بیماری نقرس
بیماری بیماری نقرس بیماری دردناکی است که بر مفاصل تاثیر می گذارد. از اولین علائم بیماری نقرس می توان به اپیزودهای شدید تورم در مفاصل اشاره کرد که اغلب در انگشتان بزرگ پا مشخص می گردد. ناحیه متورم ممکن است قرمز و گرم باشد. 50 درصد از اولین حملات نقرسی در انگشت بزرگ پا روی می دهد اما ممکن است سایر مفاصل نیز درگیر شوند. خوشبختانه با کاهش مصرف برخی داروها و عوامل محرک می توان این بیماری را تحت کنترل در آورد اما تشخیص بیماری نقرس دشوار می باشد و برنامه های درمانی باید بر اساس نیازهای فرد تنظیم گردد.
علائم نقرس
حملات نقرسی معمولا به طور ناگهانی و شب هنگام روی می دهد. از جمله علائم بیماری نقرس عبارت است از:
- درد ناگهانی مفاصل: این بیماری معمولا بر انگشت شست پا تاثیر می گذارد، اما احتمال بروز آن در مفاصلی مانند زانو، آرنج و مچ نیز وجود دارد (بیماری نقرس مچ پا). درد در 4 تا 12 ساعت اول بعد از آغاز شدن بسیار شدید می باشد.
- دوره نقاهت دردناک: بعد از آنکه درد شدید ناشی از حمله فروکش کرد ناحیه مورد حمله به مدت چند روز تا چند هفته دچار ناراحتی خواهد بود. حملات نقرسی آینده معمولا طولانی تر بوده و بر مفاصل بیشتری تاثیر می گذارد.
- التهاب و قرمزی: مفصل آسیب دیده متورم شده، همچنین قرمز و داغ می گردد.
- محدود شدن حرکت: ابتلا به بیماری نقرس پیشرفته امکان داشتن حرکت نرمال در مفصل آسیب دیده را محدود خواهد کرد.
علت نقرس
علت بیماری نقرس تجمع اسید اوریک در بدن می باشد. اسید اوریک یکی از ترکیبات زائدی است که در بدن تولید می شود. کریستال های ناشی از اسید اوریک در مفاصل رسوب می کند. این کریستال ها سلول های سفید خونی را مورد حمله قرار می دهند و در نتیجه آن حملات دردناکی روی می دهد. رسوب اسید اوریک در مسیر ادراری نیز منجر به بروز سنگ های کلیوی می شود. علت تجمع اسید اوریک افزایش تولید آن و یا عدم کارکرد مناسب کلیه ها در دفع اسید اوریک می باشد. برخی غذا و داروها سبب افزایش مقدار اسید اوریک در بدن و ایجاد حملات نقرسی می شود. از جمله این فاکتورها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گوشت قرمز
- افزایش مصرف الکل
- نوشیدنی های شیرین و غذاهای حاوی فروکتوز
- برخی داروها مانند آسپرین در دوز اندک (از آنجاییکه آسپرین افراد را علیه حملات قلبی محافظت می کند عدم مصرف آسپرین در افراد مبتلا به این بیماری توصیه نمی شود)
- برخی داروهای مدر مانند هیدروکلروتیازید و فورزماید
- داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی که در پیوند اعضا استفاده می شود مانند سیکلوسپورین
خطرات نقرس
افراد مبتلا به این بیماری ممکن است دچار حملات نقرسی شدید شوند. از جمله خطرات بیماری نقرس عبارت است از:
- بیماری نقرس عود شونده: برخی افراد ممکن است هرگز حملات نقرسی را مجددا تجربه نکنند، اما برخی دیگر ممکن است چندین بار در سال دچار حملات نقرسی شوند. عدم درمان ممکن است تخریب مفاصل را به دنبال داشته باشد.
- بیماری نقرس پیشرفته: عدم درمان بیماری نقرس ممکن است سبب بروز کریستال های اسید اوریک زیر پوست شود، عارضه ای که آن را توفی می نامند. توفی معمولا دردناک نیست اما احتمال تورم و حساس شدن آن طی حملات نقرسی وجود دارد.
- سنگ های کلیوی: کریستال های اوره در مجاری ادرار افراد مبتلا به این بیماری جمع می شوند و سبب بروز سنگ کلیه می گردند.
درمان نقرس: داروهای نقرس
آیا بیماری نقرس قابل درمان است؟ این بیماری قابل کنترل می باشد، اما درمان قطعی بیماری نقرس وجود ندارد. باید توجه داشت اغلب افراد مبتلا به این بیماری اغلب از بیماری های دیگری نیز رنج می برند بنابراین درمان کمی دشوار بوده و باید بر اساس نیازهای بیماری تنظیم شود.
در درمان بیماری نقرس هدف این است که مقدار اسید اوریک در خون به کمتر از 6 میلی گرم در دسی لیتر برسد. بیمارانی که به طور مکرر تحت حملات نقرسی قرار گرفته ممکن است دچار سنگ کلیه بوده و یا مقدار اسید اوریک درخون آن ها بسیار بالا باشد، این بیماران باید از داروهایی برای کاهش مقدار اسید اوریک بهره برند. استفاده از این دسته از داروهای بیماری نقرس از شدت درد نمی کاهد اما دفعات حملات نقرسی را کاهش می دهد. آلوپورینول از جمله داروهای متداولی است که برای کاهش مقدار اسید اوریک خون مورد استفاده قرار می گیرد. آلوپورینول تولید اسید اوریک را مسدود می کند. دارویی مانند پروبنسید نیز به حذف اسید اوریک از کلیه ها کمک می کند.
کلشی سین یکی از داروهای بیماری نقرس است که در درمان حملات حاد مورد تجویز قرار می گیرد، اما استفاده از کلشی سین عوارضی مانند تهوع، استفراغ، اسهال یا سایر مشکلات را به دنبال دارد. بیماران مبتلا به اختلالات کلیوی و کبدی نیز باید از دوز اندک کلشی سین بهره برند. داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایندومتاسین و ناپروکسن نیز در درمان حملات نقرسی حاد مورد تجویز قرار دارد. کورتیکواستروئید ها از دسته دارویی دیگری هستند که در درمان حملات نقرسی حاد استفاده می شود (پردنیزون).
هنگامی که دچار حملات نقرسی می شوید از کمپرس یخ روی نواحی آسیب دیده استفاده کنید. نوشیدن روزانه یک لیوان شیر کم چرب نیز ممکن است به کاهش مقدار اسید اوریک در طول زمان کمک کند. محدودیت مصرف الکل و نوشیدنی های شیرین، افزایش مصرف آب، محدود کردن محصولاتی مانند گوشت و غذاهای دریایی از جمله دیگری اقداماتی است که در پیشگیری بیماری نقرس موثر می باشد.
