بارداری دوران بسیار خاصی در زندگی زنان محسوب می شود. در بارداری بدن دچار تغییرات زیادی می گردد. دراین دوران سلامت بدن مادر و جنین باید به طور مرتب مانیتور گردد. آزمایش روتین بارداری شامل برخی تست ها است که در طول بارداری تکرار می شود. برخی افراد باید تست های بیشتری نیز علاوه بر آزمایش روتین بارداری انجام دهند. انجام تست های بیشتر بستگی به سن، تعداد جنین، وضعیت سلامت مادر، سابقه خانوادگی در ابتلا به بیماری ها و نتایج تست های قبلی خواهد داشت. آزمایش روتین بارداری و معاینات مراقبتهای دوران بارداری شامل موارد زیر می باشد:
- معاینات مراقبتهای دوران بارداری (اندازه گیری فشار خون): فشار خون در تمام دوران بارداری به طور مرتب اندازه گیری می شود. اندازه گیری فشار خون روشی بی درد است و به شناسایی زود هنگام عارضه ای به نام پره اکلامپسی کمک می کند. پره اکلامپسی به افزایش فشار خون در بارداری اشاره دارد. این عارضه بر سلامت کلیه ها و کبد تاثیر می گذارد. پره اکلامپسی در صورت عدم درمان منجر به بروز مشکلات بسیار خطرناکی در بارداری می شود.
- آزمایش روتین بارداری (تست ادرار): در تست ادرار علائمی مانند عفونت کلیه، مثانه و دفع بیش از حد پروتئین در ادرار بررسی می شود. دفع پروتئین در ادرار یکی از مهم ترین علائم پره اکلامپسی است.
- آزمایش روتین بارداری (آزمایش خون): انجام آزمایش خون به عنوان یکی از موارد آزمایش روتین بارداری با هدف بررسی احتمال بیماری های مقاربتی، هپاتیت بی، اچ آی وی و آنمی انجام می شود. همچنین این مورد از آزمایش روتین بارداری برای تعیین گروه خونی و فاکتور Rh انجام می گردد. در تست فاکتور Rh سازگاری گروه خونی مادر با جنین بررسی می شود.
- آزمایش روتین بارداری (غربالگری عفونت استرپتوکوک گروه بی): در این مورد از آزمایش روتین بارداری به دنبال باکتری استرپتوکوک گروه بی می باشیم که منجر به بروز مشکلاتی مانند پنومونی و سایر عفونت ها در نوزاد می شود. این آزمایش روتین بارداری بین هفته 35 تا 37 بارداری انجام می شود. به منظور بررسی وجود این باکتری از ترشحات واژن و رکتوم نمونه برداری انجام می شود. انجام این آزمایش روتین بارداری بی درد است. اگر نتیجه این تست مثبت باشد درمان با استفاده از آنتی بیوتیک انجام می شود.
- آزمایش روتین بارداری (اندازه ارتفاع رحم): در این آزمایش روتین بارداری اندازه ارتفاع رحم به منظور بررسی رشد جنین اندازه گیری می شود. این آزمایش روتین بارداری نیز بی درد می باشد.
- آزمایش روتین بارداری (تست غربالگری چالش گلوکز و تست تحمل قند): در این آزمایش روتین بارداری مقدار قند خون اندازه گیری می شود تا احتمال ابتلا به دیابت بارداری بررسی شود. این آزمایش روتین بارداری در هفته 24 تا 28 ام بارداری انجام می گردد. پیش از انجام این آزمایش روتین بارداری ابتدا باید نوشیدنی شیرینی مصرف شود سپس یک ساعت بعد مقدار قند خون اندازه گیری می شود.
- آزمایش روتین بارداری (سونوگرافی): سونوگرافی شامل غربالگری سه ماهه اول، غربالگری سه ماهه دوم، سونوگرافی رشد 28 هفتگی و سونوگرافی نحوه قرارگیری جنین در 36 هفتگی انجام می شود. اگر بارداری پرخطر باشد در آن صورت ضروری است چندین سونوگرافی انجام شود. در سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی تصویری از جنین در حال رشد ایجاد می شود.
- آزمایش روتین بارداری (غربالگری کروموزومی): این مورد از آزمایش روتین بارداری به بررسی شرایطی مانند سندرم داون، اسپینابیفیدا و سیستیک فیبروزیس می پردازد. آزمایش روتین بارداری با هدف غربالگری کروموزومی با استفاده از نمونه خون، نمونه برداری از پرزهای جفتی جنین یا آمنیوسنتز انجام می شود. در آمنیوسنتز و نمونه برداری از پرزهای جفتی جنین، سوزنی نازک از طریق شکم وارد شده و بخشی از مایع اطراف جنین نمونه برداری می شود. نمونه به آزمایشگاه فرستاده خواهد شد. نمونه برداری از پرزهای جفتی جنین نیز به مطالعه نمونه بافتی حاصل از جفت می پردازد. انجام آمنیوسنتز و نمونه برداری از پرزهای جفتی جنین خطر سقط را به دنبال دارد. انجام این مورد از آزمایش روتین بارداری می تواند کمی دردناک باشد.
- معاینات مراقبتهای دوران بارداری (تست بدون استرس): در این مورد از آزمایش روتین بارداری ضربان قلب جنین و میزان اکسیژن رسانی اندازه گیری می شود. این آزمایش روتین بارداری در سه ماهه سوم بارداری انجام می شود.
- آزمایش روتین بارداری (شمارش حرکات جنین): در این تست تعداد حرکات و ضربه جنین توسط مادر شمارش می شود. حرکات جنین از هفته بیستم قابل درک می باشد. اگر احساس می کنید جنین حرکت نمی کند فورا با متخصص خود تماس حاصل کنید.
- آمنیوسنتز و CVS (نمونه گیری از مایع آمنیون و یا خون بند ناف) آزمایشات تخصصی تشخیص ناهنجاری های جنین
- تست آنتی بادی سرخجه
دکتر فریبا ناطقی
جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی
سرکار خانم دکتر فریبا ناطقی جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی، دارای بورد تخصصی و دارای مدرک سونوگرافی از ARDMS آمریکا و همچنین عضو انجمن زنان و زایمان شیراز و ایران می باشند.
