متفورمین و سندرم تخمدان پلی کیستیک
سندرم تخمدان پلی کیستیک 3% تا 8% خانم ها را در سنین باروری درگیر می سازد. اتیولوژی سندرم تخمدان پلی کیستیک ناشناخته است اما تشخیص به موقع، دریافت درمان های مناسب و کاهش وزن می تواند به اغلب بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک کمک کند. هایپرآندروژنیسم (افزایش هورمون های مردانه)، بزرگ شدن تخمدان ها و چرخه های قاعدگی نامنظم از معیارهای تشخیص سندرم تخمدان پلی کیستیک می باشد. خانم های مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک ممکن است در سال کمتر از 9 پریود را تجربه کنند. بنابراین فاصله بین پریودهای آنها ممکن است بیش از 35 روز باشد. خانم های مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک به دلیل عدم تعادل هورمونی در تخمک گذاری (آزاد سازی تخمک) با اختلالاتی رو به رو هستند. همانطور که ذکر شد در بیماری تخمدان پلی کیستیک تخمدان ها بزرگ شده و اغلب حاوی تعداد زیادی از کیست های کوچک می باشند. این کیست ها دارای تخمک های نابالغ هستند. اختلال در تخمک گذاری می تواند عدم موفقیت در بارداری یا نازایی را به همراه داشته باشد. علاوه بر ناباروری، از دیگر علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک می تواند آمنوره، چاقی و سندرم متابولیک همراه باشد. مشکلات متابولیکی مرتبط با مقاومت انسولینی از شایع ترین علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک محسوب می شود. به این ترتیب ریسک ابتلا به دیابت در افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک افزایش می یابد. افزایش میزان انسولین می تواند در روند سنتز آندروژن اختلالاتی را به همراه داشته باشد.
مصرف متفورمین در تخمدان پلی کیستیک فواید زیادی را به همراه دارد. متفورمین به عنوان داروی حساس کننده سلول ها نسبت به انسولین می تواند سنتز کبدی گلوکز را کاهش و برداشت گلوکز در ماهیچه های اسکلتی را افزایش دهد. علاوه بر این کاهش وزن به عنوان عارضه جانبی ناشی از متفورمین می تواند در این بیماران موثر واقع شود. همچنین شواهد نشان می دهد استفاده از متفورمین در بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک می تواند منجر به القای تخمک گذاری در این بیماران شود.
متفورمین در درمان ناباروری افراد مبتلا به تخمدان پلی کیستیک می تواند به عنوان درمان کمکی در کنار روش های کمک باروری مورد توجه قرار گیرد تا مشکلات متابولیک زمینه ای را برطرف ساخته از طرفی پاسخ به تحریک تخمک گذاری را نیز بهبود می بخشد. همچنین استفاده از متفورمین می تواند احتمال بروز سندرم هایپراستیمولاسیون تخمدان را نیز به هنگام انجام IVF کاهش دهد. این سندرم عارضه ای است که در برخی موارد به دنبال درمان های ناباروری اتفاق می افتد و منجر به درد و تورم تخمدان ها می گردد. بنابراین باید به عوارض متفورمین در تخمدان پلی کیستیک نیز توجه داشت. باید به خاطر داشت استفاده از متفورمین در بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک همیشه مطلوب نیست و در برخی موارد می تواند پاسخ به گنادوتروپین ها را کاهش دهد. بنابراین ممکن است همه بیماران به متفورمین پاسخ مناسبی نشان ندهند.