سونوگرافی داپلر در بارداری روشی بی خطر برای ارزیابی خونرسانی به جنین می باشد. ضرورت سونوگرافی داپلر در بارداری توسط متخصص زنان تعیین می شود. در مقاله پیش رو به پاسخ این پرسش می پردازیم که سونوگرافی داپلر در بارداری چگونه انجام میشود؟

دروانا: 

 سونوگرافی داپلر در بارداری چیست؟

سونوگرافی داپلر در بارداری جریان خون را از طریق بند ناف و سایر بخش های بدن جنین مانند مغز و قلب او اندازه گیری می کند. انجام سونوگرافی داپلر در بارداری نشان می دهد آیا جنین اکسیژن و مواد مغذی مورد نیاز را از طریق جفت دریافت می کند یا خیر. سونوگرافی داپلر در بارداری می تواند همزمان با اسکن های نرمال انجام شود، زیرا تجهیزات لازم برای هر دو روش مشابه می باشد. اغلب دستگاههای سونوگرافی قابلیت عملکرد داپلر را نیز دارار می باشند. و اما سونوگرفی داپلر در بارداری چگونه انجام میشود؟ در هر دو روش متخصص زنان مقداری ژل روی شکم قرار می دهد و سپس با استفاده از دستگاهی به نام مبدل آن را روی پوست حرکت می دهد. دستگاه مبدل امواج صوتی را از طریق بند ناف به بدن جنین همچنین سیستم گردش خون او می رساند. به این ترتیب تصاویری روی صفحه نمایش داده می شود که روند جریان خون را نشان می دهد. سونوگرافی داپلر در بارداری ایده مناسبی است که از عملکرد بدن جنین اطلاعاتی را در اختیار قرار می دهد. بسته به اطلاعاتی که از بارداری و جنین مورد نیاز می باشد نواحی مختلفی در طول انجام سونوگرافی داپلر در بارداری بررسی می شود. مدت زمان انجام سونوگرافی داپلر در بارداری حدود چند دقیقه است. پس از انجام سونوگرافی داپلر در بارداری، پزشک متخصص نتایج را فورا در اختیار قرار می دهد.

خطرات سونوگرافی داپلر در بارداری 

همانند سایر روش های سونوگرافی انجام سونوگرافی داپلر در بارداری خطری در پی ندارد. اگر سونوگرافی داپلر در بارداری توسط متخصص متبحر انجام شود در آن صورت تصویر واضحی از وضعیت سلامت جنین ایجاد می شود و در صورتی که به درستی به کار برده شود، انجام سونوگرافی داپلر در بارداری (سه ماهه دوم و سوم) خطری را برای جنین در پی نخواهد داشت.

علت انجام سونوگرافی داپلر در بارداری

اگر نیاز به مراقبت بیشتر در دوران بارداری وجود داشته باشد در آن صورت انجام سونوگرافی داپلر در بارداری ضرورت می یابد. موارد زیر از جمله شرایطی است که لزوم انجام سونوگرافی داپلر در بارداری را به دنبال دارد:

  • شاخص توده بدن بالا یا پایین باشد.
  • احتمال دو قلو یا چند قلو بودن جنین وجود داشته باشد.
  • سابقه ابتلا به مشکلات و بیماری هایی مانند دیابت و فشار خون بالا
  • اگر جنین در معرض آنتی بادی های رزوس قرار داشته باشد.
  • کشیدن سیگار
  • ابتلا به پاروویروس B19 در بیست هفته اول بارداری
  • اگر رشد جنین سرعت نرمالی را نشان ندهد
  • سابقه قبلی در تولد فرزندی با وزن اندک
  • سابقه قبلی سقط یا از دست رفتن جنین حین تولد

یکی دیگر از دلایل انجام سونوگرافی داپلر در بارداری وزن کوچک جنین نسبت به هفته بارداری می باشد. به این ترتیب می توان بررسی کرد آیا جفت عملکرد نرمالی دارد و اکسیژن رسانی و غذارسانی را به نحو مناسبی انجام می دهد یا خیر. 

