جفت به دیواره رحم متصل شده است و در خونرسانی به جنین نقش مهمی ایفا می کند. جفت سر راهی شرایطی است که در آن جفت در بخش پایینی رحم به نحوی قرار می گیرد که بخش یا همه قسمت دهانه رحم را می پوشاند. دهانه رحم در قسمت ابتدای رحم و بالای واژن قرار دارد. عارضه جفت سر راهی 1 مورد از هر 200 بارداری می باشد. اگر جفت سر راهی در بارداری در اوایل این دوران روی دهد معمولا مشکلی ایجاد نمی شود. اما بروز جفت سر راهی در بارداری در اواخر این دوران احتمال بروز خونریزی و سایر عوارض را به دنبال دارد. به طور معمول جفت در بخش بالای دیواره رحم رشد می کند و از دهانه رحم دور می باشد و تا زمان تولد در محل باقی می ماند. در طول مراحل آخر وضع حمل جفت از دیواره رحم جدا می شود و در این مرحله انقباضات سبب می شود تا جفت به کانال زایمان وارد شود. در طول وضع حمل جنین از طریق دهانه رحم وارد کانال زایمان می گردد. اگر عارضه جفت سر راهی در بارداری روی دهد در آن صورت اتساع دهانه رحم برای وضع حمل سبب پارگی عروق خونی می شود که جفت را به رحم متصل ساخته است. این رویداد می تواند خونریزی شدیدی را در طول وضع حمل و زایمان به دنبال داشته باشد و جنین و مادر را در خطر قرار دهد.
جفت سر راهی در بارداری: علائم و تشخیص
شایع ترین علامت جفت سر راهی در بارداری خونریزی بی درد از واژن در نیمه دوم بارداری است. اگر در هر زمانی از بارداری دچار خونریزی شدید فورا متخصص زنان خود را در جریان قرار دهید. اگر خونریزی شدید باشد احتمال بستری شدن در بیمارستان مطرح می گردد. برای تشخیص جفت سر راهی در بارداری از سونوگرافی استفاده می شود تا موقعیت جفت تعیین گردد. در برخی موارد متخصص زنان ممکن است از سونوگرافی ترانس واژینال برای تشخیص جفت سر راهی در بارداری استفاده کند. حتی اگر خونریزی واژینالی در کار نباشد انجام سونوگرافی روتین در سه ماهه دوم بارداری می تواند وجود جفت سر راهی را نشان دهد. اگر دچار جفت سر راهی در بارداری شدید باید بدانید این عارضه در سه ماهه دوم بارداری معمولا برطرف می گردد.
جفت سر راهی در بارداری: درمان
درمان جفت سر راهی در بارداری بستگی به زمان بارداری، میزان وخامت خونریزی و سلامتی مادر و جنین دارد. هدف در نهایت این است که تا حد امکان روند ادامه بارداری حفظ شود. در برخی موارد برای پیشگیری از خونریزی شدید ناشی از جفت سر راهی در بارداری نیاز به انجام سزارین وجود دارد. اگر مقدار خونریزی زیاد باشد در آن صورت به تزریق خون نیاز خواهیم داشت. در این شرایط ممکن است برای تسریع بلوغ ریه جنین از داروهای کورتیکواستروئید استفاده شود. اگر خونریزی ناشی از جفت سر راهی در بارداری بسیار شدید بوده و بارداری در هفته های 34 تا 36 ام باشد در آن صورت ممکن است انجام سزارین توصیه شود.
جفت سر راهی در بارداری: فاکتورهای خطر و پیشگیری
علت دقیق بروز جفت سر راهی در بارداری مشخص نیست اما به نظر می رسد فاکتورهای خطر جفت سر راهی در بارداری موارد زیر باشد:
- مصرف سیگار
- استفاده از کوکائین
- سن بالای 35 سال
- بارداری چند قلو
- سابقه جراحی در رحم
اگر در بارداری قبلی سابقه جفت سر راهی در بارداری وجود داشته باشد در آن صورت احتمال ابتلای مجدد به جفت سر راهی 2 تا 3 درصد می باشد. راهکاری برای پیشگیری از بروز جفت سر راهی در بارداری در دست نیست اما با عدم مصرف سیگار و کوکائین می توانید احتمال ابتلا به جفت سر راهی در بارداری را کاهش دهید.
