پیشگیری از زایمان زودرس: زایمان زودرس زایمانی است که بیش از سه هفته زودتر از زمان موعد یعنی قبل از شروع یا کامل شدن هفته 37 بارداری اتفاق می افتد. طبق آمار منتشر شده توسط سازمان جهانی بهداشت، عواقب زایمان زودرس عاملی مهم در مرگ کودکان زیر 5 سال است و کودکانی که زنده می مانند اغلب با ناتوانی های یادگیری و مشکلات بینایی و شنوایی روبه رو می شوند. بنابراین شناسایی علائم و راههای پیشگیری از زایمان زودرس بسیار حائز اهمیت خواهد. در ادامه دکتر غزال همتی متخصص زنان زایمان و نازایی به سوالات متداول در این زمینه پاسخ می دهند.

دروانا: 

علائم هشدار دهنده زایمان زودرس چیست؟

به طور کلی، علائم زایمان زودرس ناشی از تغییرات حاد و پیش رونده ای است که می تواند روزها و یا حتی هفته ها قبل از آغاز زایمان، شروع شده باشند.

علائم زایمان زودرس عبارتند از:

  • انقباضات دردناک منظم قبل از هفته 37 بارداری که با تغییرات دهانه رحم همراه است.
  • احساس فشار در لگن
  • دردهای زیر شکم مشابه حالتی که در قاعدگی اتفاق می افتد.
  • ترشحات واژنی آبکی
  • درد کمر

البته تمام این علائم زایمان زودرس در بارداری طبیعی نیز دیده می شود که در صورت مراجعه به پزشک متخصص زنان ممکن است تشخیص زایمان زودرس صورت گیرد.

نشانه ها و علائم هشدار دهنده زایمان زودرس مانند انقباضات رحمی، تنها ظرف 24 ساعت قبل از زایمان ایجاد می شوند.

راههای پیشگیری از زایمان زودرس چیست؟

شایع ترین علل زایمان زودرس:

  • بارداری های چند قلویی
  • عفونت داخل رحمی
  • خونریزی واژینال
  • جدا شدن زودرس جفت
  • اتساع زودرس دهانه رحم
  • کوتاه بودن طول دهانه رحم
  • زیاد بودن مایع آمنیون
  • غیر طبیعی بودن شکل رحم
  • ناهنجاری های جنینی
  • فشارخون بارداری
  • بد حال بودن مادر در اثر وجود عفونت ها
  • بیماری های خود ایمنی در مادر
  • کشیدن سیگار توسط مادر
  • کمبودهای شدید تغذیه ای
  • سطح اجتماعی اقتصادی ضعیف
  • خانم هایی با سابقه زایمان زودرس
  • اضافه وزن و چاقی مادر

ساعات کاری طولانی و کار فیزیکی شدید نیز موجب افزایش خطر زایمان زودرس می شوند اما این ارتباط هنوز به طور کامل به اثبات نرسیده است.

ماهیت فامیلیال و نژادی و ژنتیکی نیز در بروز این نوع از زایمان تاثیر گذار هستند.

فواصل کوتاه بین بارداری ها (فاصله کمتر از 18 هفته) عامل دیگری در زایمان زودرس محسوب می شود.

علت دیگر در وقوع این زایمان استرس مزمن و طولانی مدت است.

وجود هر گونه عفونت در بدن مادر (عفونت دستگاه تناسلی، عفونت مجاری ادراری، کلیه، مثانه و...) احتمال زایمان زودرس را بالا می برد.

بنابراین با توجه به موارد بالا، هر خانم بارداری با دقت بیشتر می تواند تا حدی از بروز موارد فوق جلوگیری کرده و سریعا درمان شده و بدین ترتیب خطر این زایمان را کاهش دهد.

با این حال، پیشگیری از زایمان زودرس هنوز هدفی دست نیافتنی محسوب می شود.

نقش آمپول پرولوتون برای پیشگیری از زایمان زودرس چیست؟

به طور کلی نقش داروهای پروژسترونی (در فرم آمپول، قرص و شیاف) در زایمان زودرس تاکنون اثبات نشده است و هنوز به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.

ارتباط بین آزمایش فیبرونکتین جنینی و پیشگیری از زایمان زودرس چیست؟

فیبرونکتین جنینی با غلظت بالایی در خون مادر و مایع آمنیون وجود دارد و در چسبندگی بین سلولی طی لانه گزینی و حفظ چسبندگی جفت به دیواره رحم نقش دارد. فیبرونکتین جنینی همچنین در ترشحات دهانه رحم و واژن در خانم هایی که بارداری طبیعی و سالم در زمان ترم هستند نیز دیده می شود. بنابراین با توجه به غیر اختصاصی بودن فیبرونکتین جنینی، اندازه گیری آن برای تشخیص زایمان زودرس توصیه نمی شود.

دکتر غزال همتی

دکتر غزال همتی

جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی
سرکار خانم دکتر غزال همتی دارای بورد تخصصی زنان، زایمان و نازایی از دانشگاه علوم پزشکی ایران در شهر تهران هستند. بیش از 22 سال سابقه فعالیت در این حوزه را دارند و در سال 1388 به عنوان پزشک نمونه سال در غرب استان تهران انتخاب شدند.
 

تهبه شده: توسط دکتر غزال همتی

درباره دُروانا

دُروانا محلی برای تحقیق و پژوهش (فرهنگ دهخدا)
وبسایت دروانا در تلاش است با گردآوری ژورنال های تخصصی پزشکی، مجلات پزشکی، مقالات و مطالب علمی، از معتبرترین منابع جهانی، بستری را برای تحقیق و مطالعه فراهم نماید.
از تمامی پزشکانی که دُروانا را برای رسیدن به این هدف همراهی می نمایند، کمال تشکر را داریم.
با دروانا همراه شوید.

موضوعات ویژه