دیابت بارداری به افزایش قند خون در بارداری اشاره دارد که معمولا بعد از زایمان از بین می رود. دیابت بارداری در هر زمانی از بارداری روی می دهد اما احتمال وقوع آن در سه ماهه دوم بارداری بیشتر می باشد. اگر بدن نتواند متناسب با نیازهای دوران بارداری انسولین ترشح کند در آن صورت دیابت بارداری روی می دهد. دیابت بارداری سبب بروز مشکلاتی در طول بارداری و پس از آن می شود. همه خانم ها ممکن است به این شرایط دچار شوند اما احتمال وقوع دیابت بارداری در برخی افراد بیشتر می باشد:
- اگر شاخص توده بدن بالای 30 باشد.
- اگر سابقه تولد نوزادی با وزن حدود 4.5 کیلوگرم یا بیشتر وجود داشته باشد.
- سابقه ابتلا به دیابت بارداری در بارداری های قبلی وجود داشته باشد.
- اگر سابقه ابتلا به دیابت در مادر، پدر یا خواهر و برادرهای شما وجود داشته باشد.
دیابت بارداری معمولا منجر به بروز علائم بالینی نمی شود. در اغلب موارد افزایش قند خون به هنگام انجام غربالگری مشخص می شود. برخی خانم ها با افزایش مقدار قند خون علائم زیر را نشان می دهند:
- افزایش احساس تشنگی
- نیاز به ادرار کردن بیش از حد معمول
- خشکی دهان
- احساس خستگی
عوارض دیابت بارداری در کوتاه مدت
اغلب خانم های مبتلا به دیابت بارداری می توانند بارداری نرمال داشته و نوزادان سالمی را به دنیا بیاورند. اما برخی از عوارض دیابت بارداری بدین قرار است:
- عوارض دیابت بارداری: نوزاد به هنگام تولد وزنی بیش از حد نرمال دارد به این ترتیب زایمان دشوار شده و احتمال انجام سزارین یا القای زایمان ایجاد می شود.
- عوارض دیابت بارداری: مقدار مایع آمنیوتیک در رحم افزایش می یابد. این شرایط پلی هیدرآمینوس نام دارد. این مورد از عوارض دیابت بارداری احتمال زایمان زودرس و مشکلاتی حین زایمان را همراه دارد.
- عوارض دیابت بارداری: احتمال زایمان زودرس یکی از عوارض دیابت بارداری می باشد. زایمان زودرس به زایمان قبل از هفته 37 بارداری اطلاق می شود.
- عوارض دیابت بارداری: پره اکلامپسی یکی دیگر از عوارض دیابت بارداری می باشد. در این شرایط فشار خون افزایش یافته و اختلال در عملکرد ارگان ها مشخص می شود.
- عوارض دیابت بارداری: احتمال بروز افت قند خون یا زردی پوست و چشم ها پس از تولد در نوزاد یکی از عوارض دیابت بارداری می باشد که به درمان بیمارستانی نیاز خواهد داشت.
- عوارض دیابت بارداری: احتمال مرده زایی یکی دیگر از عوارض دیابت بارداری می باشد.
- عوارض دیابت بارداری: ابتلا به دیابت بارداری احتمال ابتلا به دیابت نوع دو را در زندگی آینده مادر افزایش می دهد و این نیز یکی دیگر از عوارض دیابت بارداری می باشد.
عوارض دیابت بارداری: غربالگری دیابت بارداری
در هفته 8 تا 12 بارداری متخصص زنان و زایمان احتمالات مربوط به دیابت بارداری را در نظر خواهد گرفت. اگر فاکتورهای خطر ابتلا به دیابت بارداری وجود داشته باشد در آن صورت تست غربالگری انجام می شود. تست غربالگری تست تحمل گلوکز خوراکی یا OGTT نام دارد که انجام آن حدود 2 ساعت زمان می برد. این تست با استفاده از نمونه خونی انجام می شود که صبح ناشتا نمونه برداری شده است. سپس از فرد خواسته می شود تا نوشیدنی شیرینی استفاده کند. بعد از دو ساعت نمونه خون دیگری گرفته می شود و مقدار گلوکز دوباره اندازه گیری می شود. این تست معمولا در هفته 24 تا 28 بارداری انجام می شود. اگر سابقه ابتلا به دیابت بارداری وجود داشته باشد این تست ممکن است زودتر انجام شود سپس در هفته 24 تا 28 بارداری نیز دوباره تکرار خواهد شد.
احتمال تجربه عوارض دیابت بارداری با کنترل مناسب قند خون کاهش خواهد یافت. به بیمار آموزش داده خواهد شد تا با استفاده از کیت هایی اقدام به اندازه گیری قند خون کند. مقدار قند خون با توجه به رژیم غذایی مناسب و ورزش کاهش خواهد یافت اما اگر این تغییرات به کاهش قند خون کمکی نکرد استفاده از برخی داروها ضرورت می یابد. داروهایی که برای درمان دیابت بارداری استفاده می شود ممکن است به صورت قرص یا انسولین تزریقی باشد.
عوارض دیابت بارداری: بلند مدت
دیابت بارداری معمولا بعد از زایمان از بین می رود اما برخی خانم ها ممکن است در طولانی مدت عوارض دیابت بارداری را تجربه کنند. از جمله عوارض دیابت بارداری در طولانی مدت عبارت است از:
- احتمال تکرار این شرایط در بارداری های آینده یکی از عوارض دیابت بارداری می باشد.
- احتمال ابتلا به دیابت نوع دو یکی دیگر از عوارض دیابت بارداری می باشد.
توصیه می شود 6 تا 13 هفته بعد از زایمان آزمایش خون دهید و پس از آن نیز به طور سالانه این تست را تکرار کنید تا از نرمال بودن مقدار قند خون خود اطمینان حاصل کنید. به خاطر داشته باشید حتی اگر احساس بیمار بودن نیز نمی کنید باید آزمایش قند خون را انجام دهید زیرا در خیلی از موارد ممکن است دیابت علائمی را در ابتدا نشان ندهد. داشتن رژیم غذایی مناسب، کنترل وزن در محدوده نرمال و انجام ورزش مکرر می تواند عوارض ناشی از دیابت را کاهش دهد. به خاطر داشته باشید پیش از آنکه برای بارداری مجدد اقدام کنید ابتدا وضعیت دیابت خود را چک کنید. اگر به دیابت مبتلا باشید باید پیش از باردار شدن قند خون خود را در محدوده نرمال در آورید.