انواع سونوگرافی داپلر در بارداری: اسکن داپلر شریان رحمی

شریان های رحمی عروقی هستند که وظیفه خونرسانی به رحم را بر عهده دارند. اسکن داپلر شریان رحمی بررسی خواهد کرد آیا خون کافی به جفت می رسد یا خیر. جنین برای داشتن رشد مناسب به اکسیژن و مواد مغذی کافی نیاز دارد. بنابراین دیواره های شریان های رحمی باید کشسانی خوبی داشته باشند تا خونرسانی مناسبی انجام شود. در بارداری شریان های کوچک به طور طبیعی افزایش سایز می دهند تا خون کافی به جنین برسد و به این ترتیب مقاومت کاهش می یابد. اگر خون نتواند از طریق جفت به مقدار کافی در اختیار جنین قرار بگیرد جنین مواد مغذی و اکسیژن کافی دریافت نمی کند. اگر احتمال ابتلا به پره اکلامپسی وجود داشته باشد در آن صورت ممکن است نیاز به انجام اسکن داپلر شریان رحمی وجود داشته باشد. 

انواع سونوگرافی داپلر در بارداری: اسکن داپلر شریان ناف

در مواردی که رشد جنین آهسته است یا جنین تحت تاثیر آنتی بادی های رزوس قرار گرفته باشد، یا این که بارداری دو قلو یا چند قلو باشد، در این شرایط نوع دیگری از سونوگرافی داپلر در بارداری انجام می شود. این نوع از سونوگرافی داپلر در بارداری سونوگرافی داپلر شریان ناف می باشد که طی آن از طریق بند ناف، جریان خون از بدن مادر به جفت بررسی می شود. این نوع سونوگرافی داپلر در بارداری روشی بی خطر و موثر است که نشان می دهد آیا جنین ترکیبات مورد نیاز را از جفت دریافت می کند یا خیر. اگر نتیجه این نوع سونوگرافی داپلر در بارداری مشکلی را نشان دهد در آن صورت متخصص زنان اسکن داپلر دیگری را برای بررسی جریان خون در مغز و آئورت جنین انجام خواهد داد. در این شرایط وضعیت سلامت جنین بررسی می شود و ممکن است بهترین زمان برای زایمان تعیین شود. تکرار سونوگرافی داپلر در بارداری برای جنین بی خطر می باشد. مزایای تکرار سونوگرافی داپلر در بارداری به منظور بررسی وضعیت سلامت جنین بر معایب احتمالی آن غالب می باشد. اگر نتایج سونوگرافی داپلر در بارداری نشان دهد جنین مواد مغذی کافی دریافت نمی کند در آن صورت باید هر چه سریع تر زایمان انجام شود.

انواع سونوگرافی داپلر در بارداری: کاردیوتوکوگرافی

کاردیوتوکوگرافی فرمی از داپلر می باشد که در آن تنها از صوت استفاده شده و تصویری ایجاد نمی شود. این نوع سونوگرافی داپلر در بارداری ضربان قلب جنین را بررسی می کند و نشان می دهد آیا ضربان قلب سرعت نرمالی دارد یا خیر. ضربان قلب سالم در مورد جنین از یک ضربه تا ضربه دیگر متفاوت می باشد و زمانی که به اطراف حرکت می کند ضربان قلب او افزایش می یابد. انجام این نوع از سونوگرافی داپلر در بارداری سالم ضرورتی ندارد. اگر شما احساس کنید که حرکت جنین در طول روز بی نظم می باشد این شرایط ممکن است طبیعی باشد در صورتی که حرکات جنین تدریجا آهسته شود، فورا باید با متخصص زنان خود تماس حاصل کنید.

دکتر مژگان قدیری

دکتر مژگان قدیری

جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی
دكتر مژگان قديري جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، دارای مدرک تکمیلی سونوگرافی زنان و بارداری از دانشگاه بین المللی یان دونالد و عضو انجمن بین المللی سونوگرافی ISUOG می باشند.
 
تایید شده: توسط دکتر مژگان قدیری
برگرفته از: وبسایت https://www.babycentre.co.uk

درباره دُروانا

دُروانا محلی برای تحقیق و پژوهش (فرهنگ دهخدا)
وبسایت دروانا در تلاش است با گردآوری ژورنال های تخصصی پزشکی، مجلات پزشکی، مقالات و مطالب علمی، از معتبرترین منابع جهانی، بستری را برای تحقیق و مطالعه فراهم نماید.
از تمامی پزشکانی که دُروانا را برای رسیدن به این هدف همراهی می نمایند، کمال تشکر را داریم.
با دروانا همراه شوید.

موضوعات ویژه