معنی سیستوسل
معنی سیستوسل چیست؟ سیستوسل زمانی روی می دهد که بافت پشتیبان بین دیواره واژن و مثانه تضعیف شده و سبب بیرون زدگی مثانه به سمت واژن شود. به عبارتی سیستوسل همان افتادگی مثانه می باشد. کشیدگی ماهیچه هایی که ارگان های لگنی را پشتیبانی می کنند می تواند در ایجاد این ناراحتی نقش داشته باشد. چنین کشیدگی هایی معمولا هنگام زایمان، یبوست مزمن، سرفه های خشن و یا بلند کردن اجسام سنگین روی می دهد. سیستوسل بعد از دوران یائسگی مشکلاتی را برای خانم ها ایجاد خواهد کرد.
در مواردی که افتادگی مثانه ضعیف یا متوسط باشد گزینه هایی غیر از جراحی می تواند در درمان سیستوسل موثر باشد. در موارد شدید عمل ترمیم سیستوسل ضروری خواهد بود تا واژن و سایر ارگان های لگن در موقعیت مناسب قرار گیرند. اما در نظر داشتن عوارض عمل سیستوسل مورد دیگری است که در درمان سیستوسل باید بدان توجه شود.
علایم سیستوسل
در موارد خفیف، این ناراحتی سبب بروز علائم بالینی نمی شود اما در موارد شدید علایم سیستوسل عبارت است از:
- احساس پر بودن و فشار در لگن و واژن
- افزایش ناراحتی هنگام سرفه، بلند کردن اجسام و یا فشار آوردن حین مدفوع
- احساس عدم تخلیه کامل مثانه بعد از ادرار کردن
- عفونت های ادراری مکرر
- درد یا نشتی ادرار حین نزدیکی جنسی
- در موارد شدید سیستوسل، بافت بیرون زده در دهانه واژن احساسی مانند نشستن بر روی تخم مرغ را در فرد ایجاد می کند.
علایم سیستوسل معمولا به دنبال ایستادن های طولانی مدت تشدید می شود و با دراز کشیدن علایم برطرف می گردد.
موارد شدید علایم سیستوسل می تواند آزار دهنده باشد. افتادگی مثانه می تواند تخلیه مثانه را با دشواری رو به رو سازد. سیستوسل با افزایش احتمال ابتلا به عفونت های مثانه ارتباط دارد.
علل ایجاد سیستوسل
کف لگن متشکل از ماهیچه ها، رباط ها و بافت همبند می باشد که مثانه و سایر ارگان های لگنی را پشتیبانی می کند. اتصالات بین ماهیچه های کف لگن و رباط ها در طول زمان و در نتیجه رویدادهایی مانند زایمان یا کشیدگی مزمن ماهیچه های کف لگن تضعیف می شوند. زمانیکه چنین چیزی روی دهد مثانه از محور نرمال خود پایین تر آمده و به سمت واژن دچار بیرون زدگی می شود. در اصل معنی سیستوسل همان افتادگی مثانه می باشد.
علل احتمالی دخیل در ایجاد افتادگی مثانه عبارت است از:
- بارداری و زایمان طبیعی
- اضافه وزن یا چاقی
- بلند کردن مکرر اجسام سنگین
- تحریک های ناشی از حرکات روده
- سرفه یا برونشیت مزمن
فاکتورهای خطری که احتمال ایجاد افتادگی مثانه را افزایش می دهند عبارت است از:
- زایمان: خانم هایی که یک یا بیش از یک بار زایمان طبیعی انجام داده اند در خطر ابتلا به بیماری قرار دارند.
- افزایش سن: ریسک ایجاد این ناراحتی با بالا رفتن سن افزایش می یابد. مخصوصا بعد از یائسگی که ترشح مقدار استروژن در بدن کاهش می یابد که ریسک ایجاد سیستوسل افزایش می یابد؛ زیرا استروژن در تقویت ماهیچه های کف لگن نقش بسزایی دارد.
- هیسترکتومی: هیسترکتومی یا برداشتن رحم می تواند در تضعیف ماهیچه های کف لگن نقش داشته باشد.
- فاکتورهای ژنتیکی: برخی خانم ها بافت همبند ضعیف تری دارند به همین دلیل بیشتر در خطر ابتلا به سیستوسل قرار دارند.
- چاقی: خانم هایی که دچار اضافه وزن هستند بیشتر در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
برای کاهش احتمال ابتلا به این بیماری توجه به موارد زیر اهمیت دارد:
- انجام ورزش هایی موسوم به کگل به منظور تقویت ماهیچه های کف لگن
- درمان یبوست با مصرف کافی مایعات و فیبر
- پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین
- کنترل سرفه
- پرهیز از کشیدن سیگار
- پرهیز از اضافه وزن
تشخیص و درمان سیستوسل
برای تشخیص این ناراحتی متخصص زنان گزینه های زیر را در نظر خواهد داشت:
- انجام معاینه لگن
- انجام آزمایش ادرار و مثانه برای بررسی عملکرد مثانه و بررسی احتمال عفونت
درمان سیستوسل بستگی به شدت سیستوسل و شرایط بیمار دارد. موارد خفیف بیماری نیازی به درمان نخواهد داشت. تنها لازم است هر از چند گاهی توسط متخصص زنان مورد معاینه قرار گیرید و در عین حال ورزش های کگل را برای تقویت ماهیچه های لگن انجام دهید. اگر اقدامات شخصی موثر واقع نشود گزینه های درمان سیستوسل عبارت است از:
- استفاده از دستگاهی به نام پساری: پساری واژینال نوعی حلقه پلاستیکی می باشد که وارد واژن می شود تا از مثانه محافظت کند.
- استروژن درمانی: در برخی موارد متخصص زنان برای درمان سیستوسل استفاده از استروژن به فرم کرم، قرص و یا حلقه های واژینال را توصیه خواهد کرد، مخصوصا اگر فرد در دوران یائسگی قرار داشته باشد. زیرا استروژن در تقویت ماهیچه های کف لگن نقش مهمی دارد.
انجام عمل ترمیم سیستوسل چه زمان ضرورت می یابد؟
اگر علایم سیستوسل آزار دهنده باشد در آن صورت ممکن است انجام عمل ترمیم سیستوسل ضرورت پیدا کند. این عمل به صورت واژینال انجام می شود. در طی این عمل، مثانه به محل قبلی خود کشیده می شود، بافت اضافی خارج شده و ماهیچه ها و رباط های لگن سفت می گردد. در طول انجام عمل ترمیم سیستوسل پزشک از گرافت پیوندی استفاده می کند تا بافت واژن را تقویت کند. اگر شما دچار بیرون زدگی رحم باشید پزشک علاوه بر ترمیم ماهیچه ها و بافت های لگن انجام هیسترکتومی را توصیه خواهد کرد. اگر قصد باردار شدن داشته باشید باید انجام هیسترکتومی را تا بعد از دنیا آوردن فرزند به تاخیر بیندازید.
مزیت انجام این عمل می تواند سال ها به طول انجامد اما احتمال عود علایم از عوارض عمل سیستوسل محسوب می شود.
برگرفته از: وبسایت https://www.mayoclinic.org