشگی را در سبک زندگی خود ایجاد کنید تا مدت کمتری به مصرف داروی کنترل کلسترول خون نیاز داشته باشید. اگر مصرف داروی کنترل کلسترول خون را قطع کنید، سطح آن در خون افزایش می یابد.
کنترل کلسترول خون: نیاسین
به طور طبیعی، داروی نیاسین از مواد غذایی چون مرغ و ماهی تون به دست می آید. این دارو بدن را در استفاده از انرژی موجود در غذاها یاری می دهد؛ همچنین به سلامت بیشتر چشم ها، پوست و مو کمک می کند. نیاسین همچنین در هضم مناسب و سلامت سیستم ایمنی نقش دارد.
نیاسین به عنوان داروی کنترل کلسترول خون در افرادی کاربرد دارد که نمی توانند از استاتین ها برای کنترل کلسترول خون استفاده کنند. نیاسین برای کنترل کلسترول خون در افراد مبتلا به بیماری کبدی، زخم های معده یا خونریزی های فعال استفاده نمی شود. این دارو در برخی مواقع در افرادی که تاکنون دچار حمله قلبی شده اند کاربرد دارد. این که داروی نیاسین باید در افراد در معرض خطر بیماری قلبی استفاده شود یا خیر مورد بحث است.
داروی نیاسین همچنین با افزایش سطح اچ دی ال به کنترل کلسترول خون کمک می کند و در کاهش میزان تری گلیسیرید (نوعی چربی که خطر بیماری قلبی را افزایش می دهد) نقش دارد. مصرف مکمل نیاسین می تواند تا 30 درصد یا بیشتر میزان اچ دی ال را افزایش دهد. در هر حال، مقدار نیاسین که در کنترل کلسترول خون مورد نیاز است بسیار بیشتر از مقداری است که به طور طبیعی در مواد غذایی وجود دارد. مقدار زیاد نیاسین می تواند عوارض جانبی ناخواسته ای به دنبال داشته باشد بنابراین قبل از مصرف دوز بالای نیاسین برای کنترل کلسترول خون با پزشک در این باره مشورت کنید.
دکتر الهه دشتی متخصص داخلی عنوان می دارند در ابتدای مصرف استاتین ها بایستی آنزیم های کبدی تست شود.
